Арнаулы бiлiмдендiру министрлiгi


Сөйлем мүшелері. Бастауыш



Pdf көрінісі
бет36/133
Дата25.05.2020
өлшемі1,02 Mb.
#71005
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   133
Байланысты:
Қазақ тілінің синтаксисі
Қазақ тілінің синтаксисі, Төлетай Ә
 
Сөйлем мүшелері. Бастауыш. 
Жоспары 
1. Сөйлем мүшелері туралы түсінік 
2. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері 
3. Бастауыштың жасалу жолдары 
4. Қорытынды 
Тірек  сөздер:  сөйлемнің  құрамы,  сөйлем  мүшелері,  бастауыш  туралы  түсінік, 
бастауыштың жасалуы, зат есімдер мен есімдіктерден болған бастауыштар.  
Тіл-қарым-қатнас  жасаудың  қуралы  да,  сөйлем  сол  қарым-қатынас  жасауда 
кісінің ойын айтудың негізгі формасы. Кісінің ойы əр əлуан, əр қилы болатындықтан, 
соларды  айту  үшін  жұмсалатын  сөйлемдер,  олардың  құрамы  да  түрлі-түрлі  болады. 
Кейда бір сөз бір сөйлем қызметінде жұмсалса кейде екі не одан да көп сөздерді, сөз 
тіркестерін құрастыру арқылы сөйлем жасалады. Сөйлем құрамындағы сөздің саны аз 
болуы,  көп  болуы  ой  ерекшелігімнен  байланысты.  Сөйлем  құрамындағы  сөздер  өзара 
тіркесу арқылы белгілі қызметте жұмсалады, басқаша айтқанда, сөйлемдегі бір сөздің 
сөйлем  мұшесі  болуына  соныен  тіркескен  басқа  сөз  себепкер  болады.Мысалы, 
бастауышты  баяндауышпен  байланысына  қарап  (жəне  керісінше),  анықтауышты 
анықталатын сөзіне, қатнасына қарап сөйлем мүшесі деп танимыз. Сөйтіп, көп құрамды 
сөйлемдерді  бөлшектегенде,  олардың  ішіндегі  сөздердің  лексикалық  мағыналарына 
қарамай,  лексикалық  мағыналары  толық  сөздердің  тіркесу  нəтіжесінде  пайда  болған 
грамматикалық  мағыналарға  қараймыз.Ол  мағыналар:  бастауыш-баяндауыштық, 
толықтауыштық,  анықтауыштық  жəне  пысықтауыштық  болады.  Сөйлемде  осылардай 
грамматикалық мағыналарға ие болып, синтаксистік қызмет атқарып тұратын сөздерді 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   133




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет