бүйректің ішкі және жоғарғы (адамда — артқы) жағында орналасқан, пішіні бүйрекке ұқсас, бірақ мөлшері тіптен майда, жұп ішкі секреция (эндокринді) безі.
Ми заты екі түрлі гормон бөліп шығарады. Олар - адреналин жəне ноадреналин, бұл екеуі де катехоламиндер тобына жатады, олар - жүйке жүйесінің медиаторы.
Бездердің қыртысты қабатынан түзілген гармондар (кортизон) көмірсудың алмасуын және оның нәруыздың түзілуін реттейді.;Тұз және су алмасуды қаматамассыз етеді.Қан мен басқа ұлпаларға натрий, калий және хлордың қалыпты мөлшерін реттейді.
БҮБ қыртысты қабатының ауруы.
Тотальді гиперкортицизмі. Иценко-Кушинг ауруы (орталық, АКТГ-тәуелді формасы, Кушинг синдромы).Иценко-Кушинг синдромы, кортикостерома шақыру (қатерлі кортикостерома), бүйрек үсті безінің (АКТГ-тәуелді емес Кушинг синдромы).Иценко-Кушинг синдромы, ісік шақырады, өндіруші АКТГ-тәрізді заттар немесе кортиколиберин (АКТГ-тәуелді эктопиялық Кушинг синдромы).Бүйрекүсті безінің қыртысты қабатының макронодулярлы гиперплазиясының автономиясы.
