Аударманың Өзекті мәселелері алматы, 2015
соқтырды . Шахтада болған авария он жеті адамның өмірін қиюға әкеліп соқтырды
жүктеу/скачать 2,17 Mb. Pdf көрінісі
|
audarmanyng ozektigi Kulmanov
| соқтырды
. Шахтада болған авария он жеті адамның өмірін қиюға әкеліп соқтырды . Қазақ қашан қайтыс болуға әкеліп соқтырды деп айтып немесе жазушы еді», - деп жазады М.Серғалиев [66]. Соқтырып немесе әкеліп соқтырмай-ақ , Қалада болған өрт салдарынан екі адам қайтыс болды. Шахтада болған авария салдарынан он жеті адам қайтыс болды деп жазсақ та мәтін өзінің ресми сипатын жоғалта қоймайды. Әрбір мекеменің, кез келген қоғамдық орынның есігінде жазылатын Вход, Выход сөздері бар. Олар белгілі бір коммуникациялық мақсатқа – нұсқауға, сілтеме жасауға, ескертуге бағытталған стандартты сөз-формулалар. Қазақша Кіру, Шығу деп жазып жүрміз. Ағылшын және орыс тілдеріндегі Entrance, Exit, Вход, Выход дегендердің ұғымдық көлеміне заттың нақтылығы да (место входа, место выхода) енеді. Ал қазақ тіліндегі кіру, шығу 154 сөздерінде мұндай сипат жоқ. Орысша А где выход? немесе А где вход? деп сұрасақ та, қазақша Кіру қайда? Шығу қайда? деп сұрай алмаймыз. Қазақ тілінің өз табиғаты мен нормалық қағидаларының сақталуы көзделсе, Кіретін есік. Шығатын есік болып жазылуы тиіс. Құжаттарды аудару кезінде синтаксистік құбылыстарды жете ескеруіміз керек. Орыс тілі мен қазақ тілінің заңдылығы әртүрлі болғандықтан, сөйлем құрылысы, сөйлемдегі сөздердің орын тәртібі бір-біріне сай келе бермейді. Қазақ тілінде әр сөйлем мүшесінің белгілі бір қалыпты орны бар. Интерференция құбылысының негізгі себебі әртүрлі жүйедегі тілдердің қатар қолданылуы болғандықтан, төмендегі мысалдан тілдік нормадан ауытқуды және қазақ тіліне аударылып отырған құрылымдардың түпнұсқа тілінің (бұл жерде орыс тілінің) ықпалына түсуін байқауға болады. Түрлі құжаттарда, мәселен, бұйрық пен өкім соңында төмендегідей сөздер жазылады: ВНЕСЕНО: ___________ Учебно-методическое управление СОГЛАСОВАНО: ________ Проректор по учебно-методической работе Мұндай құрылымдар орыс тілінің синтаксистік жүйесінің әсерінен қазақ тіліне қате аударылып жүр: ЕНГІЗІЛДІ: ______________ Оқу-әдістемелік басқарма КЕЛІСІЛДІ:____________ Оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректор Сөз тіркесі мен сөйлем ішіндегі сөздердің орналасуының белгілі бір заңдылығы болады. Мысалы, қазақ тілінде сөйлемнің жүктеу/скачать 2,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|