- Операциялар кезінде ірі қан тамырларының, кеуде қуысының және іштің мүшелерінің зақымдануы кезінде хирург дене қуысында ішкі қан кетуден төгілген қанның айтарлықтай мөлшерін анықтай алады. Мұндай қанды қан кетуді тоқтатқаннан кейін дереу арнайы құрылғылар (Cell-Saver) немесе реинфузияға арналған полимерлі құрылғылар арқылы алу керек. Операция кезінде қан алудың ең қарапайым жүйесі қол аппаратынан, екі полимерлі түтіктерден, екі өткізгіштері бар резеңке тығыннан (түтіктермен ұштық пен аспираторға қосу үшін), электрлік аспиратордан және қанға арналған стерильді 500 мл шыны бөтелкелерден тұрады.
- Қанның реинфузиясына қарсы көрсеткіштер – гемолиз, қуыс мүшелердің мазмұнының ластануы, қанның инфекциясы (операцияның кеш кезеңдері, перитонит).
Соғыс кезіндегі қанның қайнар көздері. Тасымалдау. - Соғыс кезіндегі қанның қайнар көздері:
- -жеңіл жараланғандар (HL), қосалқы полктері және тыл бөлімдері бар госпитальдар;
- - автотрансфузия, реинфузия;
- -соғыс тұтқындары;
- - әскери емдеу мекемелерінің медицина қызметкерлері.
Барлық заманауи қан алмастырғыштар әдетте үш топқа бөлінеді: - 1. Шокқа қарсы: а) волемиялық әсер (полиглюкин, волекам, полиглузол, полифер, плазма, альбумин ерітіндісі); б) реологиялық әрекет (реополиглюкин, реоглуман, поликсидин, поливизолин, желатинол);
- 2. Детоксикация (гемодез, неогемодез, гемодез-Н, кристаллоидты ерітінділер, мафузол, лактозол, Гартман ерітіндісі, дизол, тризол, физиологиялық ерітінді, 5-10% глюкоза ерітіндісі);
- 3. Парентеральді қоректену үшін (полиамин, глюкоза, эритроцит массасы, эритроцит суспензиясы, еріген эритроциттер, гипериммунды тромбоциттер массасы, ақуыз.
Қан құю кезіндегі реакциялар мен асқынулар. - Реакцияларға мыналар жатады:
- пирогенді - бактериялық текті пирогендерді қабылдаудан туындаған, көбінесе лейкоциттердің ыдырау өнімдері;
- -аллергиялық – реципиенттің иммуноглобулиндерге сенсибилизациясынан туындаған;
- - анафилактикалық – реципиенттің қанында иммуноглобулиндерге антиденелердің болуы, «антидене-антидене» реакциясының дамуы.
- Қан құюдың асқынулары келесідей:
- - донор мен реципиент қанының эритроциттік антигендермен сәйкес келмеуі;
- - инфекциялық-токсикалық шок - микроорганизмдер мен олардың зат алмасу өнімдерін тамыр ішіне қабылдау;
- - массивті қан құю синдромы - 3 литр немесе одан көп консервіленген қанның үлкен дозасын жылдам құю;
- - тромбоэмболия, ауа эмболиясы;
- - ерітінділердің үлкен көлемін енгізуден туындаған жедел жүрек-тамыр жеткіліксіздігі, жүректің оң жақ қарыншасының шамадан тыс жүктелуі байқалады;
- -трансмиссивті жұқпалы аурулар, АҚТҚ инфекциясы.
Достарыңызбен бөлісу: |
