Аударманың Өзекті мәселелері алматы, 2015
жүктеу/скачать 2,17 Mb. Pdf көрінісі
|
audarmanyng ozektigi Kulmanov
| погубленных
человеческих жизней» деген сөйлем «Құртылып жіберілген кемінде жүздеген миллион адам өмірі» деп аударылған. Ал тілді жетік білетін жан мұны қыршынынан қиылған жандар, құрбан болған боздақтар деп алған болар еді. 3. «Европейский дом стал тесным и огнеопасным до крайности» – «Европада қазір үй тар, сондықтан ол өрттен өте қауіпті» деп аударылыпты. Бұл сөйлемді талдап жатудың өзі күлкілі. Біріншіден, сөзбе-сөз, екіншіден, қате аударылған. Мұның мағынасы Еуропа аумағы тарылып, мейлінше қауіпті болып отыр деген мағынада ғой. 4. «Захвачено большое количество оружия и боеприпасов» – «Қару-жарақ пен оқ-дәрінің үлкен көлемі қолға түсті» . Мұны, мәселен, «Мол қару-жарақ пен оқ-дәрі қолға түсті» дей салуға болмас па еді? 5. «Половина сотрудников разбросаны по разным странам мира» – «Қызметшілердің жартысы дүние жүзінің түрлі елдеріне пышыратып қойдай жайып жіберілген». Ал керек болса! «Бояушы бояушы дегенге сақалын бояйдының» кері! Және бұл мысал мұндай аударма кімге керек деген сұрақтың нақты жауабы бола алады. Апырм-ау, сауатты адам, тілге жаны ашитын, оқырманды сыйлайтын азаматтың осылай жасауы мүмкін бе? Жоқ, олай болуы мүмкін емес деп ойлаймыз. Бұл немкеттіліктен, немқұрайдылықтан, әйтеуір тамыр-таныстықпен баспадан кітап алып аударған болып, нан жеудің амалы. Мұндай жәйттер баспалардың тарихында кездесіп тұратын процесс. Ал шикілі-пісілі, күлді-көмеш, боркемік аудармалар баспа редакторларына үлкен ауыртпалық түсіреді. Сондықтан мұндай аудармаларды бастан аяқ қайта жасап шығуға тура келеді. Мынау әлгі сөйлемнің редакцияланған нұсқасы: «Қызметкерлердің жартысы әлемнің түрлі елдеріне тарап кеткен». 6. «Однако Советский Союз выстоял, стоит и будет стоять» деген сөйлемнің аудармасы былай болып шыққан: «Алайда Совет Одағы қасқиып төтеп берді, ол сол қасқиған күйінде қалт етпей бүгін де, ертең де тұра береді». 260 Осы сөйлемді талдап көрелік. Орысшасы 8 сөзден тұрады, ал аудармасы 18 сөз болып шыққан. Бұл – бір. Екіншіден, қазақшасы ішектей шұбатылып жатыр. Сөйлемнің ұзын-ырғасы езу тартқызбай қоймайды. «Қасқиған» деген сөз адамға айтылмайтын ба еді? Сонан соң «бүгін де, ертең де» деп қосудың қажеті қанша? Орысшасын қайта бір оқиық. «Однако Советский Союз выстоял, стоит и будет стоять». Осындағы «выстоял», «стоит» деген сөздерді бір-бір сөзбен қазақшалаудың қиын екендігі рас, дегенмен ықшамдап аударуға әбден болар еді. Мысалы, «Алайда Кеңес Одағы төтеп берді, төтеп беруде және төтеп берері хақ» деген сияқты. Енді күнделікті шығып жататын газет-журналдардан, кітаптар мен кітапшалардан алынған мысалдарға кезек берелік. 1. «Новый трудовой рекорд жүктеу/скачать 2,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|