Байланысты: Алматы энергетика және байланыс институты
15.1 Магнит ағыны. Магнит өрісінің негізгі заңдары Магнит өрісі электр өрісі сияқты екі негізгі қасиетке ие. Бұл қасиеттер векторлық өріснің ағынымен және циркуляция векторымен байланысты және магнит өрісінің негізгі заңдарын өрнектейді.
Магнит ағыны – скалярлық шама, магнит индукция векторының жазық бетінің ауданына көбейтіндісімен анықталады
. (15.1)
мұндағы d = d ;
– dS ауданға түсірілген бірлік вектор ;
Вn – нормал бағыттағы векторының проекциясы.
Бүкіл бет арқылы өтетін магнит ағыны
. (15.2)
Егер магнит өрісі біртекті болса . Өлшем бірлігі Вебер [Вб]. Магнит ағыны косинус бұрышының таңбасына байланысты оң немесе теріс мәндер қабылдайды, яғни оның бағыты нормал вектордың оң бағытына сәйкес анықталады. (15.1 Сурет)
15.1 Сурет
Гаусс теоремасы – кез келген тұйық бет арқылы өтетін магнит ағыны әрқашан нөлге тең болады
. (15.3)
Осыдан шығатыны табиғатта (электр зарядтары сияқты) магнит зарядтары (магнит өрісінің көзі) болмайтындығын көрсетеді.
Тұрақты ток магнит өрісінің контур бойынша векторының циркуляциясы -магнит тұрақтысымен осы контур қамтитын барлық токтардың алгебралық қосындысының көбейтіндісіне тең
. (15.4)
Жоғарыда айтылғандай магнит өрісі потенциалды емес, екінші сөзбен айтқанда магнит индукциясының циркуляциясының нөлге тең болмауы магнит өрісі құйынды өріс екенін білдіреді. (15.4) өрнегі кейбір токтар конфигурацияларының өрісін есептеуге қолданылады.
