Әңгімелесу. Диалогтық
(екі жақты) баяндауға жатады . Әдістің мәні – мұғалім
сұрақтар қояды да, оқушылар жауап қайырады, сондықтан кейде сұрақ-жауап әдісі деп те
аталады. Баяндалғалы отырған материалдың кейбір мәселелері оқушыларға бұрынғы
кластардан, басқа пәндерден, ӛмірден және т.б. таныс болғанда қолданылады. Мұғалім
мен оқушы іс-әрекетінің сипаты мен мақсатына қарай бұл әдіс хабарлама, эвристикалық
және бақылау, қорытынды әңгімелесу әдістері деп жіктеледі. Әңгімелесу мұғалімнің
шеберлегін және сезімталдығын қажет ететін күрделі әдіс, оған қойылатын талаптар:
1. Әңгімелесудің мақсатын, негізгі міндетін оқушыларға жеткізу, белсенді
қатысуға ынталандыру;
2. Әңгімелесудің мазмұнын анықтайтын сұрақтарды белгілеу және жіктеу, қойылу
ретін және тұжырымдалуын ойластыру;
3. Негізгі және қосымша сұрақтардың ара қатынасын анықтау;
4. Жоспарланған
сұрақтар
бойынша
әңгімелесу,
кластағы
оқушыларды жаңа білім алуға ұмтылдыру, бүкіл класпен әңгімелесу;
5. Әңгімелесудің мақсатынан ауытқымау, уақытты үнемдеу;
6. Әңгімелесудің нәтижесін жинақтап, қорытынды жасау.
Оқулықпен және басқа кітаптармен жұмыс. Қазіргі педагогиканың және мектеп
реформасынаың негізгі талабы – оқушыларды оқи біле үйрету, оларда оқу еңбегінің
жалпы және әр пән үшін арнайы біліктері мен дағдыларын қалыптастыру.
1. Қарапайым тексті жеке бӛліктерге бӛлу, әр бӛлігіне ат қою;
2. Тесктегі материалдардың баяндалу жоспарын жасау, автордың негізгі ойын табу;
3. Ӛз бетінше оқығанда жалпы сипатты жоспарлармен пайдалана білу;
4. күрделі текспен жұмыс істей білу. Текспен ғылыми білім жүйесінің құрылым
элементтерін (ғылыми деректер, ұғымдар, заңдар, теориялар, зерттеу әдістері),
қолданбалы білімді (құрал және қондырғының түсініктемелер) табу оны сызбанұсқа
түрінде ӛрнектей білу;
5. Суреттерді түсіну;
6. Графиктерді және кестелерді пайдалана білу;
7. Мұғалім дайындаған немесе текстің соңында берілген сұрақтарға жауап қайтару.
