«Қазақ тілі» пәнінен жаратылыстану математикалық бағыттағы эссе жауаптары
жүктеу/скачать 1,82 Mb. Pdf көрінісі
|
2 5204258666231894294
|
34. .«Әлемді өзгерткен ұлы тұлғалар» тақырыбында дереккөздерді пайдалана отырып өз ойыңызды талдап жазыңыз АВТОР АЯУЛЫМ АЛТАЙ INSAGRAM @11bjb.tjb . https://instagram.com/11bjb.tjb?igshid=jwi14fbh2s01 А қ ыл – адам бойында ғ ы е ң асыл қ асиет. Оны еште ң емен алмастыру ғ а да, салыстыру ғ а да болмайды. Айталы қ сізді қ араптан қ арап т ұ рып ит қ ауып алды делік. Егер ә лгі итті ң а қ ылы болса қ абар ма еді? Тіпті жыл қ ыны ң иесін теуіп, сиырды ң с ү зіп жіберуін де осы тектес мысал ретінде айту ғ а болады. Б ұ л жан - жануарлар мен хайуанаттарда сананы ң дамыма ғ анын д ә лелдейді. Оларды ң жанында адамны ң жаратылысы мен болмысы керемет. Екі ая қ ты пендеге Алла Та ғ ала сана мен ой берген. М ұ ны Абайша айтса қ «А қ ыл – жан қ уаты». А қ ын та ғ ы бір с ө зінде «Пайда менен залалды – а қ ыл айырады» дейді. А қ ылмен ойлап білген с ө з, Бой ғ аж ұқ пас, сыр ғ анар. Ынталы ж ү рек сезген с ө з, Бар тамырда қ уалар, – дейді енді бірде Абай атамыз. А қ ынны ң а қ ыл т өң ірегінде термелеген на қ ылдары м ұ нымен бітпейді. Оларды ң ә р қ айсысын о қ ы ғ ан сайын тере ң т ұңғ иы ққ а бойлай бересі ң , к ө п н ә рсені ойлай бересі ң . «А қ ыл, сезім болмаса, тіршілікті ң несі с ә н» дегенін де ой елегінен ө ткізіп отырса ң ыз, тіршілікті ң тамаша к ө ріністері мен қ арым - қ атынасты ң шынайы болмысы да «к ө біні ң сырты – б ү тін, іші – т ү тін» дегенді ерекшелеп беретін к ө рсеткіш. Қ азір к ө п айтылатын әң гімені ң бірі де бірегейі а қ ша ғ а келіп тіреледі. Ө кінішке қ арай, қ азір кім д ә улетті соны ң а қ ылы к ө п секілді к ө рінеді. Алайда қ алталы кісіні ң де а қ ыма қ ә рекеттері болатынын жо ққ а шы ғ ара алмайсыз. А қ ылды кейде айлакерлік жасау ғ а, зымиян ойды іске асыру ү шін де пайдаланатындар бар. Бір қ ара ғ анда олар осы ісін ешкім бай қ амайтындай к ө реді. Адамны ң арты қ шылы ғ ы сезімталды ғ ында дер болса қ , ә рбір ә рекетті ба ғ амдай білетін пенде атаулы а қ ылды ң ар ғ ы жа ғ ында арам ниет болса да біліп қ ояды. Адам – аса к ү рделі жаратылыс. Ол туралы ғ ылыми т ұ р ғ ыда да, адами т ұ р ғ ыда да т ү рлі пікір білдіруге болады. Дау - жанжал, ұ рыс - керіс, ба қ таласты қ , тіпті с ұ рапыл со ғ ыс та адамдарды ң а қ ылыны ң д ұ рыс пайдаланба ғ анды ғ ынан туындайды.А қ ылды ң ө зі парасатпен, мінез - құ лы қ пен ты ғ ыз байланысты. Осыны ң барлы ғ ы бізді бас қ а тіршілік иелерінен ерекшелейді. Ерекшелік – адам ғ а т ә н құ былыс.Сол ерекшелікті ң ә серінен де адам дамиды. М ә селен, а қ паратты қ технология ғ а жан бітсе, ол адамнан озып кетер еді. Біра қ ғ ылымды дамыт қ ан адам. Со ғ ан қ арамастан жа ң алы қ тар ғ а ілесе алмай қ алуымыз ө кінішті. Ж.Баласа ғұ н бабамыз «Адам бойында ғ ы е ң тамаша н ә рсе – білім мен а қ ыл» дейді. Осы екеуі ү йлесім тап қ ан жерде ү лкен іс тындырылады. Ө мірді ң ө з бояуын шатастырып алмау ғ а да д ә некер болатын – білім мен а қ ыл. Ғ алымдар адамны ң жал қ ау, қ атал, аса мейірімді болуы қ ан тобына байланысты екендігін айтады. Бір ғ ана мысал: 1907 жылы чех ғ алымы Я.Янский қ ан тобыны ң 4- ке б ө лінетінін айт қ ан. Ә лемде е ң к ө п кездесетін қ ан – 1- топ (жер шары т ұ р ғ ындарыны ң 45 пайызы) 2 - қ ан тобы адамдарды ң 35 пайызына т ә н. 13 пайызыны ң қ аны 3 - топ қ а жатады. 4 - қ ан тобы ө те сирек кездеседі, (7 пайыз). Осы топта ғ ыларды ң қ андай қ абілетке ие екендігін де болжап бергендер бар. Біра қ адам е ң алдымен ө зіне сенуі керек. «А қ ыл – са ғ ан ізгі дос, ә діл жолдас», «А қ ыл бар жерде шынды қ бар, ө тірік жо қ », – деген Ж ү сіп Баласа ғұ н бабамыз ғұ ламалы қ ты ң ғұ мыры ұ за қ ты ғ ын құ ла ққ а ғ ыс жаса ғ ан. Д ү ниені ө згертіп жат қ андар – а қ ылды адамдар. Со ңғ ы уа қ ытта данышпандарды интеллектілік коэффициенттеріне байланысты аны қ - тайтын амалдар пайда болды. М ұ ны ң қ аншалы қ ты д ұ рысты ғ ын немесе б ұ рысты ғ ын ешкім д ө п басып айта алмас. Мысалы, б ү гінгі ө мірді ң ерекшеліктерін М өң ке би секілді д ө п басып айтып берген кім бар? Баба - мызды ң б ұ л айт қ андарын ешкім жо ққ а шы ғ ара алмаса да интеллектілік коэффициенттерін ешкім д ә л айтып бере алмасы аны қ . Со ңғ ы бір деректерге назар аударса қ , ә лемні ң он ғұ ламасы т өң ірегінде мынадай пікір білдіріліпті. Адамдарды ң 50 пайызына жуы ғ ыны ң IQ де ң гейі т ө мен. Демек, жер шары т ұ р ғ ындары а қ ыл - ой де ң гейі жа ғ ынан іріктелген. Жа ң алы қ ашып, адамзатты ң дамуы жолында тер т ө гіп ж ү р - гендер аз ғ ана б ө лікті құ райды. Олар – жүктеу/скачать 1,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|