Ақша ұғымына түсініктеме беріңіз. Ақшаның пайда болу тарихын айтыңыз.
Ақша – экономикалық жүйеде тауарлар мен қызметтерді сатып алу, құнды сақтау және аудару үшін қолданылатын айырбас құралы. Олар сауданы жеңілдететін және әртүрлі тауарлар мен қызметтердің құнын бағалау мен салыстыруды жеңілдететін жалпы қабылданған айырбас құралы болып табылады.
Ақшаның пайда болу тарихы мыңдаған жылдарға созылады және әртүрлі өркениеттер өздерінің айырбас жүйелері мен төлем құралдарын жасады. Міне, ақшаның пайда болу тарихындағы негізгі кезеңдері:
1. Натуралды тауар айырбасы: Тауарлар мен қызметтер бір-біріне тікелей айырбасталатын айырбастың бастапқы түрі. Мысалы, еттің бір бөлігін киімге айырбастауға болады.
2. Металл ақшалар: тауарлық айырбастаудан алтын мен күміс сияқты металл заттарды айырбас және құнды сақтау құралы ретінде пайдалануға ауысуы. Металдар бағалы болды және барлығы мойындады, сондықтан олар ақшаның әмбебап нысаны ретінде пайдаланылды.
3. Монеталар: Мемлекеттік рәміздер басылған стандартталған металл бөліктері болған монеталардың көтерілуі. Монеталарды пайдалану ыңғайлы болды және айырбастау сенімін жақсартты.
4. Қағаз ақша: Белгілі бір мөлшерде алтын немесе күміс төлеуге уәде беретін қағаз ақшаның айналымға енгізілуі. Қағаз ақшаны тасымалдау және пайдалану оңай болды және саудада барған сайын кең таралған.
5. Банктік ақша және электрондық төлемдер: Банк жүйесінің дамуы және электрондық төлем құралдарының пайда болуы. Банктер ақша сомасын төлеуге уәде беретін банкноттарын шығара бастады. Сонымен қатар, технологияның дамуымен несие карталары, банктік аударымдар және цифрлық валюталар сияқты электронды төлем түрлері пайда болды.
Қазіргі әлемде ұлттық валюталарды, криптовалюталарды және басқа да цифрлық төлем құралдарын қоса алғанда, әртүрлі ақша нысандары бар. Ақша жүйесі технологиялық және экономикалық өзгерістерге сәйкес дамуын жалғастыруда, бірақ мақсаты өзгеріссіз қалады – экономикадағы құнның алмасуы мен ауысуын жеңілдету.
