Алматы, 2014
Құрастырғандар: Қазақ және орыс тілдері кафедрасы ф.ғ.к., доцент Г. Акимбекова _____, Жалпы білім беру кафедрасы т.ғ.к., доцент А.Сарсенбаев _______
Силлабус 5В091200Аймақтану мамандығының студенттеріне арналған жұмыс бағдарламасының негізінде құрастырылған
.
Силлабус кафедра отырысында қарастырылған
«____»_______________ 20___ж. № ____ хаттама
Кафедра меңгерушісі ______________ Г. Садыр
Кіріспе
Кәсіби қазақ тілін оқыту үрдісінде болашақ маманды қалыптастыру үшін сөйлеуде қолайлы жағдай туғызу, тіл үйренушілерді мамандығына сәйкес оқыту, мамандықтарына қатысты лексикалық минимумды игерту қарастырылады. Кәсіби қазақ тілінің зерттеу нысаны – сөйлеу тілі қалыптасқан үйренушілердің қазақша сөйлеуін, жазуын, баяндауын мамандықтарына қатысты жетілдіру, лексикасын байыту.
Кәсіби қазақ тілі пәнін оқыту практикалық сабақтар, ОБСӨЖ (Студенттің оқытушы басшылығымен жүргізілетін жұмысы), СӨЖ (Студенттің өздік жұмысы) арқылы жүзеге асырылады.
Кәсіби қазақ тілін оқытудың мақсаты: коммуникативтік құзыреттілік дағдыны қалыптастыру және дамыту, бәсекеге қабілетті әрі құзыреттілігі жоғары тұлғаның кәсіптік маңызы бар жағдайларда ғылыми тілмен қазақша ойын толық және анық жеткізуі үшін тілдік кәсіби бағдарға дайындықты қамтамасыз ету.
Кәсіби қазақ тілін оқытудың міндеттері:
қазақ тілін кәсіптік қарым-қатынас құралы ретінде меңгерту;
қазақ тілін іскерлік қарым-қатынас құралы ретінде меңгерту;
студенттердің ауызша және жазбаша кәсіби салада сөйлеу тәртібі мен мәдениетінің деңгейін көтеру;
мамандық туралы энциклопедиялық және зияткерлік – мәдени мәліметтермен студенттердің білімін толықтау;
студенттердің диалогтық және монологтық сөйлеуін, ауызша және жазбаша түрде дамыту.
Алдыңғы деректемелер: мәліметтерді беруге дайындығы болуы; белгілі бір тақырыпты талқылауға деген өз қабылдауының болуы; тұрмыстық сөйлеу жағдаяттарында әңгімені қолдау және талқылай білуі; алған мәліметтерге өз көзқарасын білдіре алуы; мәліметтерді беруге дайын болуы; нұсқау, кеңес бере білу; мәліметтерді беруге дайындығы болуы керек.
Кейінгі деректемелер: оқудың басты стратегиясын пайдалану; мәтіннің негізгі идеясын түсініп, қажетті ақпараттарды ала білу; мамандық бойынша ғылыми баяндама, мәлімдеме, хабарлама жазу үшін ойды логикалық жүйемен жазбаша құра білу, таңдаған кәсібі бойынша баяндама жасай білу. оқу-кәсіби сала бойынша сәлемдесуді, алғыс білдіруді, сұхбаттасуды, келісуді, келіспеуді, талап етуді және т.б. білуі тиіс.
Пәнді оқу барысында студенттер бакалаврдың біліктілік моделіне сәйкес төмендегідей біліктіліктерді меңгеруі керек:
Пән бойынша үйренген тілдік дағдыларды, лексикаларды жинақтай келе, ұжымда жұмыс істей білуге, тіл табыса білуге үйрету. Көпшілік ортада өзін-өзі ұстай білуге, ойларын нақты, дәл жеткізе білуге үйрету. Ресми тілде меңгерген материалдарды сөз әдебі тұрғысынан орнымен қолдануға, орнықты жауап беруге, сөйлеуде, жазуда, ойды жеткізуде сыпайы сөздерді таңдап алуға дағдыландырады.
Пәндік мамандандырылған:
Тыңдалым бойынша:
берілген нақты мамандық саласындағы танымдық-қатысымдық міндетті шешуге керекті ақпаратты тыңдап түсіне білуі;
түсіндірмелі сипаттағы монолог түрінде берілген мамандық саласы жайындағы ойды, тақырыпты, негізгі мазмұнды, оның жекелік мағыналық бөлшектері бойынша негізгі ақпаратты тыңдау арқылы түсіне білуі тиіс;
іскер-ресми кездесулердегі екі немесе бірнеше адамдардың арасындағы сұхбат мазмұнын, негізгі ойды түсініп, қорытынды жасай білу тиіс;
Оқылым бойынша:
оқылған мәтіннің негізгі мазмұнын, жеке мағыналық бөліктері арасындағы логикалық және себеп-салдарлық байланысты түсіне білуі;
мамандық саласы бойынша берілген мәтіннің мазмұнын өз көзқарасы тұрғысынан толықтырып, өзгертулер енгізе отырып, әңгімелеп бере білуі;
мамандық саласы бойынша берілген мәтінді, ғылыми мақаланы,баяндаманы оқу барысында оқудың стратегияларын қолдана білуі;
мәтіннің негізгі идеясын түсініп, оның ішінен өзіне қажетті ақпаратты ала білуі;
хабарға, ақпаратқа өзінше түйіндеме жасап, автордың ойына баға бере білу тиіс;
Жазылым бойынша:
мамандығы бойынша таңдап алған тақырыпқа жоспар құру арқылы осы тақырып бойынша естіген, оқыған мәтін мазмұнында берілген ойды қайта жаңғырта, толықтыра, өз бетінше өңдей білуі тиіс;
ғылыми баяндама, мәлімдеме, баяндама жазу үшін ойды логикалық жүйемен жазбаша құра білуі тиіс;
нақты мамандығы бойынша оқыған кітаптары, мақалалары, тыңдаған хабарлары жайында шағын мәлімдеме, түйіндеме жаза білуі тиіс.
Айтылым бойынша:
өздеріне ұсынған тақырыптардың біріне таңдауы бойынша сұхбат (сөйлесім) құрады.
берілген тақырып бойынша таңдаған кәсібі, мамандығы жайында әңгімелеп айта білуі;
баяндама жасай білуі, сұхбат құра білуі тиіс;
айтушының ой-пікіріне өзінің тұжырымдарымен жауап беріп, әр түрлі сұрақтар қою негізінде өзіне қажетті ақпараттар ала білуі;
мамандығы бойынша жаңалықтармен бөлісіп, ол жайында өз көзқарастарын серіктесіне жеткізе білуі;
естіген ақпараттары жайындағы өзіндік тұжырымын дәлелдей білуі тиіс;
қазақ тілінің қоғамдық-әлеуметтік қызметтері мен оған қажетті тілдік сөз орамдарын, сөздер мен сөз тіркестерін сөйлеуде орнымен қолдану, үйрету;
сөз мәдениетінің негізін ұлттық әдеп пен тілдік этикетті білдіретін шаблондар арқылы игерту;
кәсіби тілде сөйлеу мен жазу үлгілерін ресми кездесулерде, келіссөздерде, пікірталастарда қолдана алуға дағдыландыру;
іскерлік қарым-қатынастағы оқу, жазу, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.
Пәннің қысқаша сипаттамасы:
Қазақ тілі Қазақстан Республикасының «Тілдер туралы Заңның» 4-бабында жазылғандай қазақ тілі мемлекеттік тіл болып саналғандықтан мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру мақсатында барлық деңгейлерде типтік бағдарламалар негізінде тақырыптар беріледі.
Кәсіби қазақ тілінде берілген бағдарлық тақырыптарды игеру арқылы ресми тілде сөйлеу, жазу түрлеріне машықтандыру, кәсіби терминдер бойынша ауызша және жазбаша жұмыстарын сауатты жүргізу есскеріледі.
Осымен қатар, кез келген ресми және бейресми жағдайларда қарым-қатынас жүргізе алатын тақырыптық диалог үлгілері, аудио материалдары да кеңінен қамтылған.
Ресми тілде меңгерген материалдарды сөз әдебі тұрғысынан орнымен қолдануға, орнықты жауап беруге, сөйлеуде, жазуда, ойды жеткізуде сыпайы сөздерді таңдап алуға дағдыландырады.
Күнтізбелік – тақырыптық жоспар
р/с
|
Тақырып атаулары
|
Апта бойынша бөлінуі
|
Практикалық сабақтар
|
ОБСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
4
|
5
|
6
|
1.
|
Заман және заң
|
3
|
1
|
2
|
2.
|
Бизнес және біз...
|
3
|
1
|
2
|
3.
|
Пайда және меншік
|
3
|
1
|
2
|
4.
|
Аймақ және аудан
|
3
|
1
|
2
|
5.
|
Аймақтану ғылыми білімдердің синтезі
|
3
|
1
|
2
|
6.
|
Аймақтану – елтану-өлкетану
|
3
|
1
|
2
|
7.
|
Кеңестік саралану және аймаққа жіктеу.
|
3
|
1
|
2
|
|
1-аралық бақылау жұмысы
|
8.
|
Аймақтылық факторлары
|
3
|
1
|
2
|
9.
|
Аймақтылықтың этникалық факторлары
|
3
|
1
|
2
|
10.
|
Аймақтылықтың демографиялық факторлары
|
3
|
1
|
2
|
11.
|
Халық және демография
|
3
|
1
|
2
|
12.
|
Аймақтылықтың саяси-географиялық факторы
|
3
|
1
|
2
|
13
|
Аймақ әлеуметтік-экономикалық жүйе
|
3
|
1
|
2
|
14.
|
Ғаламшар аймақтарының инфрақұрылымы.
|
3
|
1
|
2
|
15.
|
Әлем және ел.
|
3
|
1
|
2
|
|
2-аралық бақылау жұмысы
|
|
Емтихан сессиясы
|
|
Барлығы: 90
|
45
|
15
|
30
|
Практикалық сабақтар мазмұны, бақылау түрі және бағалау
р/с
|
Модульдік тақырыптар
|
Тақырыптардың мазмұны
|
Бақылау түрі
|
Әдебиеттер
|
Жоғары балл
|
1
|
Заман және заң
|
1. ҚР. Жер кодексі
2.ҚР-ғы демографиялық мәселелер.
3. Сөйлесім: Көшеде жүру тәртібі. Ана, Жер-ана.
|
Сұхбат,
сұрақ –жауап,
әңгіме-
леу, ой бөлісу, пікір-талас
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 4-7 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 4-12 беттер.
|
100
100
100
|
2
|
Бизнес және біз...
|
Бизнес дегеніміз не?
Өз бизнесіңізді қалай ұйымдастыра аласыз?
3. Сөйлесім: Бағдаршамның шығу тарихы. Таулар, таулар.
|
Пікір-талас
Жеке жұмыс, топтық жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 7-10 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 13-16 беттер.
|
100
100
100
|
3
|
Пайда және меншік
|
1.Пайда әкелмейтін ұйымдар
2. Меншік және жеке меншік
3. Сөйлесім: Базар тынысы. «Әнші құм» - табиғат ескерткіші.
|
Пікір-талас
Жеке жұмыс, топтық жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 11-14 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 17-21 беттер.
|
100
100
100
|
4
|
Аймақ және аудан
|
1.Аймақ және аудан ұғымдары
2. Аймақтардың түрлері.
3. Сөйлесім: Көк базар. Ғылым күмбезі.
|
Әңгіме
леу, пікір-талас баяндау
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 4-7 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 22-32 беттер.
|
100
100
100
|
5
|
Аймақтану ғылыми білімдердің синтезі
|
1. Аймақтану және экономика
2. Аймақтану және техника.
3. Сөйлесім: Электр қуатын үнемдеу. Ғарыштан естілген қазақ тілі.
|
Әңгіме
леу, пікір-талас баяндау
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 14-17 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 33-40 беттер.
|
100
100
100
|
6
|
Аймақтану – елтану-өлкетану
|
1. Аймақ және аймақтану
2. Елтану және өлкетану.
3. Сөйлесім: Суды үнемдеу. «Желкілдеп өскен жас құрақ, біз болмасақ, сіз барсыз...»
|
Монолог, диалог
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 22-24 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 41-45 беттер.
|
100
100
100
|
7
|
Кеңестік саралану және аймаққа жіктеу
|
1. Геокеңестік құрылымы (аумақ, акватория, аэротория, геотория)
2. Геокеңістік бірліктері (ареал, аралық (зона), провинция, полигон, анклав)
3. Сөйлесім: Бұқаралық ақпарат құралдары. «Болашақ» бағдарламасы.
|
Диалог құрастыру.Жеке жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 25-28 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей.– 46-49 беттер.
|
100
100
100
|
1 Аралық бақылау
|
8.
|
Аймақтылық факторлары
|
1. Табиғаттың зоналылығы мен бейзоналылығы
2. Әлемнің негізгі ландшафтты зоналары.
3. Сөйлесім: Қазақ тіліндегі сайттар. Айтыс – қазаққа тән ерекше өнер.
|
Монолог, диалог
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 28-31 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 50-57 беттер.
|
100
100
100
|
9
|
Аймақтылықтың этникалық факторлары
|
1. Этникалық аймақтылықтың түп-тамыры
2. Этностың отаны немесе даму орны.
3. Сөйлесім: Сүйікті ісіңіз. Қазақтың күй өнері.
|
Пікір-талас
Жеке жұмыс, топтық жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 39-45 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 63-97 беттер.
|
100
100
100
|
10
|
Аймақтылықтың демографиялық факторлары
|
1. Әлем халықтары санының даму барысы
2. Тұрғын халықтың тууындағы аймақтық айырмашылықтар
3.Сөйлесім: Тойыңыз тойға ұлассын. Құрманғазының «Сарыарқасын» тартшы...
|
Ойын түрлері
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 53-55 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 58-62 беттер.
|
100
100
100
|
11
|
Халық және демография
|
1. Тұрғын халықтың қайтыс болуына қатысты аймақтық айырмашылықтар
және тұрғын халық өмірінің табиғи өсуі және ұзақтығы.
2. Сөз әдебі.
3. Сөйлесім: Қазақтардың жиі тойлайтын тойы. Суретші әлемінде.
|
Әңгімелеу баяндау
Сұхбат,
сұрақ –жауап,
әңгіме-
леу, ой бөлісу, пікір-талас
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Б.Қапасова және т.б. Қазақ тілін жедел оқыту. Сөз мәдениеті. Шешендік сөз өнері. Астана, Арман-ПВ, 2007. 114-121 беттер.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 56-58 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 68-75 беттер.
|
100
100
100
|
12
|
Аймақтылықтың саяси-географиялық факторы
|
1.Аумақтық-саяси жүйелер және егеменді елдердің түрлері.
2. Көшбасшының сөйлеу әдебіне қойылатын талаптар.
3. Сөйлесім: Әр үйге шаттық орнайды. Қазақтың тұңғыш операсы.
|
Сұхбат,
сұрақ –жауап,
әңгіме-
леу, ой бөлісу, пікір-талас
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Б.Қапасова және т.б. Қазақ тілін жедел оқыту. Сөз мәдениеті. Шешендік сөз өнері. Астана, Арман-ПВ, 2007. 172-183 беттер.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 59-58 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 76-80 беттер.
|
100
100
100
|
13
|
Аймақ әлеуметтік-экономикалық жүйе.
|
1.Өндірістің аймақтық ерекшеліктері және аймақтық әлеуметтік-экономикалық жүйенің құрылымы.
2. Жұрт алдында сөйлеу әдебі.
3. Сөйлесім: Үй салу оңай? Қазақстанда ЕҚЫҰ саммиті өткізілді.
|
Әңгімелеу баяндау
Сұхбат,
сұрақ –жауап,
әңгіме-
леу, ой бөлісу, пікір-талас
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Б.Қапасова және т.б. Қазақ тілін жедел оқыту. Сөз мәдениеті. Шешендік сөз өнері. Астана, Арман-ПВ, 2007. 61-66 беттер.
Н.Құрман және т.б.Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 64-67 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 81-85 беттер.
|
100
100
100
|
14
|
Ғаламшар аймақтарының инфрақұрылымы.
|
1. Еуропаның геосаяси аймақтары және еуропалық инфрақұрылым.
2. Пікірталас (көшбасшының пікірталас мәдениеті)
3. Сөйлесім: Адам, сен алдымен, өзіңді таны. Сыртқы саясат.
|
Сұхбат,
сұрақ –жауап,
әңгіме-
леу, ой бөлісу, пікір-талас Жеке жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
Б.Қапасова және т.б. Қазақ тілін жедел оқыту. Сөз мәдениеті. Шешендік сөз өнері. Астана, Арман-ПВ, 2007. 232-259 беттер.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 68-72 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей.– 85-89 беттер.
|
100
100
100
|
15
|
Әлем және ел
|
1. Әлем елдерінің жіктелуі және әлем елдерінің интеграциясы.
2. Келліссөз (келіссөз жүргізу барысында ескерілетін талаптар)
3. Сөйлесім: Компьютерсіз өмірді елестете аласыз ба? Астана – елімнің алтын ордасы.
|
Пікір-талас
Жеке жұмыс, топтық жұмыс
|
Бюжеева Б.З. Аймақтануға кіріспе. Алматы, 2008.
С.Иманқұлова және т.б. Қазақ тілі. Оқу құралы. Алматы. Қазақ университеті. 96-98 беттер.
Н.Құрман және т.б. Сұхбат. Қазақ тілін коммуникативтік жүйемен үйренуге арналған оқу-әдістемелік кешен. 2-негізгі оқу құралы. Тіл дамыту – В1, В2. –Астана, 2010 жыл. 72-74 беттер, 3-Негізгі оқу құралы. Жоғары деңгей. – 90-98 беттер.
|
100
100
100
|
2 Аралық бақылау
|
Достарыңызбен бөлісу: |
