Қазақ әдебиеті сынының тарихы


Қазақ әдебиеті сыны мен ғылымының тарихи белестерінен үш кезеңді анық байқауға болады



бет3/9
Дата20.11.2022
өлшемі14,64 Mb.
#159015
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
әдебиет сыны

Қазақ әдебиеті сыны мен ғылымының тарихи белестерінен үш кезеңді анық байқауға болады.

Қазақ әдебиеті сыны мен ғылымының тарихи белестерінен үш кезеңді анық байқауға болады.

  • Бірінші кезең – қазақ әдебиет сынының туу дәуірі. Қазақ әдебиеті сынының туу процесі Қазан төңкерісіне дейін созылған
  • . Екінші кезең – қазақ әдебиеті сынының жанр ретінде қалыптасу және әдебиеттану ғылымының туу дәуірі. Бұл прцесс 1917-1937 жылдардың арасын қамтиды.
  • Үшінші кезең – қазақ әдебиеті сынының өсіп-өркендеу және әдебиеттану ғылымының қалыптасу дәуірі 1938-1985 жылдар аралығы.

 Ш. Уәлихановтың, Ы. Алтынсариннің, А. Құнанбаевтың әдебиетке қатысты айтқан ойлары қазіргі қазақ әдеби сынының бастау алар қайнар көзі деуге болады.

 Ш. Уәлихановтың, Ы. Алтынсариннің, А. Құнанбаевтың әдебиетке қатысты айтқан ойлары қазіргі қазақ әдеби сынының бастау алар қайнар көзі деуге болады.


Шоқанның белгілі қырғыз дастаны “Манасты” алғаш жазып алып,зерттеу жасағанын білеміз.
“Қырғыз дастандарының бәрі де өздерінің Алтын Ордадан шыққан қазақ, өзбек, татар халықтарымен туысқандығы туралы айтады және бір кезде мекен-жайы Енесейде болғандығы жөнінен Алатау қырғыздарында ешбір хабары жоқ»
Шоқан Уәлиханов – тек Қазақ жерінің ғана емес, Орталық Азия халықтарының тарихын, этнографиясын, этникалық шығу тегін, географиясын, фольклорын жан-жақты зерттеуге ерекше маңыз берген және осы жолда білімі мен қажыр қайратын сарқа жұмсаған ғалым.

Алдымен ұлт мінезін қатал сынайды: «Біздің қазақтың достығы, дұшпандығы, мақтаны, мықтылығы, мал іздеуі, өнер іздеуі, жұрт тануы ешбір халыққа ұқсамайды. Бірімізді біріміз аңдып, жаулап, ұрлап, кірпік қақтырмай отырғанымыз...» - дейді жиырма төртінші сөзінде.

Абай қазақ халқының тұрмыс-хәліне жіті қарап, өз бағалауын хатқа түсіріп отырған, ақындық шығармаларының да дені елінің өмір қаракетін сипаттап, сын көзінен өткізгенін аңғартады. 

Абайдың сыны әр тарапты, әрі ауқымды: адамның мінез-құлқын ғана сынамайды, қоғамдық, әлеуметтік, әдеби де өнерлік, ғылыми, ұстаздық болып келеді. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет