Дөңгелекүстелжүргізугеарналғанпроблемалықсұрақ. Бүгін біз қазіргі заманның өзекті мәселелері – экология мәселелерін талқылау үшін жиналдық. Біздің дөңгелек үстеліміздің басты мәселесі
- « табиғатты қорғау-міндет пе, әлде парыз ба?».
Біздің қалада, ауылда, жалпы елімізде, қоршаған ортаның ластануына байланысты көптеген проблемалар бар.
Демографиялық жарылыспен қатар ғылыми-техникалық революция да болды. Адам ядролық энергияны, зымыран техникасын игерді және ғарышқа шықты. Ол компьютерді ойлап тапты, электронды жабдықтар мен синтетикалық материалдар өнеркәсібін құрды.
Демографиялық жарылыс пен ғылыми- техникалық революция табиғи ресурстарды тұтынудың және табиғи байлықты негізсіз пайдаланудың өсуіне әкелді.
Бұл фактілерді шексіз тізімдеуге болады. Мәңгілік сұрақ туындайды - «не істеу керек?»
2-слайд Сұрақтар:
Адамзаттың табиғатқа осындай орасан зор жүктемесін тоқтату үшін не істеу керек деп ойлайсыз?
Біздің ауылда немесе қалада қандай экологиялық проблемалар бар? Оларды қалай шешуге болады?
Неліктен қоршаған ортаны қорғау біздің заманымыздың басты міндеттерінің біріне айналды?
Бір жағынан мұнай мен газ көптеген елдердің әл-ауқатының іргетасына, екінші жағынан планетамыздың жаһандық ластануының қуатты көзіне айналды. Көліктің барлық түрлерінен ластаушы заттар шығарындыларының (выбросы) жалпы саны жылына шамамен 17 млн. тоннаны құрайды, бұл ретте барлық шығарындылардың 80%-дан астамы автокөлікке тиесілі. Автомобиль шығарындыларында көміртегі оксидінен басқа ауыр металдар бар, олар ауа мен топыраққа түседі.
Кейбір экологиялық жағдайларды елестетіп көрейік және табиғатқа қалай дұрыс әрекет ету керектігін қарастырайық.
3-слайд 1.Орманда сөндірілмеген отты көргеніңізді елестетіп көріңіз. Сіз не істейсіз және неге? 2.Егер сіз орманда серуендеп жүргенде біреудің көп қоқыс тастағанын көрсеңіз, не істей аласыз?
Өзеннің жанында зауыт орналасқан. Зауыттан лас су өзенге құйылады. Осыған байланысты не болуы мүмкін?
Кейбір жігіттер ерігіп ағаштарға өз аттарын тіліп жазып тастайды. Жараланған ағаштарға қалай көмектесуге болады? Әртүрлі тарихи дәуірлерде адамның табиғатқа деген көзқарасы өзгерді. Ежелгі уақытта адам табиғаттан қорқып, табиғат пен құбылыстың күштерін Құдайға айналдырды. Кейін адам өзін табиғаттың бір бөлігі деп санады. Ал қазіргі уақытта адам өзін табиғаттың қожайыны деп
мәлімдеді.
Өз өмірлерінен мысалдар келтіріңіз жағдайлар
Талқылау
XIX ғасыр-өнеркәсіптік революция ғасыры. Біздің елімізде көптеген зауыттар мен фабрикалар салынды, темір жолдар желісі кеңейтілді. Әлемнің көптеген дамыған елдерінде өнеркәсіптік революция пайда болып, ары қарай планетада «шарлап», оның келбетін танымастай өзгертті. Бұл дәуірде белгілі неміс философы, адамның шығу тегі туралы еңбек теориясының авторы өмір сүрді, ол келесі осы туралы мына сөздерді айтты
4-слайд «Табиғатты жеңуімізге тым азғырылмайық, әрбір осындай жеңіс үшін ол бізден кек алады».
Сұрақ. Сіз бұл фразаны қалай түсінесіз? Фрэнсис Бэкон: «Табиғатты оның заңдарына бағыну арқылы ғана жеңеді», - деді. Менің ойымша, бұл терең мағынаға ие – және оны шексіз пайдалану емес, табиғатпен тең, серіктестік құруға ұмтылу керек. Біз келесі ұрпаққа не қалдыратынымыз туралы ойлануымыз керек.
Сұрақ. Сіз қалай ойлайсыз – табиғатты қорғау - бұл міндет пе, әлде парыз ба? Немесе екеуі де болуы мүмкін бе? Бұл туралы қандай пікірлер бар?
Табиғат адамнан күшті болды және әрқашан болады. Ол мәңгілік және шексіз. Егер сіз бәрін сол күйінде қалдырсаңыз, онда 20-50 жылдан кейін жер адамзатқа жойылуға қарсы емес соққымен жауап береді! Ал адам - кішкентай ғалам. Табиғат заңдарына сәйкес келетін адамның табиғи өмір салты адамға денсаулық пен ұзақ бақытты өмір сыйлайды, ал адамзат қоғамына бейбітшілік пен өркендеу сыйлайды.
Сондықтан табиғатты сүюге және қорғауға мүмкіндік беріңіз!
Біздің дөңгелек үстел соңында экология мәселелеріне қатысқаны, бей-жай қарамағаны үшін барлығына алғысымды білдіргім келеді. Менің ойымша, бұл біздің талқылауымыз аяқталмайды
Рефлексия:
Бүгінгі сабақтан өзіңіз үшін не үйрендіңіз?
Қандай ережелерді сақтайтын боласың?
Бөлім
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ МӘДЕНИЕТ
Сабақ тақырыбы
Қоршаған ортаға зиян келтіргені үшін жауапкершілік
Мақсаты мен міндеттері
Экологиялық этика негіздерін қалыптастыру
Табиғатқа деген жеке жауапкершілік сезімін ояту және табиғи ортаға ұқыптылығын тәрбиелеу
Моральдық модельдерді және табиғатпен азғындық қарым-қатынастың салдарын түсіндіру
Тиімді бірлескен шешімдер қабылдау үшін топ мүшелері арасында білім алмасу қабілетін дамыту.
Кезеңдер
Педагогтың іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Ресурстар
Сабақтың басталуы
Біздің планета - Күн жүйесінің үшінші планетасы, ғарыштан қараған кезде соншалықты кішкентай және сонымен бірге соншалықты үлкен.
Егер сіз жер шарын айналып өтсеңіз, сізге 40 мың км жол жүру керек, ал егер сіз күніне 30 км жылдамдықпен жүрсеңіз, жол 4 жылға созылады.
-Адамзат ұзақ жолдан өтті және бастапқыда адам табиғаттың бір бөлігі болды, бірақ ол дамыған сайын адамзат табиғаттан ерекшеленіп, жасанды тіршілік ету ортасын құрды, бірақ онымен тығыз байланысты сақтап қалды!
