Ақмола облысы Жарқайың ауданының «Білім бөлімі» мм «Нахимов негізгі мектебі» мм
жүктеу/скачать 3,63 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақтың тақырыбы : СӨЗ АСЫЛЫ ШЕШЕНДІК Сабақтың мақсаты
- Көрнекіліктер
- Пәнаралық байланыс
- Сабақты бекіту
| Білімді бекіту: Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.
Білімді бағалау: Оқушылардың жауаптарына қарай білімдері бағаланады. Үйге тапсырма: әдептілік тақырыбына әңгіме құрастырыңдар. Сабақтың тақырыбы: СӨЗ АСЫЛЫ ШЕШЕНДІК Сабақтың мақсаты: А)Білімділік; балаларды өтілген тақырып арқылы тілін дамыту, тіл байлығын жетілдіру Ә) Дамутышылық; Сезімтал, шешен болуға ұмытылдыру Б) Тәрбиелік; Мақал-мәтелдер үйрету арқылы халқымыздың әдеби бай мұраларын, шешендік өнерін дәстүрін қадерлеуге тәрбиелеу. Көрнекіліктер; таблицалар, кеспе карточкалар Сабақ түрі; Ќалыптан тыс –саяхат сабақ. Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер; сұрақ беру, жауап алу, жарыс, т.б Пәнаралық байланыс; география, тарих Сабақтың барысы; 1. Ұйымдастыру. 2. Ұй тапсырмасын тексеру. Жаңа сабақМұғалім; - Бүгінгі біздің өтетін сабағымыз осыған дейін өтілген шешендік сөздерді қаншылықты меңгергенімізді анықтауға бағытталмақ. Яғни саяхат сабағын өткіземіз. Шешендік сөздер қашанда халықтың қажетті болып табылған. Сонымен бірге олар-тәрбие құралы. Қазақ халқы қандай ауыр жағдайда өмір сүрмесін, өзінің би-шешендерінің сөзін жадында сақтап, жаттап айта жүруді, одан улгі-өнеге алуды тоқтатқан емес. Шешендер, билер әрқашан шындықты айтып, аз сөзге көп мағына сыйғызып, халықтың рухани қажетін өтеп отырған. Шешендіктің негізгі мақсаты – адамдарды иландыру, айтқысы келген нәрені нақ айтып сендіру. Шешендердің сөз тапқыш, сезімтал, суырып салма ақын сияқты әр түрлі қасиеттері болған. Олар жалпы өмір туралы, ел қорғау туралы хабарлар етіп отырды. Олар; Әйтеке би, Төле би, Қазыбек би, Саққұлақ шешен, Бопан би, Шоқ би. Ақтайлақ шешен және т.б. Сабақты осыған дейінгі өткен шешендер өмірі, олардың шешендік сөздері, төрелігі туралы алған білімдерімізді қорытындылау мақсатында жүргізбекпіз. Саяхат сабағының өту ретін жақсы білеміз (мұғалім сыныпты ұш ауылға бөліп, ұш бидің атын қояды). Әр ауылдан тиісті сұрақтарға жақсы жауап беретін, берілген тапсырмаларды жақсы орындаған оқушылар ғана келесі ауылға бара алады. Ол үшін әрбір ауылдың алдындағы кепе қағазды алып, сол қағаздағы сұраққа жауап бересіздер. Бірінші ауылымыз – Төле бидің ауылы. Мыңа кеспедегі сұрақтарға жауап беріңіздер (оқушылар шығып, қағаздағы сұраққа жауап береді) Төле би кім? Төле бидің қандай толғау, шешендік сөздері бар? 1-оқушы; Ұл өссе ұрпақ Қыз өссе өріс 2-оқушы; Үй сырттында төбен болса, ерттеулі тұрған атың ғой. Ел ішінде қариян болса, Жазулы тұрған хаттың ғой. Мұғалім; - Ия, балалар, біз сонымен Төле би ауылынан жақсы өттік. Ары қарай саяхаттымызды жалғастырайық. Енді біздің елесі ауылымыз – Әйтеке би ауылы. Әйтеке би жайлы не білесіндер? Әйтеке бидің қандай толғаулары бар? 1-оқушы; Қысқаша Әйтеке би туралы мәлімет береді. 2-оқушы; Бай болсан халқына пайдан тисін, Батыр болсан жауға найзаң тисін. Бай болып еш пайдаң тимесе, Батыр болып жауға найзаң тимесе, Елден бөтен үйін күйсін ... (толғауды толық айтуына болады). Осылайша 3,4,5 сұрақтарға да жауап береді, сұрақтары әр түрлі етіп әзірлеу керек. Мұғалім; - Біз, балалар, Әйтеке бидің де ауылдан болып қайттық. Ендігі біздің ұшінші ауылымыз – Қаз дауысты Қазыбек би ауылы (Оқушылар кеспе қағазды ретімен алып ондағы сұрақтарға жауап береді) 1-оқушы; Алтын ұяң –отан қымбат Құт берекен отан қымбат Асқар таудай әкең қымбат Аймалайтын анаң қымбат Туып өскен елің қымбат Ұят пенен ар қымбат. 2-оқушы; «Өркенің өссін десең...» 3-оқушы «Жалтылдайды екен деп...» 4-оқушы «Жақсылық пен жамандықтың белгісі...»,-деген Қазыбек бидің толғаулары бар. Мұғалім; - Балалар, біз шешендік сөз өнерінің алған мәліметтердің қаншылықты терең екендігін байқадық. Халқымыздың атақты ұш биінің Төле би, Әйтеке би, Қазыбек билердің ауылында болып, өнегелі сөздерін есімізде тұсірдік, көп нәрселер үйрендік. Ал, енді ұш ауыл жарысына түсеміз. өзіміздің қаншылықты шешен, білгір екенімізді көрсетеміз. Үш ауылға берілетін әңгіменің тақырыптары; «МЕНІҢ ӘЖЕМ» «Туған жерім» «Ана» Соңынан әңгімелерінді оқисындар, одан кейін бағалаймыз. Сабағымыздың келесі бөлімі сөзжұмбақ шешу; - егер мына сөзжұмбақты дұрыс шешеңіздер қазақтың ұлы ақынының атын оқисындар. Қазақ халқының ең жақсы қасиеттерінің бірі Ерте гүлдейтін гүл Ел ордасы Алғашқы мектеп ашқан адам
Мақалдар жарысы; «Жасырынған мақал» ойыны «Жақсы сөз жан семіртер» ... «Досы көппен сыйлас...» Отпен ойнама... «Ер туған жеріне...» (Әр ауылға 3-4 мақалдан беріледі) Мінеки, балалар, біз бүгін шешендік сөз өнеріне саяхат жасай отырып, шешендік сөздер туралы ойымыздағы дамыттық. Өлкендегі сыйлауды, кішіге қамқор болуды, кішіпейілдікке үйрендік. Ерлікке, бірлікке шақырған осындай халықтың көңіліне ұнаған, жадында сақталған сөзі мәңгі өмір сүретіні сөзсіз. Сабақты бекіту; Би – шешендердің нақыл сөздерін оқыту, мазмұндау, әділ баға бере білеуге даярлау. Үйге тапсырма беру; ұш бидің айтқан биліктері мен төреліктерін жазып келу. жүктеу/скачать 3,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||