Асанбаи асқаров үлы түраннын үлдары «НҮрлы әлем»


сып бақты деген бекерш ілік. Ол кез, ә с ір с с е , 1730-1740 жылдар қазак



Pdf көрінісі
бет146/299
Дата19.08.2023
өлшемі27,11 Mb.
#179883
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   299
Байланысты:
ҰЛЫ ТҰРАННЫҢ ҰЛДАРЫ

сып бақты деген бекерш ілік. Ол кез, ә с ір с с е , 1730-1740 жылдар қазак
мемлекеті үшін тағдыры қиын тұс еді. Біртүтас билік керек болды. Оған бет-
бетім ен кеткен ұсақ хандар к өн бей , әрқаіісы сы әрж аққа тартып.
бытыраңқылық етек алды.
108 
А санбай А С К А Р О В


Ұлы Тұранның Үлдары
109
Осындай ауы збірліксіз қарсы келген жауларға, әсір есе , қарақұрым
Қытайға төтеп беру оңай емес еді. Жасыратын не бар, жоңғарларға қарсы
күресте Ресей жағы қару-жарағын беріп көмектесті. Біржағынан алғанда
Ресейге қазақ хандықтарының басының бірікпей, көсемдерінің үнемі бір-
бірімен егесіп, сайда саны, қүмда ізі жүргені де үнайтын. Ж үндеу мен
илеуге ұсақ иеліктер оңай емес пе. Әбілхайыр Ресейдің іште бүгіп жаткан
сырларын да сезіп, қүйтүрқы сыртқы саясатын біліп отырды. Сондықтан да
қандай жолмен болса да уақытты ұтып, шаңырағы көтерілген қазақ ханды-
ғының уық, керегесін де мықтап алғысы келді.
АБЫЛАЙ ХАН (ӘБІЛМАНСҮР)
1711-1781 
ж.ж.
Абылайдың әкесі — Уәли Түркістан қаласының султаны болған. Ж ас-
тайынан жетім қалған бала Абылайдың көрмеген құқайы жок.
Қаршадайынан кісі есігінде жүріп, кіріптарлық пен жоқшылықтың
тауқыметін тартады. Абылай, тіпті, өз атын жасырып жүреді. Оның азан
шақырып қойған шын есімі Әбілмансүр екен. Ел аузындағы деректер бой-
ынша, оның аталары Түркістанды билеген десе, ал академик Рамазан
Сүлейменов ханның өз хатшысы М. Мәмедовтің 1768 жылы жазып қалдыр-
ған “Абылай сұлтанның атасы да, өзі де Тәшкент шаһарының ханы болтан”
деген дәлелді айтақ етеді.
Қалай дегенде де Әбілмансұр хан тағы үшін таласта Қайып ханды
өлтіріп, “Қанішер Абылай” атанған арғы атасы — Абылай атына кейін ие


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   299




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет