Alikhan Bokeikhan University СӨЖ №1 Тақырыбы



Дата16.11.2022
өлшемі60,84 Kb.
#158565
Байланысты:
Микроэкономика сро 8



Alikhan Bokeikhan University


СӨЖ № 1
Тақырыбы: Сыртқы эффектілер мен ақпараттың ассиметриясы

Орындаған: Игенбердинов Яасн
Топ: Э-101
Тексерген: Дана Орынбаевна

Семей 2022




Сұрақтар:

  1. Жеке пайдалар (шығындар) және сыртқы пайдалар (шығындар) деген не? Қоғамдық пайдалар (шығындар) қалай анықталады?

  2. Жағымсыз сыртқы әсер деген не? Жағымды сыртқы әсер деген не? Олардың салдары қандай болады?

  3. Коуз теоремасын ашыңыз (түсіндіріңіз).

  4. Меншік құқық нарығының құру механизмін және салдарын ашып көрсетіңіз.

Сұрақтарға жауап:
Сыртқы шығындар – фирманың шикізат, құрал-жабдық, транспорт, энергияны басқа жақтан, яғни кәсіпорын құрамына кірмейтін жабдықтаушылардан сатып алуға кеткен ақшалай шығындары.
Ішкі шығындар - өзі өндірген және дербес қолданылатын ресурсына төленбейтін шығындар. Мысалы, өсірген бидайдың бір бөлігін фирма өзінің егіс алқаптарына себуге пайдаланады. Бұл бидайды фирма өзінің ішкі мұқтаждықтарына жұмсайды және төлемейді.
Бұл еңбек шығындары, ол қоғамдық еңбек шығындары деп атаған тауар құнын жасайды. Тауарды өткізген соң капиталист ақшалай табыспен құрал-жабдыққа, шикізатқа, отынға, энергияға және қажетті еңбек төлемін жабады. Демек, капиталист шеккен шығындар, яғни оның өндіріс шығындары төленбеген қосымша еңбек шамасына қоғамдық шығындардан (тауар құнынан) аз.

Нарық агенттерінің қызметі үшінші тұлғаларға зиян келтірген жағдайда осымен байланысты қосымша шығындар пайда болғанда, жағымсыз сыртқы әсер туралы айтады. Жағымсыз сыртқы әсерлер болғанда қоғамдық шекті шығындар әрқашан жеке шекті шығындардан асады


Р* мен Q* – жағымсыз сыртқы әсерсіз игілік өндірісінің тепе-теңдік бағасы мен тепе-теңдік көлемі. Осындай игілікке сұраныстың қисық сызығы игіліктің шекті қоғамдық пайдалылығына сәйкес, өйткені сұраныс игілікті тұтынудан алынатын (пайдалылықпен) пайдамен анықталады.
Меншік құқығы анықталған жағдайда ғана өндірушілер мен тұтынушылар сыртқы әсерлерді интернализациялау мүмкіндігін алады. Тәжірибеде бұл да қиынға түседі, кейде тіпті болмайды, трансакциялық шығындар болу себебінде. Егер трансакциялық шығындар «0» тең болса, ал меншік құқықтары айқын анықталса, жеке және қоғамдық шығындар мен пайдалар теңеліп, ресурстардың нәтижелі қайта үлестіруі болушы еді. Бұл – Коуз теоремасы. Коуз теоремасы бойынша, мәселенің шешімі сыртқы әсерлерге меншік құқықтарын белгілеуде, еркін нарық айырбаста және трансакциялық шығындардың жоғында жатыр. Бірақ бұл шарттар болжауда ғана мүмкін. Сондықтан осы мәселе мемлекет арқылы, яғни әкімшілік және экономикалық сипатты шаралар кешені арқылы шешіледі.

Тест:


  1. В

  2. А

  3. Г


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет