Кіріспе:
Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының түрлері мен тарихын таныстыру. Ұлттардың дәстүр, әдет-ғұрпын негізге ала отырып ұлттардың дәстүрлі тағамдарының жасалу жолдары мен мән мағынасын аша таныстыру.Ұлттық тағамды дайындауға үйрету.
Мақсаты: Ұлттар салт-дәстүрімен таныстыру, құрметтеуге үйрету, ұлттар тағамдарын дайындауда ұқыптылыққа баулу, қонақжайлылыққа тәрбиелеу.
Міндеті: - Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының түрлерін, тарихын білу
Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының жасалу жолдарымен танысып дайындай білу
Бөлімнің теориясы: Әр ұлттың ұлттық дастарханы. Ұлттық тағамының салт-дәстүрмен байланыстылығы, тарихы, сан қырлы тағам түрлерін дайындау үлгілері.
Өзіндік оқу әдебиеттері: «Сиқырлы думан» Шымкент 2006ж
«Наша кухня» кулинарлық журнал 1\ 2010ж.
«Өте дәмді» кулинарлық журнал 3\2010ж
«Өз үйім - өлең төсегім» Алматы Қайнар 1993ж А.В Шабыкина
«Қазақтың дарқан дастарқаны» Алматы кітап 2007ж Сейіт Кенжеахметұлы
Оқушы шығармашылығы:
Итальян асханасы.
«Ветчина қосып жасалған пицца»
Қырғыз асханасы.
«Самса», «Атканчай»
Өзбек асханасы.
«Ферғана палауы»
Тәжік асханасы.
«Тухумбарак», «Халвайтар» (сұйық ұн халуа)
Француз асханасы
«Париждік ірімшік десерті»
Украин асханасы.
«Шие қосылған варениктер», «Узвар», «Украин борщы»
Еврей асханасы.
«Цимес»
Чуваш асханасы.
«Картофель және балық қосылған хуниу»
Ағылшын асханасы.
«Йоркшир пудингі»
Әзірбайжан асханасы.
«Люля –кебаб», «Овдух»
Тақырыптық жоспар
№
|
Тақырыптар
|
Сағат саны
|
күні
|
1
|
Кіріспе. «Кішкентай аспазшы» үйірмесі туралы түсінік. Тағам дайындауда қауіпсіздік ережелері, жеке тазалықты сақтау. Ас ыдыстармен құралдарының қолданылатын орындары.
|
1
|
|
2
|
Дұрыс тамақтану- денсаулық кепілі. Адам ағзасының дұрыс тамақтанудың маңызы. Ас үйде жұмыс орынды тиімді ұйымдастыру;
|
1
|
|
3
|
Дастарқан басында отыру мәдениеті күндік мәзірді құру ережесі; Дастарқанды әзірлеу ережесі, сулықтарды бүктеу тәсілдері
|
2
|
|
4
|
Тағам дайындау кезінде азық түліктерді үнемдеу және тиімді жұмсау.
Тағамдардың сапасының органолептикалық бағасы;
|
2
|
|
5
|
Тағам даярлаудың негізгі әдістері
|
2
|
|
|
Көкөніс тағамдары
|
|
|
6
|
Көкөністердің түрлері, тағамдық құндылығы, алғашқы өңдеу тәсілдері.
|
1
|
|
7
|
Көкөністерден тамақ жасау технологиясы. Қуырылған және қайнатылған көкөніс тағамдары.
|
2
|
|
8
|
Көкөніс салаттарын дайындау негіздері,турау түрлері
|
2
|
|
9
|
Көкөністер қосылған жұқалаң бутербродтар
|
2
|
|
10
|
Көкөніс тағамдарының соуысы
|
2
|
|
11
|
Көкөніс голубцылары
|
2
|
|
12
|
Баклажан толтырылған бұрыш
|
2
|
|
13
|
Жас қияр қосылған құнарлы бутерброд
|
2
|
|
14
|
Жаздық салат
|
2
|
|
15
|
Дәруменді салат
|
2
|
|
16
|
Рагу салат
|
2
|
|
17
|
Олевьи
|
2
|
|
18
|
Құстың ұясы
|
2
|
|
19
|
Күнбағыс салаты
|
2
|
|
|
Сүт тағамдары
|
|
|
20
|
Сүттен жасалатын тағам түрлері. Сүт құрамы адам ағзасына пайдасы.
|
2
|
|
21
|
Қазақ ұлтының тағамдарының ішінде сүт тағамдарының алатын ерекше орны.Сүттен дайындалатын сусындар.
|
2
|
|
22
|
Сүттен ботқа пісіру.
|
2
|
|
23
|
Ірімшіктен жасалған құймақ.
|
2
|
|
24
|
Сүтті сақтау тәсілі.Коктейль жасау технологиясы
|
2
|
|
25
|
Ірімшік жасау технологиясы
|
2
|
|
26
|
Қымыз, шұбат жасау технологиясы
|
2
|
|
27
|
Сүзбе дайындау технологиясы
|
2
|
|
|
Ет тағамдары. Табақ тарту
|
|
|
28
|
Қой етін мүшелеу және дайындау туралы ұғым.
|
2
|
|
29
|
Қой етінен жасалған жартылай дайын өнімдер;
|
2
|
|
30
|
Ет түрлері, ет тағамдары, ет тағамдары құндылығы.
Ет пен балықты қайнату мерзімі олардың айырмашылығы, дайын болғанын анықтау.
|
2
|
|
31
|
Қонақтарға дайын етті ұсынудың әдет- ғұрыптары және оның ерекшеліктері.Тағамды безендіру.
|
2
|
|
32
|
Қазақша ет дайындау технологиясы
|
2
|
|
33
|
Түшпара дайындау технологиясы
|
2
|
|
34
|
Ет тағамдарын гарнирмен және соуспен дайындау
|
2
|
|
|
Ұннан әзірленетін тағамдар
|
|
|
35
|
Қамырдан дайындалатын тағамның маңызымен құнарлығы.
|
1
|
|
36
|
Қамырдан тағамдар дайындауға қажетті шикізат сапасына қойылатын талаптар;
|
|
|
37
|
Ашытқысыз қою қамыр дайындау технологиясы.
|
2
|
|
38
|
Мәнті
Қазақша ет тағамына нанды илеу
|
2
|
|
39
|
Вареники дайындау технологиясы.
|
2
|
|
40
|
Кеспе дайындау технологиясы.
|
2
|
|
41
|
Сұйық қамырды дайындау технологиясы. Блины
|
2
|
|
42
|
Орама, кекс дайындау технологиясы.
|
2
|
|
43
|
Бисквитті торт дайындау технологиясы.
|
2
|
|
44
|
Үгілмелі қамыр дайындау технологиясы. Печенье
|
2
|
|
45
|
Доғаштар, таяқшалар
|
2
|
|
46
|
Тосапты және белок кремді пирог
|
2
|
|
47
|
Ірімшік рогаликтері
|
2
|
|
48
|
Торт дайындау
|
2
|
|
|
Ұлттардың дәстүрлі тағамдары
|
|
|
49
|
Қазақ асханасы. Ет салат. Бауырсақ
|
2
|
|
50
|
Әзірбайжан асханасы. Люля –кебаб. Овдух
|
2
|
|
51
|
Ағылшын асханасы. Йоркшир пудингі.
|
2
|
|
52
|
Армян асханасы. Қызыл бұршақ салаты. Жүзім жапыраға ішіндегі қой етінен жасалған толма
|
2
|
|
53
|
Башқұрт асханасы. Тукмас,сиыр етімен.
|
2
|
|
54
|
Беларус асханасы. Картофель драниктері. Қалалық драчена
|
2
|
|
55
|
Болгар асханасы. Картофель драниктері. Қалалық драчена
|
2
|
|
56
|
Итальян асханасы. Пицца,венчинамен
|
2
|
|
57
|
Қырғыз асханасы. Самса. Атканчай
|
2
|
|
58
|
Қытай асханасы.Қытай бәліші
|
2
|
|
59
|
Латыш асханасы. Зивьюпудиньш. Нан сорпа
|
2
|
|
60
|
Литван асханасы. Индарити ангуркай. Плокштайнис( картофельді бабка)
|
2
|
|
61
|
Еврей асханасы. Цимес
|
2
|
|
62
|
Дунган асханасы. Лағман
|
2
|
|
63
|
Венгр асханасы. Платшинкен
|
2
|
|
64
|
Грузин асханасы. Сациви(жаңғақты соус). Кавказша кәуәп. Хачапури.
|
2
|
|
65
|
Грек асханасы.Жеміс салаты,жаңғақ және ірімшікпен. Грек салаты. Грекше пісірілген балық
|
2
|
|
66
|
Молдаван асханасы. Мэмэлигуцэ (мамалыга)
|
2
|
|
67
|
Неміс асханасы Мускатты жаңғақ қосылған печенье
|
2
|
|
68
|
Поляк асханасы. Пияз салаты
|
2
|
|
69
|
Орыс асханасы. Түшпара. Винегрет.Бидай блиндері. Суздальдік сбитень
|
2
|
|
70
|
Тәжік асханасы. Тухумбарак. Халвайтар (сұйық ұн халуа)
|
2
|
|
71
|
Татар асханасы. Эчпочмак. Чак-чак
|
2
|
|
72
|
Түркмен асханасы. Құрма қосылған бәліш
|
2
|
|
73
|
Түрік асханасы. Түрікше жұмыртқалар.Түрік кофесі
|
2
|
|
74
|
Өзбек асханасы. Ферғана палауы
|
2
|
|
75
|
Ұйғыр асханасы. Ет және асқабақ қосылған мәнті
|
2
|
|
76
|
Украин асханасы. Шие қосылған варениктер. Узвар.Украин борщы
|
2
|
|
77
|
Француз асханасы Париждік ірімшік десерті
|
2
|
|
78
|
Чуваш асханасы. Картофель және балық қосылған хуниу.
|
2
|
|
79
|
Эстон асханасы. Көпіршік қаймақ қосылған томпақ тоқаш.
|
2
|
|
|
Барлығы
|
153
|
|
Нормативтік бөлім:
Дұрыс тамақтану- денсаулық кепілі (7 сағат)
Адам ағзасының дұрыс тамақтанудың маңызы. Ас үйде жұмыс орынды тиімді ұйымдастыру;
(1 сағат)
Қазақ халқының аспаздық өнерінің өзіндік ерекшеліктері. Дастархан басында отыру мәдениеті күндік мәзірді құру ережесі; (1 сағат)
Дастарханды әзірлеу ережесі, сулықтарды бүктеу тәсілдері. Тағам дайындауда қауіпсіздік ережелері, жеке тазалықты сақтау. Ас ыдыстары мен құралдарының қолданылатын орындары;
(2 сағат)
Тағам дайындау кезінде азық-түліктерді үнемдеу және тиімді жұмсау. Тағамдардың сапасының органолептикалық бағасы; (1 сағат)
Практикалық жұмыс: (2 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Адам ағзасының дұрыс тамақтанудың маңызын;
Ас үйде жұмыс орынды тиімді ұйымдастыра білу;
Қазақ халқының аспаздық өнерінің өзіндік ерекшеліктерін;
Дастархан басында отыру мәдениеті, күндік мәзірді құру ережесін;
Дастарханды әзірлеу ережесі, сулықтарды бүктеу тәсілдерін;
Тағам дайындауда қауіпсіздік ережелері, жеке тазалықты сақтау;
Ас ыдыстары мен құралдарының қолданылатын орындарын;
Тағам дайындау кезінде азық түліктерді үнемдеу және тиімді жұмсау;
Тағамдардың сапасының органолептикалық бағасын білуі тиіс.
Көкөніс тағамдары (27 сағат)
Көкөністердің түрлері, тағамдық құндылығы, алғашқы өңдеу тәсілдері.(2 сағат)
Көкөністерден тамақ жасау технологиясы. Қуырылған және қайнатылған көкөніс тағамдары.(3сағат)
Көкөніс салаттарын дайындау негіздері.(2 сағат)
Практикалық жұмыс: (20 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Көкөністердің түрлерін, тағамдық құндылығын, алғашқы өңдеу тәсілдерін;
Көкөністерден тамақ жасау технологиясын;
Қуырылған және қайнатылған көкөніс тағамдарды дайындай білу;
Көкөніс салаттарын дайындай білуі тиіс.
Сүт тағамдары (16 сағат)
Сүттен жасалатын тағам түрлері. Сүт құрамы адам ағзасына пайдасы.(2 сағат)
Қазақ ұлтының тағамдарының ішінде сүт тағамдарының алатын ерекше орны.Сүттен дайындалатын сусындар.(2 сағат)
Сүттен ботқа пісіру.(2 сағат) Ірімшіктен жасалған құймақ.(2 сағат) Сүтті сақтау тәсілі.(2 сағат)
Практикалық жұмыс: (6 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Сүттен жасалатын тағам түрлерін;
Сүт құрамы адам ағзасына пайдасын;
Қазақ ұлтының тағамдарының ішінде сүт тағамдарының алатын ерекше орнын;
Сүттен дайындалатын сусындарды;
Сүттен ботқа пісіру, ірімшіктен жасалған құймақ, сүтті сақтау тәсілін білуі тиіс.
Ет тағамдары. Табақ тарту (14 сағат)
Қой етін мүшелеу және дайындау туралы ұғым.(2 сағат) Қой етінен жасалған жартылай дайын өнімдер;(2 сағат)
Ет пен балықтың тағамдық құндылығы. Ет пен балықты қайнату мерзімі олардың айырмашылығы, дайын болғанын анықтау.(2сағат)
Қонақтарға дайын етті ұсынудың әдет- ғұрыптары және оның ерекшеліктері.Тағамды безендіру.(2 сағат)
Практикалық жұмыс: ( 6 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Қой етін мүшелеу;
Қой етінен жасалған жартылай дайын өнімдерді дайындау;
Ет пен балықтың тағамдық құндылығын және ет пен балықты қайнату мерзімі олардың айырмашылығы, дайын болғанын анықтау;
Қонақтарға дайын етті ұсынудың әдет- ғұрыптары және оның ерекшеліктері;
Тағамды безендіре білуі тиіс.
Ұннан әзірленетін тағамдар (26 сағат)
Қамырдан дайындалатын тағамның маңызымен құнарлығы. (2 сағат) Қамырдан тағамдар дайындауға қажетті шикізат сапасына қойылатын талаптар; (2 сағат)
Ашытқысыз қою қамыр дайындау технологиясы. (мәнті, қазақша ет, вареники, кеспе) (2 сағат)
Сұйық қамырды дайындау технологиясы. (блины, орама, кекс) (2 сағат)
Үгілмелі қамыр дайындау технологиясы. (печенье, тоқаштар, таяқшалар) (2 сағат)
Практикалық жұмыс: (16 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Қамырдан дайындалатын тағамның маңызымен құнарлығы;
Қамырдан тағамдар дайындауға қажетті шикізат сапасына қойылатын талаптарды;
Ашытқысыз қою қамыр дайындау ( мәнті, қазақша ет, вареники, кеспе);
Сұйық қамырды дайындау (блины, орама, кекс);
Үгілмелі қамыр дайындау (печенье, тоқаштар, таяқшалар) тәсілдерін білуі тиіс.
Ұлттардың дәстүрлі тағамдары (62 сағат)
Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының түрлері мен тарихы. (15 сағат)
- Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының жасалу жолдары мен мән- мағынасы. (15 сағат)
Практикалық жұмыс: (32 сағат)
Білім, іскерлік, дағдыға қойылатын талаптар:
Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының түрлері мен тарихын;
Ұлттардың дәстүрлі тағамдарының жасалу жолдары мен мән мағынасын білуі тиіс.
Ақпараттық- әдістемелік бөлім
Пәнаралық байланыс:
Физика, мәдениеттану, тарих, биология, химия
Оқу процесінің жабдықталуына қойылатын талаптар:
Электр немесе газ плитасы
Тоңазытқыш
- Кесуге арналған тақтайлар
(санитарлық талаптар бойынша)
- Пышақ (санитарлық талаптар бойынша)
- Асханалық ыдыстар (санитарлық талаптар бойынша)
Курс аяқтаушылардың іскерліктері мен біліктерін бағалауға арналған талаптар:
- қонақ қабылдау ережелерін;
қазіргі заманғы жабдықтарды қолдана отырып, аспаздық жұмыстарды ұйымдастыру;
түскі және кешкі ас дастарқанын мәзірлеуді;
ашытқысыз қамыр дайындауды;
қамырдан тәтті тағамдар пісіруді;
сұйық қамырдан тағам әзірлеуді;
көкөністен салат дайындау;
- ет тағамдарын дайындауды;
сүттен жасалатын тағам дайындау;
ұлттардың дәстүрлі тағамдарының түрлерімен тарихын білу;
Мұғалімге арналған оқу-әдістемелік кешеннің тізбесі:
«Сиқырлы думан» «Шикула и К» Шымкент 2006ж
«Қазақтың дарқан дастарқаны» Алматы кітап 2007ж Сейіт Кенжеахметұлы
Мектептегі технология 2007ж.№9
Мектептегі технология 2008ж.№10
Мектептегі технология 2010ж.№4
«Наша кухня» кулинарлық журнал 1\ 2010ж.
«Өте дәмді» кулинарлық журнал 3\2010ж
«Өз үйім - өлең төсегім» Алматы Қайнар 1993ж А.В Шабыкина
«Бір кесе шай» Е.Н.Гусляров Алматы Қайнар 1988ж
«Шығыстың тәтті тағамдары» Алматы 1987ж С.Алтаев
«Сүт және сүт тағамдары» Алматы Қайнар 1989ж Б.Барақбаев
«Балық тағамдары» Алматы Қайнар 1987ж Ө.Әлжанов
«Қымыз- шипалы сусын» Алматы Қайнар 1986ж Б.Асылбеков
«Шаңырақ»үй тұрмыс энциклопедиясы. Алматы 1989ж
«Ет өндіру технологиясы»Алматы Қайнар 1988ж А.Отарбаев,Ш.Әлдибеков
МАЗМҰНЫ
Түсінік хат.................................................................3
Бағдарламаның мазмұндық бөлім...........................6
Тақырыптық жоспар..............................................18
Нормативтік бөлім................................................22
Ақпараттық- әдістемелік бөлім...........................28
Мұғалімге арналған оқу-әдістемелік кешеннің тізбесі......................................................................29
Достарыңызбен бөлісу: |