Алматы 2010 Мұхаммед Юсуф Кандахлауи
жүктеу/скачать 1,93 Mb. Pdf көрінісі
|
a36f9f486a44c567f2c1adc75b0221ce
- Бұл бет үшін навигация:
- Мешіт нәбәуи кеңейтілген кезде, Аббас пен омар арасында болған әңгіме
| хазірет омардың әділдігі
Шаби айтады: «Омар (р.а.) мен Үбәй ибн Кағб әлдебір мәселеде бір-бірімен келіспей қалады. Омар: «Бұл мәселені шешу үшін қазының төрелігіне жүгінейік», – дейді, Олар Зәйд ибн Сабитке баратын болып келіседі. Омар: «Бізге төрелігін айтсын деп саған келдік», – дейді. Ол кезде таласып-тартысып қалған адамдар дауды шешу үшін қазының үйіне бара- тын. Зәйд төрге көпшік тастап: «Ей, мүміндердің әмірі! Мына жерге отыр», – дейді. Сонда Омар: «Сен менің лауазымыма қарап, төрден орын беріп, әділетсіздікке бардың. Мен қарсыласымның қасына отырамын», – деп, Үбәй ибн Кағбпен тізе түйістіріп отырады. Алдымен сөзді Убәй ибн Кағб бастайды. Омар оның уәжіне қарсылық білдіреді. Ислам шариғаты бойынша, дауласып қалғанда, қарсылық білдірген кісі- ге ант айтқызылуы тиіс. Зәйд Убейге «Мүміндердің басшысына бұл рәсімді орындатпай-ақ қояйық», – десе де, Омар ант етіп, сөзін былай түйіндеді: «Омар мен қатардағы басқа мұсылманды тең көрмейінше, кісі дау- ын шешуге Зәйдтің хақысы жоқ. Адамдарды алалауын қоймайынша, Зәйд ешкімнің дауын қарай алмайды» 457 . Мешіт нәбәуи кеңейтілген кезде, Аббас пен омар арасында болған әңгіме Зәйд ибн Әсләм (р.а.) айтады: «Пайғам- барымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) көкесі Аббастың 456 Бәйхақи, Сүнән 8/49 (15804) 457 Бәйхақи, Сүнән 10/144 (20297) 438 Сахабалар салған сара жол Мешіт Нәбәуидің дәл жанында бір баспанасы бола- тын. Омар мешіттің орнын кеңейтуді жөн көреді. Осы ниетпен Аббасқа барып: «Баспанаңды маған сат» деп ұсыныс білдіреді. Аббас келіспейді. Омар: «Сатқың келмесе, онда сыйла», – дейді. Аббас бұл ұсынысты да қабылдамайды. Омар: «Олай болса, сен өзің тындыр осы шаруаны», – дейді. Аббас (р.а.) бұған да келіспей- ді. Омар: «Басқа амалың жоқ, сен осы ұсыныстардың біріне міндетті түрде келісіміңді бересің», – дейді. Аб- бас (р.а.) оған да көңіл аудармайды. Сонда Омар: «Ара- мызда төрелік айтатын адамды өзің таңда», – дейді. Аб- бас Убәй ибн Кағбты ұсынады. Убәй ибн Кағб Омарға: «Оның келісімін алмайынша, оны үйінен шығара алмайсың», – дейді. Омар: «Бұл үкімді неге сүйеніп шығардың? Аллаһтың кітабына ма, әлде пайғамбардың сүннетіне ме?» – деп сұрайды. Убәй ибн Кағб: «Расулаллаһтың сүннетіне сүйендім», – дейді. Омар: «Қай сүннетіне?» – деп нақтырақ сұрағанда, Убәй: «Мен Пайғамбарымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) «Дәуіттің ұлы Сүлеймен (екеуіне де Аллаһтың рақымы жау- сын) Бәйтул-Мақдисті салдырып жатқанда, тұрғызған қабырғасының ертеңіне құлап жатқанын көретін. Хақ тағала оған «Мүлік иесінің ризалығын алмастан, оның жеріне қол сұқпа» деп уахи жібереді». Убәй осы ха- дисті келтіргеннен кейін, Омар Аббасты өз жөніне жібереді. Әйтсе де Аббас келісімін беріп, баспанасын тегін-ақ бағыштайды. Мешіт осылайша кеңейтілген болатын» 458 . 458 әл-Хинди, Кәнзул-уммал 8/532 (23095) |