Алипбаева Г. А., Нурова А. К

Менің Отаным – Қазақстан 
Кесте 4 
 
Бөлімдер 
Оқыту мақсаттары 
0 
сынып 
1 
сынып 
2 
сынып 
3 
сынып 
4 
сынып 
3.
Кіші Отан  0.3.1.1 
қала, 
ауыл,  ауыл  тура-
лы түсінік болу 
0.3.1.2 
қаланың, 
ауылдың, 
ауылдың 
бас 
көшелері  туралы 
түсінік болу 
0.3.1.3  
туған 
қаланың, 
ауылдың  атауын 
білу.  
1.3.1.1  
елдің, 
туған 
қаланың, 
ауылдың  атауы 
туралы 
түсінік 
болу 
1.3.1.2 
Қазақстан 
Республикасынд
а  оның  қаласы, 
ауылы 
Қа-
зақстанда 
2.3.1.1 
Қазақстан 
Республикасы 
Тұңғыш 
Прези-
дентінің  аты  – 
жөні; 
Қазақстан 
Республикасы 
астанасының 
атауы-Астана; 
Астананың  негізгі 
көшелерінің, 
даңғылдарының, 
алаңдарының 
3.1  
мемлекеттік 
рәміздер 
– 
елтаңба, 
ту, 
әнұранның 
мәні 
туралы 
түсінік болу 
3.3.1.2 
біздің 
мем-
лекетіміздің 
рәміздерін 
көрсету 
- 
4.3.1.1  
әртүрлі 
дә-
режедегі әкімшілік-
аумақтық 
бірліктерді 
ажырату  
4.3.1.2 
қаланың, 
ауылдың 
бас 
көшелерін атау 
4.3.1.3  
қала,  ауыл,  ауыл 
мекемелері  (пош-

0.3.1.4 
үйдің, мек-
тептің 
ме-
кенжайын атау  
0.3.1.5 
қаланың, 
ауылдың, 
селоның  белгілі 
ғимараттарын 
тану  –  әкімдік, 
мәдениет 
са-
райы, емхана 
тұратындығы 
туралы 
түсінік 
болу 
1.3.1.3 
оң 
қолын 
жүрекке  қосып, 
Республика 
әнұранын 
орындау  кезінде 
тік тұруға 
атауы 
2.3.1.2  
қала  арасындағы 
ауыл 
айыр-
машылығы 
туралы 
түсінік 
болу 
2.3.1.3  
"кіші 
Отан" 
сөзінің 
ма-
ғынасын түсіну 
2.3.1.4 
жол 
ережесін 
сақтай 
отырып, 
көшені өту 
2.3.1.5 
қоғамдық 
көлікте 
және 
қоғамдық  орын-
дарда 
тәртіп 
ережелерін 
орындау 
елтаңба, ту 
3.3.1.3 
Республика 
әнұранын 
орындау 
ке-
зінде тұру 
3.3.1.4  
әр 
түрлі 
белгілері 
бойынша 
жақын 
елді 
мекендерді 
ажырату  (түрі, 
мөлшері,  қыз-
меті) 
3.3.1.5 
қала 
мен 
ауылдың 
байланысы 
туралы  түсінік 
алу,  мысалдар 
келтіру 
3.3.1.6  
"кіші  Отан"  сөз 
тіркесі  туралы 
түсінік болу 
та, 
шаштараз, 
дүкендер,  базар, 
аурухана, 
дәріхана) 
4.3.1.4  
жол 
қозғалысы 
ережелерін 
сақтау: 
көшенің 
дұрыс 
өтуі 
(барлық 
жағ-
дайлар) 
4.3.1.5 
қаланың, 
ауылдың, 
ауылдың 
бас 
көшесі  бойынша, 
мектеп 
шебер-
ханаларына, 
дүкендерге, 
бақшаларға,  бақ, 
саябақ  немесе  ор-
манға, 
гүл 
гүлзарларына, 
хайуанаттар  бағы-
на, 
мал 
ша-
руашылығы 
фермасына, 
аң 
фермасына, 
құс 
фермасына 
экскурсиялар 

нәтижесінде сөздік 
қорын,  кеңістікке 
бағдарлануды, 
қоршаған 
орта 
туралы 
түсі-
ніктерді 
кеңейту 
(жергілікті  жағдай-
ларға 
байла-
нысты) 
4.3.1.6  
өз  жерінің  басты 
өнеркәсіптік  кәсі-
порындарын 
ажырату 
және 
атау 
 
3.2 
Қазақ-
стан 
география-
сы 
 
1.3.2.1 
Қазақстан 
Республикасын
ың 
астанасын 
атау  
1.3.2.2 
Қазақстан 
Республикасы 
Тұңғыш 
Пре-
зидентінің  аты 
мен тегін атау 
1.3.2.3 
суретте 
Қазақстан  туын 
2.3.2.1 
Қазақстан 
картасында 
ел 
астанасын 
көрсету 
2.3.2.2 
Қазақстан-
ның  мемлекеттік 
рәміздері 
–ту, 
әнұран 
2.3.2.3  
суретте 
елдің 
басты  ғимаратын 
көрсету-Ақ  Орда, 
Бәйтерек 
3.3.2.1 
әлем 
картасында Қа-
зақстан, 
Қазақстан 
картасында  ел 
астанасын 
көрсету 
3.3.2.2  
елдің 
мем-
лекеттік 
рә-
міздерін 
көрсету 
және 
атау 
– 
Ту, 
4.3.2.1 
Қазақстан 
картасында  елдің 
астанасы,  өз  об-
лысы, 
облыс 
орталығы, 
өз 
ауданы көрсету 
4.3.2.2 
Қазақстан 
картасында 
ірі 
қалаларды, 
өзендерді көрсету 
4.3.2.3 
батырлық 
әрекеттер  туралы 
түсінік болу  

көрсету 
Елтаңба, 
Әнұран 
3.3.2.3  
оң 
қолын 
жүрекке  қосып 
Республика 
әнұранын 
орындау 
кезінде тік тұру 
4.3.2.4 
тарихи, 
өлкетану 
мұ-
ражайына бару 
3.3 
Қазақ-
стан 
халықтары 
 
1.3.3.1 
негізгі 
ұлттық тағамдар 
туралы 
түсінік 
болу 
– 
бауырсақтар, 
бешбармақ 
1.3.3.2  
қазақ және орыс 
ұлттық киімдерін 
ажырату 
1.3.3.3  
қазақ және орыс 
әуендерін 
та-
ныстыру 
және 
ажырату 
1.3.3.4 
Қазақстанда 
тұратын 
түрлі 
ұлт  өкілдері  ту-
ралы 
түсінік 
2.3.3.1  
"ұлты" 
сөзінің 
мәні 
туралы 
түсінік болу 
2.3.3.2 
өзінің 
ұлттық 
қатыстылығын 
анықтау 
2.3.3.3  
өз  бақылаулары 
арқылы 
сынып-
тағы 
қандай 
ұлттардың 
балалары оқиды 
2.3.3.4 
ұлттық  ойындар 
ойнау 
3.3.3.1  
қыздар 
мен 
әйелдер, 
ұл 
балалар 
мен 
ерлер  ұлттық 
киіміндегі 
ай-
ырмашы-
лықтарды 
байқау 
3.3.3.2  
ұлттық  тағам  – 
тері  және  оның 
жеті 
ингре-
диенттері 
туралы  түсінік 
болу; 
теріге 
дайындау 
3.3.3.3 
Қазақстан 
халықтарының 
4.3.3.1 
өз 
халқының 
басты 
салт-
дәстүрлері  туралы 
айту  
4.3.3.2 
Қазақстан-
ның 
"көпұлтты 
халқы"  деген  не 
екенін  түсіну  және 
түсіндіру 
4.3.3.3 
Қазақстанда 
тұратын 
кейбір 
ұлттарды атау 
4.3.3.4 
Қазақстанда 
тұратын 
ха-
лықтардың  салт-
дәстүрлерін 
құр-
меттеу 

болу 
ұлттық 
мерекелерін 
атау 
3.4 
Қазақ-
стан  мәде-
ниеті 
 
1.3.4.1  
туған 
қаланың 
тарихи 
ескерткіштеріне 
бару 
1.3.4.2 
ұлттық 
ою-өрнекпен 
сурет  салу  және 
жасау  
1.3.4.3 
мұражай-
ларға  экскурсия 
жасау 
1.3.4.4  
қазақ 
ерте-
гілерін оқу 
2.3.4.1  
АКТ  қолданумен 
Қазақстанның 
тарихи 
орындарымен 
танысу 
2.3.4.2 
балаларға 
арналған 
қазақстандық 
жазушылардың 
шығармаларын 
оқу 
2.3.4.3  
"ерлік" 
ұғы-мын 
білу  және  ба-
тырлық 
әрекеттерді 
бағалау 
3.3.4.1 
өлкетану 
мұражайының, 
тарихи 
мұра-
жайдың, 
атақты 
адамдардың 
мұражайын  та-
ғайындауды 
түсіну  
3.3.4.2  
тарихи 
орындарды 
сақтау 
және 
ұқыпты  қарау 
қажеттілігін 
түсіну 
3.3.4.3 
Қазақстан 
Республи-
касының 
мемлекеттік 
мерекелері 
туралы  түсінік 
болу  
3.4 
фотосурет-
4.3.4.1  
тарих 
және 
мәдениет 
ескерткіштерін 
сақтаудың  маңыз-
дылығын түсіндіру 
4.3.4.2 
Қазақстан-
ның 
мәдениет 
және 
өнер 
қайраткерлерінің 
есімдерін атау 
4.3.4.3  
таңдау  бойынша 
Қазақстан  Респуб-
ликасының  ұлттық 
және  мемлекеттік 
мерекелерінің 
мәні туралы түсінік 
болу 
4.3.4.4 
Қазақстан 
Республикасының 
Мемлекеттік 
рә-
міздерін 
басқа 
елдердің 
символдарынан 
ажырату 

терде 
Қа-
зақстанның 
ресми 
емес 
нышандарын 
білу 
 
Сөйлеу дағдыларын қалыптастыру 
Кесте 5 
 
Бөлімдер 
Оқыту мақсаттары 
0 
сынып 
1 
сынып 
2 
сынып 
3 
сынып 
4 
сынып 
4.1. 
қор-
шаған 
ортаның 
құбылыс-
тары  мен 
заттары-
мен  таны-
су 
не-
гізінде 
ауызша 
сөйлеуді 
дамыту 
0.4.1.1 
қоршаған 
айналаны 
мен 
табиғат 
құбылыста
рының 
атауларын 
айту 
0.4.1.2 
сөздегі сын 
есімдерме
н 
және 
етіс-
тіктермен 
зат 
есім-
дерді 
келісу 
1.4.1.1  
заттар 
мен 
шындық  құ-
былыста-
рының 
атауларын 
айту 
1.4.1.2 
зат есімдерді 
сын 
есімдермен 
және 
етіс-
тіктермен 
келісу 
1.4.1.3 
қойылған 
сұрақтарға 
жауап беру 
2.4.1.1 
қойылған 
сұрақтарға  толық 
жауап беру 
2.4.1.2 
қарапайым 
кең 
таралған 
ұсыныстарды құру  
2.4.1.3 
таныс 
сөздердің 
түрлерін 
дұрыс 
қолдана  отырып, 
сұрақтар  бойынша 
ұсыныстар 
құ-
растыру 
3.4.1.1 
әңгімеге 
қатысу,  қойылған 
сұраққа 
дұрыс 
жауап беру  
3.4.1.2  
таныс  сөздердің 
түрлерін 
дұрыс 
қолдана  отырып, 
қарапайым 
сөйлемдерді құру 
3.4.1.3 
шылау 
мен 
кейбір 
үстемдерді 
пайдалану  
3.4.1.4 
сөйлемде 
нақты  объектілер 
арасындағы 
кеңістіктік 
және 
4.1  
әңгімеге қатысу; сынып-
тастардың пікірін толық-
тыра отырып, сұрақтарға 
жауап беру 
4.4.1.2 
қарапайым 
кең 
таралған 
ұсыныстарды 
қолдана отырып, Жоспары: 
бойынша 
сөйлеуге 
байланысты 
4.4.1.3  
таныс  сөздердің  түрлерін 
дұрыс пайдалану 

1.4.1.4  
таныс 
сөз-
дердің  фор-
маларын 
дұрыс 
қол-
дана 
оты-
рып, 
қара-
пайым 
та-
ратылмаған 
сөйлемдерді 
құрастыру 
1.4.1.5 
шылау  мен 
үстемдерді 
пайдалану 
уақыттық  қарым-
қатынас  өрнегін 
сылтаулар 
мен 
үстемелер 
арқылы 
қайта 
игерілген 
сөз-
дерді қолдану 

ТЕСТ БАҚЫЛАУ ТАПСЫРМАЛАР ЖИНАҒЫ 
 
1. 
Қоршаған айналаны сабағының негізгі ұйымдастыру формасы? 
1.Білім беру.  
2.Бақылау. 
3.Жаттығулар. 
4.Шығармалар. 
5.Оқыту мен тәрбие. 
 
2. 
Қоршаған айналаны сабақтарында қойылатын талаптардың бірі? 
1.Балаларды жабайы аңдармен таныстыру. 
2.Жазғытұрын орманға  
3.Топсаяхат жасау. 
4.Табиғаттағы бір құбылысты ұзақ бақылау. 
5.Сабақтың  оқу  процесінің  әрбір  кезеңде  тиімділікті  қамтамасыз  етуге 
тиіс 
 
3. 
Танып білу нәтижесінде не қалыптасады? 
1.Дүниетаным. 
2.Көзқарас. 
3.Бейімдеушіпік. 
4.Шеберлік. 
5.Логикалық ойлау. 
 
4. 
Саяхатта  зерттелетін  құбылыстар  мен  заттардың  саны  сәбилер  тобы 
үшін нешеу болу керек? 
1.2-3 
2.1-2 
3.3-4 
4.1-4 
5.2-4 
 
5. 
Қоршаған  айналаны  пәні  бойынша  оқыту  мен  тәрбиенің  негізгі 
ұйымдастыру формасы: 
1.Топсаяхаты. 
2.Игеру оқу жұмысы. 
3.Сабақтан тыс жұмыс. 
4.Дүниетану сабағы.  
5.Үйірме жұмысы. 
 
6. 
Проблеманың шешімін табу құзыреттілігінің аспекттерін белгіле: 
1.Көпшілік алдында сөйлеу. 
2.Ақпаратты жөндеу. 
3.Жазбаша қатынас,диалог. 

4.Әрекетті  Жоспары:лау  және  мақсат  қою,  қызметті  бағалау  техно-
логияларды қолдану. 
5.Ауызша қатынас. 
 
7. 
Бақылау  қорытыгдысын  жасағанда  қандай  әдісті  пайдаланады 
оқушылар? 
1.Сұрақ-жауап. 
2.Салыстыру. 
3.Әңгіме. 
4.Жарыстыру. 
5.Көрме. 
 
8. 
Балалар дүниетануды ең алғаш қай шақта үйрене бастайды? 
1.Мектепалды даярлық. 
2.Мектепке дейінгі шақ. 
3.Ересек жаста. 
4.Кіші топта. 
5.Мектептегі алғашқы күнінде. 
 
9. 
Дүниетанумен  танысу  балабақшада  қандай  сабақтармен  сабақтаса 
оқытылады? 
1.Тіл дамыту. 
2.Математика. 
3.Еңбек. 
4.Барлығы. 
5.Ән-күй 
 
10. 
Дәстүрлі емес сабақ түрлеріне жатады? 
1.Проблемалық сабақ. 
2.Заттық сабақ. 
3.Саяхат сабақ. 
4.Сайыс сабақ. 
5.Оперативтік сабақ. 
 
11. 
Оқыту әдістері балаларға нені үйретеді? 
1.Өмірге деген көзқарасын өзгертеді. 
2.Жаңадан білім алады. 
3.Отанға деген сүйіспеншілігі артады. 
4.Жаңадан білім беріп, бұрын алған білімдерін бекітеді. 
5.Бұрын алғандарын бекітеді. 
 
12. 
Табиғатты зерттеу арқылы тәрбиеші балаларға қандай тәрбие береді? 
1.Ақыл-ой тәрбиесі. 
2.Еңбек тәрбиесі. 
3.Эстетикалық тәрбиесі. 

4.Дене тәрбиесі. 
5.Көркем-өнер тәрбиесі. 
 
13. 
Заттық сабақтың неше кезеңі бар? 
1.4. 
2.5. 
3.6. 
4.2. 
5.3. 
 
14. 
Мектептің  оқу-тәрбие  процесінде  кеңінен  қолданылып  жүрген, 
балаларды қызықтыратын сабақ түрі: 
1.Дәстүрлі емес сабақтар. 
2.Проблемалық сабақ. 
3.Заттық сабақ. 
4.Аралас сабақ. 
5.Жаңа сабақ. 
 
15. 
Топсаяхатқа шығу не үшін керек? 
1.Жапырық, жаңғақ, бұталарды жинау үшін. 
2.Балалар табиғаттан нені және қалай көру, нені зерттеу білу үшін. 
3.Орманға қыдырып бару үшін. 
4.Құстар, жануарлар, өсімдіктерді көру үшін. 
5.Таза ауа алу үшін. 
 
16. 
Қоршаған орта сабағының қандай типі ең кең тараған? 
1.Заттық сабақ. 
2.Білімді тексеру. 
3.Аралас сабақ. 
4.Жаңа материалды өту. 
5.Қайталау сабағы. 
 
17. 
Қоршаған орта бағдарламасының басты мақсаты: 
1.Баланы дамыту. 
2.Білімді меңгеру. 
3.Қызықтыру, дамыта, сендіру. 
4.Баланы дамыту және білімді саналы меңгеру. 
5.Бала психологиясын дамыту. 
 
18. 
Білімділік, тәрбилілік, дамытушылық – бұл сабақтың....? 
1.Қасиеттері. 
2.Оқыту міндеттері. 
3.Пәнінің мақсаты. 
4.Ұйымдастыру формалары. 
5.Категориялары 

 
19. 
Сабақта проблеманың жағдаят туғызып өтілетін сабақ түрі: 
1.Проблемалық. 
2.Оперативтік. 
3.Ойын. 
4.Аралас. 
5.Экскурсия. 
 
20. 
Сабақта тәжірибе үшін экскурсиялық сабақ өтілетін сабақ түрі: 
1.Проблемалық. 
2.Оперативтік. 
3.Ойын. 
4.Аралас. 
5.Экскурсия. 
 
21. 
Қай  педагогикалық  технологияның  мақсаты:  баланың  танымдық  күшін 
қалыптастыру, дамыту, бала жанына жылылық ұялату? 
1.Ізгілендіру. 
2.Саралап оқыту. 
3.Ақпараттық. 
4.Мәселелік. 
5.Тірек белгілі оқыту. 
 
22. 
Қоршаған  айналаны  сабақтарында  объектінің  немесе  табиғат  құбы-
лысының біреуін толық болмаса да, өте дәл сипаттап беретін тәсіл: 
1.Ертегі айту. 
2.Ереже айту. 
3.Әңгімелеу. 
4.Анықтама айту. 
5.Тест. 
 
23. 
Қоршаған 
айналаны 
сабағында 
балалардың 
бойында 
қандай 
адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру керек? 
1.Отаншылдық. 
2.Мәдениеттік. 
3.Достық. 
4.Ақыл-ой. 
5.Логикалық ойлау. 
 
24. 
Ойынның  қай  түрі  болсын  балалардың  қандай  тәрбиелерінде  маңызды 
рөл атқарады? 
1.Эстетикалық. 
2.Экологиялық 
3.Адамгершілік. 
4.Дене. 

5.Құқықтық. 
 
25. 
Заттық сабақтарда өтілген материалды бекітудің көрнекі құралы? 
1.Схемалы түрде сурет салуы. 
2.Табиғи құралдар арқылы. 
3.Табиғаттағы су айналымы. 
4.Орман байлықтары арқылы. 
5.Ойын арқылы. 
 
26. 
Заттық  сабақтарды  алынғын  білімді  тереңдете  түсуге  қандай  құралдың 
көмегі тиеді? 
1.Экрандық. 
2.Оқулық. 
3.Карта. 
4.Қағаз. 
5.Кез-келген бұйымдар. 
 
27. 
Заттық сабақтың негізгі кезеңдерінің бірі? 
1.Сіркіреген жауын. 
2.Биосфераның құрамды бөлігі. 
3.Затты көрсету және оның атын анықтау. 
4.Жер бетіндегі сан алуан тірі ағзалар.  
5.Заттарды керек етпеу. 
 
28. 
Қоршаған айналаны сабақтарында қойылатын талаптардың бірі? 
1.Балаларды жабайы аңдармен таныстыру. 
2.Жазғытұрын орманға  
3.Топсаяхат жасау. 
4.Табиғаттағы бір құбылысты ұзақ бақылау. 
5.Сабақтың  оқу  процесінің  әрбір  кезеңде  тиімділікті  қамтамасыз  етуге 
тиіс. 
 
29. 
Заттық сабақтарды қалай жақсы есте сақтауға болады? 
1.Көзбен көру арқылы.  
2.Есту арқылы. 
3.Жасау арқылы. 
4.Кітаптан оқу арқылы. 
5.Бір затты екіншісімен салыстыру арқылы. 
 
30.  «
Қоршаған  айналаны»  пәні  мынадай  құзыреттіліктерді  қалыптастыруға 
негіз бола алады: 
1.Проблеманы шешу. 
2.Ақпараттық. 
3.Комуникативтік. 
4.Өзіндік басқару. 

5.Барлық жауаптар дұрыс. 
31.  «
Қоршаған  айналаны»  пәні  мынадай  құзыреттіліктерді  қалыптастыруға 
негіз бола алады: 
1.Проблеманы шешу. 
2.Ақпараттық. 
3.Комуникативтік. 
4.Өзіндік басқару. 
5.Барлық жауаптар дұрыс. 
 
32. 
Қоршаған  айналаны  пәні  бойынша  оқыту  мен  тәрбиенің  негізгі 
ұйымдастыру формасы: 
1.Топсаяхаты. 
2.Игеру оқу жұмысы. 
3.Сабақтан тыс жұмыс. 
4.Дүниетану сабағы.  
5.Үйірме жұмысы. 
 
33. 
Қоршаған айналаны сабақтарының басқа сабақтардан айырмашылығы: 
1.Логикалық  ойлау  негіздерін  тәрбиелеуге  қолайлы  жағдай  туғызатын 
табиғат обьектілері. мен құбылыстарын тікелей бақылау. 
2.Бақылаулар,топсаяхаттар,тәжірибелер,практикалық жұмыстар жүргізу. 
3.Қосымша және танымдық материалдар пайдалану. 
4.Алған білімін,білігін,дағдыларын басқа сабақтарда қолдану. 
5.Өсімдіктер мен жануарларды тану. 
 
34. 
Төмендегілердің  қайсысы  балалардың  дүниетанудан  білімін  кеңейтіп, 
олардың  өсімдіктер  мен  жануарларды  күтуге  қажетті  практикалық 
іскерлігі мен дағдыларын қалыптастырады? 
1.Тірі табиғат бұрышы. 
2.Географиялық алаң. 
3.Өлкетану бұрышы. 
4.Оқудан тыс жұмыс. 
5.Үйірме.  
 
35. 
Сөздік әдістерге қандай әдістерді пайдалануға болады? 
1.Баяндау,түсіндіру,әңгімелесу. 
2.Сурет салу,бұйым жасау. 
3.Саяхатқа шығутәжірибе өткізу. 
4.Ойын,жарыс. 
5.Сұрақ-жауап, тест. 
 
36. 
Ян Амос Коменский көрнекілікті қай ғасырда енгізді? 
1.20 
ғ. 
2.13 
ғ. 
3.19 
ғ. 

4.12 
ғ. 
5.16   
 
37. 
Бақылау  нәтижелері  бойынша  қай  уақыттар  аралығында  қортынды 
жасап отырулары қажет? 
1.Апта сайын. 
2.Ай сайын. 
3.Бір жылда бір. 
4.Тоқсан сайын. 
5.Сабақ сайын. 
 
38. 
Табиғатты бақылау күнтізбесіне нелерді жатқызуымызға болады? 
1.Глобус,карта,сұлба. 
2.Ағаш,гүл. 
3.Жер,аспан,ай. 
4.Жыл,ай,апта. 
5.Топырақ,су,ауа 
 
39. 
Балалардың  дүниетанудан  білімін  кеңейтіп,  олардың  өсімдіктер  мен 
жануарларды  күтуге  қажетті  практикалық  іскерлігі  мен  дағдыларын 
қалыптастыратын: 
1.Өлкетану бұрышы. 
2.Географиялық алаң. 
3.Тірі табиғат бұрышы. 
4.Оқудан тыс жұмыс. 
5.Үйірме сабақ. 
 
40. 
Мектепке  дейінгі  мекемеде  сабақ  бергенде  бір  сабақта  қанша  әдіс 
қолданылады? 
1.Танымдық әдіс. 
2.Ұйымдастыру әдісі. 
3.Бір ғана әдіс. 
4.Бірнеше әдіс. 
5.Әңгімелесу әдісі. 
 
41. 
Әңгімелеу әдісі қай топта қолданылады? 
1.Ересек тобында. 
2.Кіші топта. 
3.Ортаңғы топта. 
4.Естияр топта. 
5.Мектепалды даярлықтобында. 
 
42. 
Мектепке  дейінгі  мекемеде  сабақ  бергенде  бір  сабақта  қанша  әдіс 
қолданылады? 
1.Танымдық әдіс. 

2.Ұйымдастыру әдісі. 
3.Бір ғана әдіс. 
4.Бірнеше әдіс. 
5.Әңгімелесу әдісі. 
 
43. 
«Экология»сөзі қай тілден алынған? 
1.грек 
2.латын 
3.француз 
4.орыс 
5.араб 
 
44. 
«Экология» сөзі қандай мағына береді? 
1.
өндіріс 
2.қоршаған орта 
3.аймақ 
4.үй,баспана 
5.табиғат,адам 
 
45. 
Я.А.Коменскийдің «Ұлы дидактика»еңбегі қай жылы,қай тілде басылды? 
1.1339,грек 
2.1450,парсы 
3.1566,араб 
4.1657,латын 
5.1670,араб 
 
46. 
Мектепке  дейінгі  мекемелерде  дүниетану  сабағына  қойылатын 
талаптарды неше топқа бөледі? 
1.2 
2.3 
3.5 
4.4 
5.6 
 
47. 
Балалар дүниетануды оқып үйренуді қай шақтан бастап үйренеді? 
1.Балабақшадан 
2.Бастауыш сыныптан  
3.Орта мектептен  
4.ЖОО 
5.Үйден 
 
48. 
Балабақшада  дүниетанудан  сабақ  беру  процесінде  не  үлкен  орын 
алады? 
1.Оқу іс-әркеті  
2.Тәрбие 

3.Экскурсия. 
4.Білім. 
5.Оқулық. 
 
49. 
Экскурсиялардың қандай үлкен мәні бар? 
1.Ойын және сұрақ. 
2.Жауап және шешім.  
3.Шығарма және баямдама. 
4.Танымдық және тәрбиелік. 
5.Жаттығулар. 
 
50. 
Экскурсияларда  қабылданылған  жеке  ұғымдар  қандай  кең  ұғымға 
бірігеді? 
1.Аралас. 
2.Бақылау. 
3.Табиғат. 
4.Жаттығу. 
5.Шығарма. 
 
51. 
Қоршаған айналаны өткізудің негізгі әдісі 
1.Әңгімелесу 
2.Эксперимент 
3.Бақылау 
4.Талдау  
5.Көрнекілік  
 
52. 
Экскурсиялар қайда жүргізіледі? 
1.Сыныптарға.  
2.Табиғатта, мұражайларда. 
3.Жарыстарға. 
4.Үйірмелерге. 
5.Шығармашылық жұмыстарға. 
 
53. 
Саяхатта  зерттелетін  құбылыстар  мен  заттардың  саны  сәбилер  тобы 
үшін нешеу болу керек? 
1.2-3 
2.1-2 
3.3-4 
4.1-4 
5.2-4 
 
54. 
Саяхатта  зерттелетін  құбылыстар  мен  заттардың  саны  естиярлар  тобы 
үшін нешеу болу керек? 
1.2-3 
2.1-2 

3.3-4 
4.1-4 
5.2-4 
 
55. 
Саяхатта  зерттелетін  құбылыстар  мен  заттардың  саны  ересектер  тобы 
үшін нешеу болу керек? 
1.2-3 
2.1-2 
3.3-4 
4.1-4 
5.2-4 
 
56. 
Қоршаған айналаны танысу балабақшада қандай сабақтармен сабақтаса 
оқытылады? 
1.Тіл дамыту. 
2.Математика. 
3.Еңбек. 
4.Барлығы. 
5.Ән-күй. 
 
57. 
Балалар дүниетануды ең алғаш қай шақта үйрене бастайды? 
1.Мектепалды даярлық. 
2.Мектепке дейінгі шақ. 
3.Ересек жаста. 
4.Кіші топта. 
5.Мектептегі алғашқы күнінде. 
 
58. 
Мектепке  дейінгі  мекемеде  сабақ  бергенде  бір  сабақта  қанша  әдіс 
қолданылады? 
1.Танымдық әдіс. 
2.Ұйымдастыру әдісі. 
3.Бр ғана әдіс. 
4.Бірнеше әдіс. 
5.Әңгімелесу әдісі. 
 
59. 
Әңгімелеу әдісі қай топта негізгі әдіс ретінде қолданылады? 
1.Ересек тобында. 
2.Кіші топта. 
3.Ортаңғы топта. 
4.Естияр топта. 
5.Мектепалды даярлық тобында. 
 
60. 
Табиғатты өздігінен оқып үйренудегі бірден-бір әдіс? 
1.Жаттығу. 
2.Сұрақ. 

3.Оқу. 
4.Бақылау. 
5.Түсіндіру. 
 
61.
Қоршаған  айналаны  сабағында  балалардың  бойында  қандай  адам-
гершілік қасиеттерді қалыптастыру керек? 
1.Отаншылдық. 
2.Мәдениеттік. 
3.Достық. 
4.Ақыл-ой. 
5.Логикалық ойлау. 
 
62.
Қоршаған  айналаны  сабағындағы  экологиялық  тәрбиенің  негізгі 
мақсаты? 
1.Оқушыларды іскерлікке үйрету. 
2.Табиғатты қорғау, күту және жақсарту. 
3.Отанды қорғауға даярлау. 
4.
Мінез-құлықты тәрбиелеу. 
5.Әсемдікке үлесін қосуға тәрбиелеу. 
 
63. 
Табиғатпен танысу қандай сабақтарда жалғаса түседі? 
1.Балалар әдебиеті 
2.Бейнелеу өнері. 
3.Еңбекке баулу. 
4.Оқу және тіл дамыту. 
5.Математика. 
 
64. 
«Табиғатты  және  адамның  еңбек  әрекетін  бақылау  күнделіктері»  қай 
ғылымның еңбегі? 
1.М.Н. Скаткин. 
2.Е.А.Валерьянова.  
3.Я.А. Каменский. 
4.В.В. Давыдов. 
5.В.Вернадский.  
 
65.
Қоршаған айналаны сабақтарында қолданылатын әңгімелесу түрлері: 
1.Сипаттама, анықтама. 
2.Кіріспе, әңгіме. 
3.Әңгімелесу, баяндау, диалог. 
4.Хабарлау, қорытынды. 
5.Мазмұндама, шығарма. 
 
66. 
Қоршаған  айналаны  объектілерін,  олардың  қысқаша  сипаттамасынан 
оқушылардың білімін тексеру мақсатында ұйымдастыратын тәсіл: 
1.Викторина. 

2.Ойын. 
3.Қызықты материал. 
4.Жұмбақ. 
5.Сереттеу. 
 
67. 
Топсаяхатқа қажетті құралдар: 
1.Компас, күрек, папка. 
2.Карта, кинофильм, көрнекілік. 
3.Компьютер. 
4.Сұлба. 
5.Глобус. 
 
68. 
Экскурсиялық сабақ түрі: 
1.Аралас сабақ. 
2.Топсеруен, топсаяхат. 
3.Бақылау сабақ 
4.Тәжірибе жасау сабағы. 
5.Топографиялық сабақ. 
 
69. 
«Тіршіліктің тіршілігі» кітаптың авторы: 
1.В.Г.Логинов. 
2.М.Н.Скаткин. 
3.Д.Н.Кайгородов. 
4.В.А.Келлер. 
5.В.Ф.Зуев. 
 
70. 
Бақылау қорытыгдысын жасағанда қандай әдісті пайдаланады? 
1.Сұрақ-жауап. 
2.Салыстыру. 
3.Әңгіме. 
4.Жарыстыру. 
5.Көрме. 
 
71. 
Танып білу нәтижесінде не қалыптасады? 
1.Дүниетаным. 
2.Көзқарас. 
3.Бейімдеушіпік. 
4.Шеберлік. 
5.Логикалық ойлау. 
 
72. 
Адамның табиғаттан алатын керекті заттары не арқылы жүзеге асады? 
1.Білім. 
2.Еңбек. 
3.Тәрбие. 
4.Ақыл. 

5.Күш. 
 
 
73. 
Балабқша балалары ең алдымен дүниетануды неден бастайды? 
1.Оқулықтардан 
2.Мультфильмдерден  
3.Диафильмдерден  
4.Табиғатқа экскурсия жасаудан  
5.Үйден  
 
74. 
Экскурсияның табысты өтуі қандай жағдайға байланысты? 
1.Ұлттық сана сезімді қалыптастыруға. 
2.Өлке тан бұрышын жасауға. 
3.Дұрыс ұйымдастыруға. 
4.Сынып бұрышын қалыптастыруға. 
5.Қоршаған ортаны ұйымдастыруға. 
 
75. 
Табиғатты пайдаланудың ғылыми-теориялық негізі? 
1.География. 
2.Экономия. 
3.Экология. 
4.Биология. 
5.Физиология. 
 
76. 
Экология терминін енгізген ғалым? 
1.Тенсли. 
2.Э.Геккель. 
3.Ч.Дарвин. 
4.Я.А. Коменский 
5.В.В. Давыдов 
 
77. 
Таза ауада, табиғатпен, шынайы түрді жанасатын сабақ түрі: 
1.Серуендеу. 
2.Топсеруен, топсаяхат. 
3.Саяхат. 
4.Экзамен. 
5.Диктант. 
 
78. 
Балабақшада  балаларға  табиғатты  зерттеу  тәрбиешіге,  балаларға 
тәрбие беру үшін мүмкіндігі мол. 
1.Экономикалық 
2.Адамгершілік  
3.Эстетикалық  
4.Ақыл-ой 
5.Еңбек  

 
79. 
Балаларға  курстың  мазмұнын,  хабарлау  формаларын,  әдістері  мен 
тәсілдерін іріктеу. 
1.Әдістеменің мақсаты 
2.Әдістеменің міндеті 
3.Әдістеменің мәні 
4.дістеменің пәні 
5.Әдістеме  
 
80. 
Шынықтыру құралдары 
1.Ауа, су, күн 
2.От, су, ауа, 
3.Күн, жер, су 
4.Жер, от, күн 
5.Су, күн, от 
 
81. 
Мектеп жасына дейінгі балаларға дене тәрбиесін берудің мақсаты 
1.Балалардың денсаулығын нығайту, денесінің дұрыс дамуына қолайлы 
жағдай жасау 
2.Балаларға адамгершілік тәрбие беру 
3.Балалардың ақыл-ойының дамуына ықпал жасау 
4.Балаларға эстетикалық тәрбие беру, ұқыпты, тіртіпті болуға тәрбиелеу 
5.Балаларды еңбек етуге, тәрбиелеу. 
 
82. 
Балабақшадағы балаларға күн сәулесін қабылдаудағы уақыты 
1.Кешкі 9-ға дейін 
2.12-
ге дейін 
3.11-
ге дейін 
4.Кешкі 5-ге дейін 
5.14-
ке дейін 
 
83. 
Проблемалық сабақ 
1.Бұл  сабақ  түрі  балалардың  шығармашылық  жеке  дамуын  қалыпты 
ықпал етеді. 
2.Балалардың танымдық қызығушылықтарын ояту. 
3.Балалардың  ойлау  қабілетін  дамыту,  белсенділіктерін  арттыру, 
ізденімпаздық пен шығармашылыққа баулу. 
4.Балаларды қызықтыратын қызықты сабақтар. 
5.Балалардың танымдық қабілеттерін дамыту. 
 
84. 
Дәстүрлі емес сабақтардың міндеті: 
1.Бұл  сабақ  түрі  оқушылардың  шығармашылық  жеке  дамуын  қалыпты 
ықпал етеді. 
2.балалардың танымдық қызығушылықтарын ояту.  

3.Балалардың  ойлау  қабілетін  дамыту,  белсенділіктерін  арттыру, 
ізденімпаздық пен шығармашылыққа баулу. 
4.Балалардың қызықтыратын қызықты сабақтар 
5.Балалардың танымдық қабілеттерін дамыту 
85. 
Дәстүрлі емес сабақтардың негізгі мақсаты 
1.Бұл  сабақ  түрі  оқушылардың  шығармашылық  жеке  дамуын  қалыпты 
ықпал етеді 
2.Балалардың танымдық қызығушылықтарын ояту. 
3.Балалардың  ойлау  қабілетін  дамыту,  белсенділіктерін  арттыру, 
ізденімпаздық пен шығармашылыққа баулу. 
4.Балаларды қызықтыратын қызықты сабақтар 
5.Балалардың танымдық қабілеттерін дамыту 
 
86. 
Сабақтың ең көп тараған типі 
1.жарыс сабақ 
2.аралас сабақ 
3.сайыс сабақ 
4.порблемалық сабақ 
5.оперативтік сабақ 
 
87. 
Экология терминін алғаш рет қолданған 
1.Эрнест Геккель 
2.Чарльз Дарвин 
3.В.Г.Белинский 
4.Я.А.Коменский 
5.А.Дистерверг 
 
88. 
Балалар не арқылы,ересектердің өнегесі арқылы дүниені таниды, көруді, 
сезінуді, тыңдауды үйренеді. 
1.Оқу 
2.Жазу 
3.Тәрбие 
4.Ақыл 
5.Білім  
 
89. 
Бала дүниеге келгеннен бастап байланыста болады 
1.Табиғатпен  
2.Жануарлармен 
3.Өсімдіктермен 
4.Заттармен 
5.Ойыншықтармен 
 
90. 
Балаларды табиғатқа деген сүіспеншілікке тәрбиелеу қандай пән арқылы 
жүзеге асырылады 
1.Денешынықтыру 

2.Математика 
3.Қазақ тілі 
4.Дүниетану 
5.Сауат ашу 
91. 
Экология  терминін  «Естественная  история  происхождения»  атты 
кітабында алғаш рет қолданған неміс биологы: 
1.Чарльз Дарвин  
2.Эрнест Геккель  
3. 
А.Дистерверг  
4. 
Н.А.Добролюбов  
5. 
И.Д.Зверов 
 
92. 
Экология ғылымы жеке пән түрінде пайда болды: 
1. 
Экономика ішінде  
2. 
Тарих ішінде  
3. 
Физика ішінде  
4. 
Биология ішінде  
5. 
Химия ішінде 
 
93. 
«Экологиялық кодекс» құжатының қабылдануы: 
1. 2007 
ж 
2. 2010 
ж 
3. 2000 
ж 
4. 1992 
ж.  
5. 2004 
ж.  
 
94. 
Балалар дүниетануды оқуды қай кезден бастайды? 
1. 
Туғаннан  
2. 
Мектепке дейінгі шақтан 
3. 
Мектеп кезінде 
4. 
Бастауыш сыныптан 
5. 
Орта сыныптан 
 
95. 
Балалар  табиғат  құбылыстарымен,  экскурсиямен,  табиғаттың  кейбір 
обьектілерімен қай сабақта танысады? 
1. 
Дене шынықтыру 
2.Математика 
3.Сурет салу 
4. 
Дүниетану 
5. 
Сауат ашу 
 
96. 
Қоршаған айналаны сабағының басты міндеті? 
1. 
Балаларды дене еңбегімен таныстыру 
2. 
Балаларды табиғатты қорғау қажеттігін түсінуге жеткізу. 
3. 
Балалардың эстетикалық түсініктерін қалыптастыру 

4. 
Балаларды жабайы аңдармен таныстыру 
5. 
Табиғаттағы құбылыстарыд бақылау 
 
 
 
97. 
Қоршаған айналаны сабағының негізгі ұйымдастыру формасы? 
1.Білім беру.  
2.Бақылау. 
3.Жаттығулар. 
4.Шығармалар. 
5.Оқыту мен тәрбие. 
 
98. 
Экскурсиялардың қандай үлкен мәні бар? 
1.Ойын және сұрақ. 
2.Жауап және шешім.  
3.Шығарма және баямдама. 
4.Танымдық және тәрбиелік. 
5.Жаттығулар. 
 
99. 
Қоршаған айналаны әдістемесінің міндеті? 
1. 
Алған білімін, білігін, дағдыларын басқа сабақтарда қолдану.  
2.Логиқалық негіздерін тәрбиеге қолайлы жағдай туғызу. 
3.Балаларға  курстың  мазмұнын,  хабарлау  формаларын,  әдістері  мен 
тәсілдерін іріктеу. 
4.Бақылаулар топсаяхаттар жүргізу. 
5.Қосымша және танымдық материалдар пайдалану. 
 
100. 
Экология терминін енгізген ғалым? 
1.Тенсли. 
2.Э.Геккель. 
3.Ч.Дарвин. 
4.Я.А. Коменский 
5.В.В. Давыдов 

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 
 
1. 
Аймағамбетова Қ. Дүниетануды оқыту теориясы мен технология-
сы. – Алматы: Полигафия-сервис и К., 2006. – 248 б. 
2. 
Сихимбаева С.М. Дүниетану теориясы мен технологиясы. Оқу құ-
ралы. – Шымкент: Нұрлы бейне, 2008. – 148 б. 
3. 
Петросова  Р.А.,  Голов  В.П.,  Сивоглазов  В.И.  Методика  обучения 
естествознанию и экологическое воспитание вначальной школе. – Изда-
тельский центр: Академия, 1999. – 96 с. 
4. 
Жұмабаев М. Таңдамалы. – Алматы: Ғылым, 1992. – 238 б. 
5. 
Алтынсарин Ы. Әңгімелер. – Алматы: Мектеп, 1980. – 186 б. 
6. 
Жүнісова. К.Ж және т.б. Бағдарламалар. Дүниетану 1-4 сыныптар-
ға арналған. – Алматы: РБК, 2003. – 42б. 
7. 
Жүнісова  К.,  Рахметова  С.  және  т.б.,  ҚР  бастауыш  білімнің  мем-
лекеттік стандарты., Алматы: РБК,1998. – 336б. 
8. 
Тұрғынбаева Б.А. Дамыта оқыту технологиялары. – Алматы: Бас-
па, 2000. – 84 б. 
9. 
Аймағанбетова Қ., З.Ф.Олейник. Дүниетануға арналған үлестірме-
лі материалдар. – Алматы: Атамұра, 1999. – 107 б. 
10. 
Сабыров  Т.  Болашақ  мұғалімдердің  дидактикалық  дайындығын 
жетілдіру. – Алматы: Кітап, 1999. – 96 б. 
11. 
Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришкольном участке. 
Пособие для учителя М., Просвещенне, 1980. 
12. 
Бинас А.В., Шам Р.Д. Биологический эксперимент в школе. – М.: 
Просвещение, 1999. – 52 с. 
13. 
Аймағанбетова Қ. Аз комплектілі бастауыш мектептерде табиғат 
тануды оқыту. – Алматы: «Мектеп», 1983 ж. 
14.
«Живой мир» /сост-ль Матвеева Н.Б. Экспериментальная образо-
вательная программа для учащихся 0 (подготовительного) и 1-4 сынып-
сов  специального  коррекционного  образовательного  учреждения  VIII 
вида  (для  детей  с  нарушениями  интеллекта).  Институт  коррекционной 
педагогики РАО, 1997 г. 
15. 
Развитие  устной  речи  на  основе  ознакомления  с  предметами  и 
явлениями  окружающей  действительности  («Окружающий  мир»)/сост. 
В.Воронкова, Программы подготовительного и 1-4 сыныпсов коррекцион-
ных образовательных учреждений VIII вида, «Просвещение», М., 1999 г. 
16. 
Шолохов  В.Н.  «Экскурсия  жүргізу  және  ұйымдастыру».  М.,  Кәсі-
подақ баспасы, 1965. 
17. 
Предметные  уроки  и  экскурсии  в  1-4  сыныпсах,  Программы 
вспомогательной школы, М., 1960 г. 
18. 
«Человек  и  мир»,  сост.  Лещинская  Т.Л.  и  др.  /Программа  вспо-
могательной  школы  с  русским  языком  обучения,  1  отделение/,  Минск, 
2007 
г. 

19. 
Формирование представлений о себе и окружающем мире, сост. 
Баряева  Л.Б.  и  др.  /Программа  воспитания  и  обучения  дошкольников  с 
интеллектуальной недостаточностью. – Сб. 2001 г. 
20. 
Ознакомление  с  окружающим  миром  и  развитие  речи  дошколь-
ников с ЗПР, Шевченко С.Г., М., 2005 г. 
21. 
«Окружающий  мир»,  Шевченко  С.Г.,  Программа  для  учащихся 
начальных сыныпсов с ЗПР., М., 1998 г.