53. Резервті капитал аудиті және ықтимал бұзушылықтар? Резервтік капитал ұйымның меншікті капиталының бөлігі болып табылады. Капиталдың бұл түрі кәсіпорынды ашқан кезде қалыптаспайды, бірақ оның белгілі бір кезеңдегі (әдетте бір жыл) қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижелері бойынша құрылады.
Резервтік капиталдың аудиті резервтік капиталды есепке алудың ішкі ережелерін тексеруді және сақтауды, сондай-ақ оны қалыптастыру мен пайдалану заңдылығын қамтамасыз етеді.
Резервтік капиталды тексеру процесі оның белгілі бір кәсіпорында қалыптасу тәртібіне байланысты.
Әдетте, аудиторлық рәсім үш негізгі кезеңнен тұрады.
1. Алдын ала кезең. Бұл кезеңде аудитор жоспар мен аудиторлық бағдарламаны құру үшін кәсіпорында капитал қорларын қалыптастыру негіздерін оқып-үйренуі керек.
2. Негізгі кезең. Бұл кезеңде аудитор аудиторлық әдістерді қолдана отырып, барлық резерв элементтерін есепке алуды және операциялық есептілікте көрініс беруін нақты тексеруден өткізуі керек.
3. Қорытынды кезең. Бұл кезеңде аудитор жинақталған дәлелдемелер негізінде оның тексерілетін компаниядағы резервтік капиталды есепке алу жағдайы туралы өзінің кәсіби пікірін көрсететін пікір қалыптастырады.
54. Операциялық аудит түрлері? Операциялық аудиттің негізгі үш түрі бар: функционалды, ұйымдастырушылық және арнайы.
Функционалды операциялық аудит. Ол шаруашылық жүйесінің атқаратын қызметтерінің бірі немесе бірнешеуіне қатысты болады. Мысалы, дебиторлық борыштардың қозғалысы кәсіпорынның үш атқаратын қызметін: қамтамасыз етушілік, өндірістік және сатып - өткізу қызметін қамтиды. Осы арқылы аудитор дебиторлық борыш жөніндегі ақпараттың дәлдігін, дебиторлық борыштың өтімділігін, жоғарыда айтылған қызметтердің әрбір кезеңінде күмәнді талаптар бойынша резервтердің қалыптасуын анықтай алады.
Ұйымдастырушылық операциялық аудит. Ұйымдастырушылық аудитті жүргізу компанияның функционалдық және линиялық бөлімдері қызметінің реттелуі мен үйлестірілуін , жоспарлануын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл оның активтері мен капиталының тиімді түрде қалыптасуы мен пайдаланылуына жағдай жасайды. Мұндай кезде мүмкін болғанша шаруашылық есептің барлық түрлерінің, оның ішінде бухгалтерлік, статистикалық және оперативті-техникалық есептің мәліметтері жинақталып, зерттелінуі қажет.
Арнайы операциялық аудит. Арнайы операциялық аудит кезінде кәсіпорын басшылығының қажеттілігін қамтамасыз ету үшін ақпарат дайындалады. Аудиттің бұл түрі көптеген мәселелерді қамтиды. Мысалы, өнімнің өзіндік құнның төмендеуі, шикізаттар мен материалдарды тиімді түрде пайдалану, еңбек өнімділігінің жоғарылауы және т.б.
