Атырау облысы Тілдерді дамыту жґніндегі басќармасы
жүктеу/скачать 1,86 Mb.
|
| Құйрық-бауыр
«Құйрық-бауыр» (салт). «Құйрық бауыр жедің бе, құда болдым дедің бе» (мәтел). Бұл құдалық дәстүр рәсімі болғанмен ұлт салт-дәстүрінде орны бөлек жай. Екі жақ келісіп, құда болған жағдайда оларға «құйрық-бауыр» арнаулы сый әкеледі. Әкелуші әйел «бауырдай жақын, құйрықтай тәтті болыңдар» деп тілек білдіреді. Одан барлық құдалар ауыз тиеді. Құйрық-бауыр қазақ дәстүрінде құда болудың заңды белгісі құжат болып бекітілген. Құдалық дәстүр және оған сәйкес әдет-ғұрыптар әдетте әзіл-қалжыңсыз, ойын- сауықсыз өтпейтіндігі әркімге белгілі. Сондай-ақ осы «Құйрық-бауыр» салтында да қалжың өлеңдер мен қағытпалар да айтылмай қалмайды. Астана қаласында қостанайлық Сәмкен Омаров пен көкшетаулық Қуантай Әбілмәжінұлының құдалығында «құйрық-бауыр» ұсынғанда Қанапияқызы Орынбасар құдағи осы қазақы салттың ажарын мынадай өлеңмен өрнектей түсті. Осы құдаларға қарап, былай деп әндетті: Құда, құда дейсің-ау, әй, Құйрық-бауыр жейсің-ау, әй, Құйрық-бауыр жемесең, Несіне құда дейсің-ау, әй. Үлкен құда, бас құда, Кіші құда, жас құда, Құйрық-бауыр әкелдім, Ауызыңды аш, құда. Үлкен құда ардақты-ай, Кіші құда салмақты-ай, Құйрық-бауыр асатам, Тістеп алма бармақты-ай. Үлкен құда әнекей-ау Кіші құда мінекей-ау. Құйрық-бауыр асаттым, Кәделерің кәнекей-ау! Әр елде, әр ауылда әр салт-дәстүрдің осындай өзіндік әуендері мен ән-жырлары да болған. Ауыз әдебиетіндегі тұрмыс-салт жырлардың мұндай үлгілерінің көпшілігі ұмытылуға айналған. Дегенмен ел ішінен оның бірнеше жақсы түрлерін әлі де табуға болады. жүктеу/скачать 1,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|