Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы Физика 7 сынып Құрметті мұғалім!

• 
  Заттардың молекулалық құрылысы негізінде газдардың, сұйықтар мен қатты денелердің құрылымын сипаттайды
  

Газдарға, сұйық денелерге және қатты денелерге сәйкес келетін қасиеттерді, төмендегі таблицаға толтыр.

1) Көлемін және пішінін сақтайды;

2) Көлемін сақтайды, бірақ пішінін сақтамайды;

3) Өзіне берілген барлық кеңістікті алуға тырысады.

Газдар	Сұйық денелер	Қатты денелер

- газдардың қасиеттерін көрсетеді;

- сұйық денелердің қасиеттерін көрсетеді;

- қатты денелердің қасиеттерін көрсетеді.

• 
  Қысымның қандай шамаларға тәуелді екенін анықтайды
  

Жоғары деңгей дағдылары

Суреттегідей қойылған кірпіштер жерге бірдей қысым түсіреді ме?

Дескриптор

Білім алушы

- қысымның физикалық шамаларға тәуелділігін түсіндіреді.

- қысымның анықтамасын қолданып, қорытынды жасайды.

• 
  Қатты денелер түсіретін қысымды есептейді
  

1. 
   Вагонның барлық дөңгелектерінің рельстермен жанасу ауданы 0,001 м². Егер осы вагонның массасы 30 т болатын болса, онда оның жерге түсіретін қысымы қандай?
   

2. 
   Асфальт төсейтін каток жерге 400 кПа қысым түсіреді, каток тірегінің ауданы 0,1 м². Катоктың салмағы неге тең?
   

- қысымның формуласын есеп шығаруда қолданады.

• 
  Газ қысымының пайда болуын түсіндіреді
  

Жоғары деңгей дағдылары

1. 
   Екі бірдей жабық ыдыстағы газдың массалары бірдей. Осы ыдыстардың бірі жылы бөлмеде, екіншісі суық бөлмеде тұр. Ыдыстардың қайсысындағы газдың қысымы артық? Неліктен?
   

2. 
   Суретте поршеньді цилиндрдің екі түрлі жағдайлары берілген. Екі жағдайдағы поршень астындағы газ қысымы бірдей ме? Жауабыңызды түсіндіріңіз.
   

• 
  газ қысымының қандай шамаларға тәуелді екенін сипаттайды.
  

• 
  Гидростатикалық қысымның мәнін анықтайды
  

1. 
   Ө лшемдері суретте көрсетілген аквариумның түбіне судың түсіретін қысымын және судың салмағын анықтаңыз. (_су  10³ кг/м³)
   

2. 
   Ц илиндр тәрізді ыдысқа массасы бірдей сынап және су құйылды. Сұйықтардың екеуінің жалпы деңгейлерінің биіктігі h₁ = 2 см, h₂ = 27,2 см. Сұйықтардың ыдыс түбіне түсіретін жалпы қысымын анықтаңыз.
   

• 
  сынап пен судың биіктіктерін анықтайды;
  
• 
  сынаптың түсіретін қысымын есептейді;
  
• 
  судың түсіретін қысымын есептейді;
  
• 
  сұйықтардың жалпы түсіретін қысымын анықтайды.
  

• 
  Қатынас ыдыстардың қолданылуын түсіндіреді
  

Жоғары деңгей дағдылары

1. 
   Қатынас ыдыстарға су құйылған. Сол жақтағы ыдысқа аздап су құйсақ қандай өзгеріс болады? Неліктен? Ортадағы ыдысқа су құйсақ ше?
   

2. 
   С уретте кескінделген кофе қайнатқыштардың біреуіне екіншісіне қарағанда сұйық көбірек сыяды. Неліктен?
   

• 
  қатынас ыдыстар үшін орындалатын шартты түсіндіреді;
  
• 
  берілген ыдыстардың қолданылуына сипаттама береді.
  

• 
  Гидравликалық машиналардың жұмысын сипаттайды
  

Дескриптор

Білім алушы

• 
  гидравликалық престің құрылысын сипаттайды;
  
• 
  гидравликалық престің жұмыс істеу принципін түсіндіреді.
  

• 
  Гидравликалық машиналардың қолданылу мақсатын анықтайды
  

• 
  гидравликалық машинада күштен алынатын ұтысты есептейді.
  

• 
  Атмосфералық қысымды анықтауға арналған тәжірибені сипаттайды
  

Жоғары деңгей дағдылары

С уретте атмосфералық қысымды зерттеу үшін Б. Паскаль шәкіртінің жасаған тәжірибесінің сұлбасы берілген. Тәжірибе нәтижесін түсіндіріңіз.

Дескриптор

Білім алушы

• 
  тәжірибе мақсатын анықтайды;
  
• 
  тәжірибе нәтижесін сипаттайды.
  

• 
  Манометр не үшін қолданылатынын түсіндіреді
  
• 
  Сорғы қолданылуына сипаттама береді
  

Қолдану

Суретте қарапайым сынап барометрі мен сынап манометрі берілген. Манометрде белгілі бір мөлшерде сығылған газ бар.

1. 
   Барометр мен манометр қолданылуындағы айырмашылықты түсіндіріңіз.
   
2. 
   Монометрдегі сығылған газ қысымы неге тең?
   

• 
  барометр мен манометрдің қолданылу айырмашылығын түсіндіреді;
  
• 
  сығылған газ қысымын анықтайды.
  

Суретте берілген сорғы суды сорып шығару үшін максимал тереңдік қандай болу керек? Ол тереңдік мәні неге тәуелді?

Дескриптор

Білім алушы

• 
  сорғының қолданылуын түсіндіреді;
  
• 
  максимал тереңдік мәнін есептейді.
  

• 
  Кері итеруші күшті анықтайды
  
• 
  Кері итеруші күштің сұйыққа батырылған дененің көлеміне тәуелділігін зерттейді
  

Жоғары деңгей дағдылары

Су ішінде массасы 100 г денеге әрекет ететін ығыстырушы күшті анықтаңыз.

Құрал-жабдықтар: суы бар ыдыс, массасы әр түрлі жүктер, динамометр, мензурка, жіп.

Жұмыстың барысы:

1. 
   Мензурка көмегімен жүктің V_д көлемін анықтаңыз.
   
2. 
   Дененің өлшенген көлем мен су тығыздығы бойынша дене ығыстыратын су салмағын табыңыз.
   
3. 
   Денені жіпке байлап, динамометрге іліңіз және оған әрекет ететін ауырлық күшінің мәнін табыңыз.
   
4. 
   Динамометрге ілінген жүкті түгелімен суға батырып, оның су ішіндегі салмағын анықтаңыз және ығыстырушы күштің мәнін есептеңіз.
   
5. 
   Ығыстырушы күш ығыстырылған су салмағына тең бе? Тексеріңіз.
   
6. 
   Тәжірибені басқа денемен жасаңыз.
   
7. 
   Тәжірибе нәтижелерін кестеге жазыңыз.
   
8. 
   Бұл тәжірибеде Архимед заңы қандай дәлдікпен орындалатынын бағалаңыз.
   

Дескриптор

Білім алушы

• 
  ығыстырушы күшті анықтайды;
  
• 
  ығыстырушы күш пен ығыстырылған су салмағын салыстырады;
  
• 
  тәжірибе нәтижелерін кестеге жазады;
  
• 
  тәжірибе нәтижелерін бағалайды.
  

• 
  Архимед күшінің неге тәуелді екенін анықтайды
  

Берілген құралдарды пайдаланып,

а) көлемдері тең, массалары әртүрлі;

b) массалары тең, көлемдері әртүрлі

• 
  тәжірибе жоспарын құрады;
  
• 
  әр жағдай үшін Архимед күшінің мәнін анықтайды;
  
• 
  Архимед күшінің қандай шамаларға тәуелді екендігі туралы қорытынды жасайды.
  

• 
  Архимед заңын есептер шығару кезінде қолданады
  

1. 
   Көлемі 5 дм³ болатын дене толығымен суға батырылғанда, оған әсер ететін кері итеруші күш 50 Н-ға тең болса, сұйықтың тығыздығы қандай?
   

2. 
   Темірден жасалған заттың судағы салмағы, ауадағы салмағыннан 100 Н-ға кем болса, оның ауадағы салмағы қандай болғаны?
   

3. 
   Көлемі 500 см³ және массасы 800 г динамометрге ілінген жүкті толығымен суға батырса, динамометр нені көрсетер еді?
   

• 
  Архимед заңын есептер шығаруда қолданады;
  
• 
  шамалардың өлшем бірлігін ХБЖ-нде жазады.
  

• 
  Дененің сұйықта жүзу шарттарын зерттейді
  

Жұмыртқа, мұз, спирт, су, тұздың судағы ерітіндісі берілген. Схеманы пайдаланып, сұйықтарды анықтаңыз.

• 
  Денелердің жүзу шартын пайдаланып, әр ыдыстағы сұйықтардың тығыздығын бағалайды.
  

М
ұхитта жүзіп жүрген айсберг – өте әдемі құбылыс. Алайда, сіз айсбергтің тек 1/10 бөлігін ғана көретінімізді, ал 9/10 бөлігі судың астында болатынын білесіз бе? Ал егер бөрене суда жүзіп жүрсе, онда оның жарты бөлігі суға батады. Неліктен? Жауабыңызды салыстырмалы диаграмма арқылы ұсыныңыз.

Дескриптор

Білім алушы

• 
  жүзу шартын пайдаланып, қорытынды жасайды;
  
• 
  нәтижені диаграмма арқылы ұсынады.