Арнаулы бiлiмдендiру министрлiгi


Көбеймен қоштасып, Баяндымен



Pdf көрінісі
бет34/133
Дата25.05.2020
өлшемі1,02 Mb.
#71005
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   133
Байланысты:
Қазақ тілінің синтаксисі
Қазақ тілінің синтаксисі, Төлетай Ә
Көбеймен қоштасып, Баяндымен бірге кетті (Ғ.Мүсірепов). Жайраңдасып жас күлер 
құрбысымен  (Абай).  


 
 
Шылау  сөзді  тіркестер.  Үйге  барайық,  үйге  таман  барайық  деген  етістік  сөз 
тіркестері  мəндес  болғандықтан,  бірін  екіншісінің  орнына  айтса  да  болар  еді,  бірақ 
аздап та болса ол тіркестердің айырмашылығы бар; ең алдымен, үйге барайық пен үйге 
таман  барайық  дегендердің  мағынасы  бірдей  емес:  алдыңғыда  қимылдың  жалпы 
бағыты,  бет  алысы  айтылса,  соңғыда  ол  бет  алысты  бұрынғысынан  дəлдеп 
көрсеткен.Сол  дəлдік  үйге  сөзінен  кейін  таман  шылауын  қойып  айтудан  болып  тұр. 
Егер бұлардың білдіретін көлемдік мағанасынан əлі де түрлендіргіміз келсе, оны үйге 
дейін, үйге қарай, үйге жуық, үйдің қасына, ұйдің маңына дегендей етіп, оларды тісті 
етістіктермен тіркестірер едік. Сонда сөз тіркестерінің құрамы бұрынғыдай есім жəне 
етістіктен  ғана  құралған  болмайды,  есім  мен  етістіктің  арасына  дейін  таман,  қарай, 
қасына,  жуық,  маңына  тəрізді  шылау  сөздер  қойылады.Ондайда  шылау  сөз 
тіркестерінің  грмматикалық  мағыналарын  толықтырып,  есім  мен  етістікті  өзара 
байланыстырушы аралық дəнекер болады.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   133




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет