2 Жеке жылу орталығында температураны реттеу контурыының
технологиясы.
Температура контурын автоматтандыру жылу энергиясын сыртқы
ауаның өзгеруіне байланысты тиімді пайдалануға, авария болар алдын
бақылап және апат болған кезде тез арада шаралар қолдануға және жылу
тасымалдағыштың температурасын сапалы түрде реттеуге арналған.
Жеке жылу отралығын автоматтандырудың атықшылықтарын қарайтын
болсақ
А) Апатты жағдайлардың аз болуы және болған жағдайда тез арада көрп
жөндеу.
Б) Құрылғылардың көп функциялды болуы : бір датчиктен алыған
сигнал көптеген мақсатпен жұмсалуы; мыслаға қысым датчигінен алынған
сигнал келесі жағдайларда қолданылуы мүмкін : авариялық -үлкен қысым ,
жүйеінің бір жеріндеіг ауаның жиналуы, насостың бос жүрісі және т.б.
В) Шеттегі құрылғылардың кез - келген стандарты немесе стандарты
емес мінездемелермен қолдану мүмкіншіліктері , құрылғылардың оңай
ауыстыру (датчиктер, механизмдер және т.б).
Г) Реттеу алгоритмін схеманы көп жірлерін өзгертпей жеңіл алматыру.
Д) Жеке жылу орталығын тек бір ғана реттеуіштің басқаруы. Ол
экономикалық жағынан тиімді және жеңіл реттеліп отырады.
Е) Реттеуіш барлық жабдықтың және тәртіптердің толықтай
диагностикасын жасайды.
35
2.2-сурет температураны реттеу контурының технологиялық схемасы.
2.2-суретке қарайтын болсақ, жылуэлектр орталығында 150
– қа
дейін қыздырылған жылу тасымалдағыш
жылу орталығна келіп K1
клапанынан құбыр арқылы өтеді, кірісте жылу тасымалдағыш 6 атм мен кіріп,
тұтынушылардан шыққанда температурасы 70
және қысымы 4 атм -ға
төмендейді . Н1 айналдыру сорғысы көмегімен қысымы 4 - атм азайған жылу
тасымалдағышқа 2 -атм қосып процессті қайтадан айналдырады. КК1 кері
клапан арқыы айналу процессіне кеткен жылу тасымалдағыш араластыру
тармағында ЖЭО -нан келген жылутасымалдағышпен араласаып қайтадан
тұтынушыларға барады.
Тұтынушылардан шыққан жылу тасымалдағыштың температурасын
ТЕ1 ;және қысымын РЕ2 өлшеп сигналды реттеуішке береді, ал ЖЭО - нан
келген кірістегі жылу тасымалдағыштың температурсын ТЕ2 және қысымын
РЕ1 өлшеп реттеуішке сигнал береді. ТЕ3 сыртқа ауа температурасын
өлшейтін датчик. Реттеуіш ТЕ1 және ТЕ3 температураларына байланысты
ОМ1 орындауша механизміне сигнал беру арқылы клапанды ашып,
жабыңқырау арқылы кірістегі ТЕ 2 температурасын реттеп отырады.
36
2.1 Температураны реттеу контурына құрылғыларды таңдау.
2.1 к е с т е – Датчиктердің салыстырмалы анализі
2.2 к е с т е – Орындаушы механизмнің салыстырмалы анализі
2.3 к е с т е – Реттеуіштің салыстырмалы анализі
37
Құрылғы
атауы
|
Құрылғы
типтері
|
Өлшеу
диапазоны
|
Таңдалынғ
ан құрылғы
|
Қысым
датчигі
|
ДЕ-57-1600
|
2,6; 1,8; 1,1;
0,8; 0,6; 0,5; 0,3;
0,15 МПа
|
+
|
XP600
FONDITAL
|
100; 60; 40;
25; 16; 10; 6; 4
МПа
|
-
|
Кірістегі
температура
датчигі
|
THB100
|
о
5 С - +150
о
С
|
+
|
TM-100
|
о
-50 С - +30
о
С
|
-
|
Сыртқы ауа
температура
датчигі
|
TM-100
|
о
-50 С - +30
о
С
|
+
|
THH100
|
о
33 С - +110
о
С
|
-
|
Шығыстағы
температура
датчигі
|
THH200
|
о
3 С - +110
о
С
|
+
|
THB200
|
о
5 С - +150
о
С
|
-
|
τ/Т қатынасы
|
Объект
сипаттамасы
|
Реттеу заңдары
|
0< τ/Т <0.05
|
Кешігусіз
|
Релелі,үзіліссіз
П,ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
0.05< τ/Т <0.1
|
Үлкен
инерциямен және аз
кешігумен
|
Релелі,үзіліссіз
П,ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
0.1< τ/Т <0.2
|
Кешігумен
|
Релелі,үзіліссіз
П,ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
Құрылғы
атауы
|
Құрылғы
типтері
|
Номиналды
толық жүріс,с
|
Таңдалынғ
ан құрылғы
|
Орындауш
ы механизм
|
PN-25
|
7сек
|
+
|
PN-40
|
10сек
|
-
|
PN16
|
11
|
-
|
2.4
кесте
–
ДЕ-57-1600
су
қысымы
датчигінің
техникалық
сипаттамасы
2.5 к е с т е – THB100 температура датчигінің техникалық сипаттамасы
38
Параметрлері
|
Мәндері
|
Жоғарғы
өлшеу шектері
|
2,6; 1,8; 1,1; 0,8; 0,6; 0,5; 0,3; 0,15 МПа
|
Өлшеу
қателігі
|
±0,15 %
|
Қорек кернеуі
|
24-36 В тұрақты тоқта, 55 Гц-тен 410 Гц-ке
дейін
|
Қолдану
қуаты
|
0,7 В·А
|
Бақылау
ортасы, тип
|
Су
|
0.2< τ/Т <0.4
|
Кешігумен
|
Үзіліссіз немесе
цифрлы ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
0.4< τ/Т <0.8
|
Кешігумен
|
Үзіліссіз немесе
цифрлы ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
0.8< τ/Т <1
|
Үлкен кешігумен
|
Үзіліссіз немесе
цифрлы ПИ,ПД,ПИД
реттеуіш
|
τ/Т >1
|
Үлкен кешігумен
|
Цифрлы реттеуіш
|
Параметрлері
|
Мәндері
|
Жоғарғы
өлшеу шектері
|
о о
5 С-+150 С
|
Өлшеу
қателігі
|
±0,1 %
|
Бақылау
ортасы, тип
|
Су
|
2.6 к е с т е – TM-100 сыртқы ауа датчигінің техникалық сипаттамасы
2.7 к е с т е – PN-25 орындаушы механизмнің техникалық сипаттамасы
Н
оминал
ұмыс
Ж
Но
миналды ц
50Г
Пай
далынаты
Ө
лшемі,
ды
жасау
қысым,
жиілігінде н қуат, мм
айналу
ортасы
PN гі
В·А
момент
і, Н·м
темпер
атурас
о
MПа(
кг/см2)
кернеу,В
0
15 ден (16)
+220
00х185
х250
Электронды реттегіш
Температураны реттегіштер немесе сериясы ECL comfort ауа райының
компенсаторы электронды ұқсас бір каналды температураны реттегіш болып
табылады. Олар сулы жүйемен жылытылатын автономды жылу генераторлы
ғимараттың, сонымен қатар насосты араластыру түйіні немесе су жылытқышы
бар орталық жылумен жабдықталған ғимараттарда қолданылады. Басқару
нысаны жылутасымалдағыш ағыны болып табылады. Жылутасымалдағыш
ағынын басқару аспабы жылутасымалдағыш құбырындағы реттегіш клапаны
немесе жылыту жүйесіндегі циркуляционды насос болып табылады. ECL
comfort температураны реттегіштің көмегімен жылыту жүйесіне түсетін
жылутасымалдағыштың температурасы сыртқы ауаның температурасына
пропорционалды түрде орнатылады. Жылыту жүйесінің кіріс бөлігіндегі
жылутасымалдағыштың температурасы мен сыртқы ауаның температурасы
реттегішке жылутасымалдағыш температурасының датчигі мен сыртқы ауа
температурасының датчигінен сәйкесінше түседі. ECL comfort температураны
реттегішті жинақтау кезінде апталық таймермен бағдарланған
жылутасымалдағыш температурасының өзгерісін білуге болады, сәйкес
бөлмедегі тәулік бойы және аптаның әрбір күніндегі ауа температурасын
білуге болады. ECL comfort температураны реттегіш сыртқы ауа
температурасы берілген мәннен асып кетсе, жылыту жүйесін автоматты түрде
өшіреді. Осы уақыт аралығында реттегіш үздіксіз түрде насосты және
клапанды реттейтін электржетегін қосады. Осы периодта реттегіш
39
Параметрлері
|
Мәндері
|
Жоғарғы
өлшеу шектері
|
о о
-50 С - +30 С
|
Өлшеу
қателігі
|
±0,12 %
|
Бақылау
ортасы, тип
|
су
|
ы, С
бағдарламасы бойынша жылыту жүйесі қатаюдан қорғалады. Бірнеше
реттегіштердің сыртқы ауа температурасының датчигімен бір жүйеге бірігуі
мүмкін. ECL comfort температураны реттегіштер кейбір зауыттағы
параметрлерді өзгертуге мүмкіндік береді.
3
Нысанның
автоматтандырылуы
ретіндегі
процесстің
сипаттамасы
2.3.1 ЖЖО кешені – реттеу нысаны ретінде
Реттеу нысаны ретінде ЖЖО кешені жоғары инерттілік, кіріс және
шығыс айнымалылары мөлшерінің көптігі, олардың өзгерісінің
корреляциялығы және күрделілігімен, кері әсерлермен сипатталатын үздіксіз
процесс болып табылады. ЖО кешенінің аясында келесі негізгі
технологиялық процесстерді бөлуге болады: тұтынушыларға
жылутасымалдағышты жеткізу, ыстық сумен жабдықтау,
жылутасымалдағышты тасымалдау. Сәйкес мысал 2.1 суретте келтірілген.
ЖЖО технологиялық процессін басқару нысаны сияқты талдай отырып,
келесі ерекшеліктермен сипаттаалатындығы анықталады:
1) Жылутасымалдағышты жеткізу, ғимараттағы жылутасымалдағыштың
циркуляциясы сияқты негізгі технологиялық операциялардың үздіксіздігі
2) Процесстің көп өлшемділігі, кіріс және шығыс ауыспалылары
мөлшерінің көптігімен сипатталады.
3) Процесстің тұрақсыздығы, жылутасымалдағыш температурасының
өзгеруімен, ғимарат және құбырдың сыртқы температура қатынасының
өзгеруімен, ауа райы жағдайының әсерімен түсіндіріледі.
4) температураның орташа мәнінен ауытқуы және процесске кездейсоқ
кері әсер беретін кері әсердің стохастикалық сипаты.
5) Кіріс және шығыс процесстерінің арасындағы уақытша кешігу, ол
жоғары инерттілігі және нысандарына кешігуімен түсіндіріледі, олардың
мөлшері нысанның бөлек каналдары үшін әртүрлі болады.
40
2.3 –сурет. Технологиялық процесстер
ЖЖО процесін реттеу нысаны ретінде схемалы түрде 2.2 суретпен
көрсетуге болады.
Реттеу нысанының схемасында мыналар көрсетілген: кіріс реттеу
әсерлерінің
векторы–
U; кіріс әсерлерінің векторы
–
V; кіріс
айнымалыларының векторы – X.
Вектор V (V1, V2, V3, V4) келесі компоненттерден тұрады: V1 – ЖЖО
кірістіге жылутасымалдағыштың температурасы (С ); V2 –сыртқы ауа
температурасы (С ); V3 – ЖЖО шығысындағы жылу тасымалдағыш
температурасы (С ); V4 – жеке жылу орталығындағы қысым мөлшері (Pa).
Вектор U (U1, U2) мыналардан тұрады: U1 – жылутасымалдағыш
шығыны; U2 – қысым мөлшері.
U
1>
Достарыңызбен бөлісу: |