55. Есеп саясатының аудиті мен ықтимал бұзушылықтар Есеп саясаты–бұл бухгалтерлік және салық есебін жүргізу әдістерінің, принциптерінің, ережелер мен процедураларының жиынтығы және солардың негізінде қаржылық есеп беру
Аудиторлық тексеруге кіріскенде ең алдымен шаруашылық жүзуші субектілердің басшылары өз принциптері мен негіздеріне сәйкес қаржылық есептемелерді ашу және бухгалтерлік есепті жүргізу үшін қабылданған тәсіл- дер жиынтығын білдіретін есептік саясат бойынша кәсіпорын басшысының бұйрығы шыққанын немесе шықпағанын анықтап алу керек.
Есептік саясатты қалыптастыру ісіне субъект басшысы жауапты. Кәсіпорынның есептік саясамен танысу барысында аудитор қаржылық есептеселерді пайдаланушыладың шешім қабылдауы мен бағалауына елеулі әсері бар бухгатерлік есептің жүргізу тәсілінің есептік саясатын қалыптастыруда толық ашылды ма, міне осыны анықтап алу керек.
"Алаяқгың және қателер ХС-нда аудитор жалпы қаржылық есеп беру үшін маңызды болуы мүмкін алаяқгық пен қателер фактілері туралы жеткілікті аудиторлық дәлелдеме алуға үмтылады. Егер онда орын алса, алаяқтық салдарлары қаржылық есеп беруде дүрыс көрсетілуі, ол кдте түзетілуі керек. Әдетте қатені анықгау ықтимал-дылығы алаяқтың фактісін анықтау ықтималдылығына қарағанда жоғары болады. Себебі алаяқгың оны жасыруға арнайы бағыттаған әрекеттерімен қатар жүреді Алаяқтық — басшылық құрамның бір немесе бірнеше адамда-ры, қызметкерлер немесе үшінші жақгардың есеп және қаржылық есеп беру мәліметтерін әдейі дүрыс емес көрсетуі және үсынуы. Оған алғашқы қүжаттар, тізімдер мен есеп беру жалғандығы, есеп-ке алу жазуларындағы алдау, шаруашылық операциялар мәнін бүрма-лау жөне заңды, үйымның есеп саясатын бүзатын есептегі жазба-ларды әдейі бүзу енеді.
56. Компютерлік аудиторлық бағдарламаларды қолданудағы қиындықтар Компьютерлік ақпараттық жүйелік ортадағы аудит деп аталатын ХАС-да аудиттің жалпы мақсаты мен масштабы өзгермейтіндігі атап көрсетілген. Алайда комьютерді пайдалану қаржылық ақпараттарды өңдеу,сақтау және тапсыру процесін өзгертеді және субьект пайдаланатын бухгалтерлік есеп және ішкі бақылау жүйесіне әсерін тигізуі мүмкін.
Клиенттің компьютерлік бағдарламаны заңсыз сатып алуы да аудиторлық тәуекелділікті жоғарлатады. Себебі олар ескеруі мүмкін оларда есептеулердің, қорытынды есеп нысандарынығ және құжаттардың алгоритімдері өз уақытында түзелмейді, пайдаланушы бағдарламның мүмкіншілігің дұрыс пайдалана алмайды.