Қалалық білім бөлімі қалалық білім үйлестіру орталығЫ

Мақұлданды

ҚБҮО кеңесі

Хаттама №__

«__» ______ 2015ж.

Құрастырған: Жаңаөзен мектеп – гимназиясияның ағылшын тілі

пәні мұғалімі Джулдасбаева Сара Адамбаевна

Ұсынылды

ҚБҮО кеңесі

Хаттама №__

«__» ______ 2015ж.

Адамның ойын жарыққа шығаратын күшті құрал тіл. Ал тіл адамдар түсінетін құрал болып қана табылмай, сонымен бірге атадан балаға мирас болып келе жатқан өмір тәжірибесін, өнер- білімін жеткізуші құрал. Өзіміздің рухани байлығымыз тіл арқылы жасалады, жеткізіледі.

Ауыз әдебиеті халқымыздың асыл да мол мұрасы, қымбат қазынасы. Ағылшынша, қазақша, орысша мақал- мәтелдер бірдей болады. Келтірілген мысалдардан кейде қазақша мен орысша мақалдар, кейде үшеуі де құрлысы мен мағынасы жағынан бірдей, бір- бірінің тура аудармасы болып келетінін белгілі.

Кейде үш тілдегі мақал- мәтелдер бір- бірімен тек алынып отырған тақырып, білдіретін мағынасы жағынан ұқсас болуы мүмкін. Екіншіден , ағылшынша, қазақша, орысша мақалдардың синонимдері болады. Кейде мақалдар өз синонимдерімен тек образдармен ерекшеленеді, кейде мағынасы жағынан үндесіп, ұқсас болады.

Мақалдарды бірнеше тілде білу сабақ барысында өзімізге де пайдалы. Олар да түрлі тарихи жағдайларда құрылған, бірақ сонда да халықтың арманын, мақсатын көрсетеді. Белгілі бір ойдың әр түрлі халықтардың, яғни әр түрлі тілдегі қалай айтылатындығын есту қызықты.

Сондықтан қай тілде болсын мақал- мәтелдерді оқып, үйрену керек. Өйткені тіл өзгерсе де мақалдың түпкі мағынасы, айтайын деген ойы өзгермейді. Бірақ ең алдымен өз тілімізді, әркім өз халқының рухани байлыгын білу керек.

Бұл мақалдарды ағылшын тілінде ғана емес, қазақ, орыс тілі пәндерінде көптеген құрал ретінде пайдалануға болады.
1.A bird in the hand is worth two in the bush.

Лучше синица в руках, чем журавль в небе.

Ортақ өгізден оңаша бұзау артық.

Поступки говорят громче , чем слова.

Еңбегіне қарай өнбегі.

3. A drowning man will catch a straw.

Утопающий за соломинку хватается.

Суға кеткен тал қалмайды.
3. A friend in need is a friend indeed.

Друзья познаются в беде.

Ерді кебенек ішінде таны.
4. After dinner sit a while, after supper walk a mile.

После обеда посиди немного, после ужина с милю пройдись.

Ішкен асты бойға сініре біл.
5. After rain comes fair weather.

После ненастья наступает хорошая погода.

Бізде кісі болармыз, атқа кісен салармыз.
6. A good beginning makes good ending.

Хорошее начало полдела, откачало.

Бітер іс сәтімен.

7. All are not friends that speak us fair.

Не всяк тот друг, кто нас хвалит.

Достық құлпын байқап аш.
8.All is well that ends well.

Все хорошо, что хорошо кончается.

Біткен істің жаманы жоқ.
9..All is not gold that glitters.

Не все то золото,что блестит.

Жылтырағанның бәрі алтын емес.
10.A man can die but once.

Двум смертям не бывать, а одной не миновать.

Ер жігітке екі өлмек жоқ.

11.Appearances are deceitful.

Встречают по одежке, провожают по уму.

Ажарына қарай қарсы алады, ақылына қарай атандырады.
12.Appetite comes with eating.

Аппетит приходит во время еды.

Аштық ас талғатпайды.
13. A stich in time saves nine.

Минута час бережет.

Тиын тебінен құралады.
14. As you make your bed, so you must lie on it.

Назвался груздем-полезай в кузов.

Шешінген судан тайынбас

15. Bad news travels fast.

Плохая молва на крыльях летит.

Жаманат жатпайды.
16. Better late than never.

Лучше поздно, чем никогда.

Ештен кеш жақсы.
17. Better an open enemy than a false friend.

Лучше иметь явного врага, чем лицемерного друга.

Жаман жолдастан, жақсы дұшпан артық.
18. Better be alone than in bad company.

Лучше быть одному, чем в плохой компании.

Жаман жолдас жауға алдырар ,жаман би дауға алғызар.

19. Better be born lucky than rich.

Не родись красивой, а родись счастливой.

Таудай талап бергенше, бармақтай бақ берсін.
20. Better die standing than live kneeling.

Лучше умереть стоя , чем жить на коленях.

Қорлық өмірден, адал өлім артық

21. Brevity is the soul of wit.

Краткость - сестра таланта.

Аз сөз – алтын.
22. Business before pleasure.

Сделал дело – гуляй смело.

Бейбіт түбі – зейнет.
23 .Care killed the cat.

Не работа старит, а забота .

Қажытатын еңбек емес, қамсыздық.
24. Curiosity killed the cat.

Любопытство до добра не доведет.

Тек жүрсең, тоқ жүресің.
25. Custom is a second nature.

Привычка - второя натура.

Ауру қалса да, әдет қалмайды.
26. Cut your coat according to your cloth.

По одежке протягивай ножки.

Көрпеңе қарай көсіл.
27. Don’t count your chickens before they are hatched.

Цыплят по осени считают.

Мал семізі күзде белгілі.
28 .Don’t cross a bridge before you come to it.

На перед не загадывай.

Байыбына бармай, бал ашпа.
29. Don’t look a gift horse in a mouth.

Дареному коню в зубы не смотрят.

Сыйлаған аттың тісін ашпас болар.
30 .Don’t trouble until trouble troubles you

Не кличь беду ,сама придет.

Жамандықты шақырма өз – ақ келер.
31. East or west, home is best.

В гостях хорошо, а дома лучше.

Өз үиім - кең сарайдай боз үйім.
32 . Еvery dog has its day.

Будет праздник и на нашей улице.

Дүние кезек.
33. Everything is good in its season.

Всякому овощу свое время.

Әр нәрсенің өз уақыты бар.
34. First think, then speak.

Слово - не воробей, вылетит не поймаешь.

Айтылған сөз атылған оқпен тең.
35. Great boat , small roast.

Звону много, толку мало.

Айдағаны бес ешкі ,ысқырығы жер жарады.
36. He laughs best who laughs last.

Хоршо смеется тот, кто смеется последним.

Сойылда соңғы соққан жеңеді.
37. Honesty is the best policy.

Голод – лучший повар.

Аштық не жегізбейді.
38. It is no use crying over split milk.

Слезами горю не поможешь.

Өлгеннің соңынан өлмек жоқ.
39. It is the last straw that breaks the camel’s back.

Последняя капля переполняет чашу.

Соңғы түйенің жүгі ауыр.
40. It never rains but it pours.

Беда не приходит одна.

Жұрт - жеті ағайынды.
41. Knowledge is power.

Знание – сила.

Білім – қуат.

42. Live and learn.

Век живи – век учись.

Оқусыз білім жоқ, білімсіз өмір жоқ.
43. Neck or nothing.

Либо пан , либо пропал.

Шешінген судан тайынбас.
44. One good turn deserves another.

Долг платежом красен.

Қайтқан малда қайыр бар.
45 .Out of sight, out of mind.

С глаз долой - из сердца вон.

Көзден кетсе , көңілден де кетеді.
46. Rome was not built in a day.

Не сразу Москва строилась.

Игіліктің ерте - кеші жоқ.
47. So many men, so many minds.

Сколько голов ,столько умов.

Көптің ойы - кемеңгер.

48. Talk of the devil and he will appear.

Легок на помине.

Кімді айтсаң ,сол келеді.

49. Tastes differ.

О вкусах не спорят.

Талғамда талас жоқ.

50 .The leopard can not change his spots.

Горбатого могила исправит.

Сүтпен сіңген мінез, сүйекпен кетеді.
51. There is no smoke without fire.

Нет дыма без огня.

Жел тұрмаса , шөптің басы қозғалмайды.
52. To kill two birds with one stone.

Убить двух зайцев одним выстрелом.

Екі қоянды бір оқпен атып алу.
53. The rotten apple injuries its neighbours.

Паршивая овца , все стадо портит.

Бір құмалақ, бір қарын май шірітеді.
54. To make a mountain out of a molehill.

Делать из мухи слона.

Түймедейді түйедей қылу.
55. Two heads are better than one.

Ум хорошо, а два лучше.

Келісіп пішкен тон келте болмас.
56. What is done cannot be undone.

Что с возу упало, то пропало.

Бұйырмағанға бұрылма.
57. While there is life, there is hope.

Где жизнь, там и надежда.

Өмір бар жерде, үміт бар.

Пайдалынган әдебиеттер

1. 
   В.И.Даль.Пословицы русского народа. Русская книга. М.,1993
   
2. 
   А.В.Кунин.Англо-русский фразеологический словарь.М.,Просвещение.1984
   
3. 
   Т.А.Стефанович,Л.И.Швыдкая и др..Английский язык в пословицах и поговорках
   

4 .О.И.Палей.Работа с пословицами и поговорками на уроке английского языка в ІХ классе.Иностранные языки в школе.2000

4. 
   О.Турманжанов.Қазақтың мақал-мәтелдері.Алматы,2024
   
5. 
   М.Аққозин.Қазақ мақал-мәтелдері.Алматы,2012
   
6. 
   Мектептегі шет тілі.Алматы,2011
   
7. 
   Интернет