Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің

2. Картаның бөліктері мен бөлімдерін анықтайды;

3. Картаның математикалық негізінің элементтерін біледі.

2. Картаның легендасының түрін анықтайды;

3. Картографиялық белгілер жүйелерін жобалайды;

4. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының морфометриялық картасын (көлбеу бұрыштар, жер бедерінің пластиктері) безендіру және мазмұнын жетілдіру.

2. Ауыл шаруашылығы картографиялауда аэроғарыштық суреттерді пайдалану;

3. Көлденең кескінде жер бедері мен гидрографияның генерализациясын орындайды.

2. Жерге орналастыру жобалауында, жер кадастырында , жер ресурстарын басқаруда: жерді мелиорациялауда, қорғауда, құнарландыруда және басқа кездерде, карталардың көмегімен шешілетін мәселелер;

3. Автоматтандырылған картографиялық жүйелерді ұйымдастыру принциптерін анықтайды.

2. Автоматтандырылған картографиялық жүйелердің жүйешелері: ақпаратты енгізу, өңдеу, сақтау және шығару;

3. Карта аннотациясын құрады.

2. Ауыл шаруашылық кәсіпорындардың карталары бойынша әкімшілік ауыл шаруашылық аудандардың жер-ресурстық карталардың кескіндерін құрастырады.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды: топографиялық және жерге орналастыру графикасының элементтерін және оларды орындау әдістемесін білу; жерге орналастыру жобаларын, жоспарларын және карталарын бояумен рәсімдеу; топографиялық карталарға арналған шартты белгілер, қолдану түрлері;

жобалаумен құрылыс салуды сызу және бояу арқылы безендіру.

1. 
   Жоспарды шартты белгілерге сәйкес сызады.
   
2. 
   Техникалық және көркемдік талаптарын сақтай отырып, графикалық құжаттаманы рәсімдеуді орындайды.
   
3. 
   Түрлі сызу құралдарын және керек-жарақтарын пайдаланады.
   

3. Аэрофотосуреттерді дешифрлеу кезінде шартты белгілерін сызады.

2. Тұрғылықты мекендердің, өсімдіктердің және көпжылдық, екпелердің, байланыс торабының, шекаралардың және жолдардың, рельф танаптардың және гидрографияның шартты белгілерін сызады;

3. Масштабтан тыс шартты белгілерді түрлі түсті қылып сызады.

2. Топырақ картасының мазмұны элементтерін біледі және оны безендіреді;

3. Топырақ картасын құрастыру кезіндегі шартты белгілер;

4. Шаруашылық карталарда қолданылатын картографиялық түсірілімдерді бейнелейді.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды: жер кадастрының методологиялық негізі;

жер кадастрының жалпы методикалық сұрақтары; Қазақстандағы жер қатынастарын, тарихи және құқықтық аспектілерін және олардың даму ерекшеліктерін білу;

жер-кадастр мәліметтерін алудың түрлі тәсілдерін пайдалану; жер санаттары және олардың қысқаша сипаттамасы;

жерді тіркеудің жалпы ережелері мен ұғымдар және жерді есепке алу туралы жалпы түсінік;

жерді бағалау және ауылшаруашылық алқаптарын ішкішаруашылық бағалау;

ауылшаруашылық мақсаттағы, елді мекен жерлерінің, кәсіпорындармен өнеркәсіптердің, жол қатынасы, өзге де ауыл шаруашылығы емес мақсаттағы жерлердің құқықтық режимын білу; әкімшілік ауданның және облыстың жер кадастры; «Жер учаскесінің кадастрлық (бағалау) құнын аанықтау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты.

2. Жердің негізгі қасиеттерін анықтайды және жер кадастырндағы есепке алынуы;

3. Жер кадастрының мақсатын, міндетін және мазмұнын біледі.

2. Жер кадастрының әдісі;

3. Жер кадастрының жіктелуі.

2. Нарық қатынастардың даму жағдайларында және Қазақстан Республикасының жер қорын басқарудағы жер кадастрының ролі;

3. Жер кадастрының негізгі принциптарын анықтап, олардың мәнін талдайды.

2. Экономикалық зерттеу мен математикалық ең пайдалы оңтайлы (оптималды) варианттарды табу әдістерін пайдаланады.

3. Қазақстан Республикасы аумағында олардың ауданын планды- картографиялық материалдар бойынша есептейді;

4. Жер кадастрының ақпаратты жүйесін жасаудың заңдылығын біледі.

2. Қазақстан Республикасы аумағында олардың ауданын планды- картографиялық материалдар бойынша есептейді;

3. Жер кадастры құрамындағы алқаптардың классификациясы;

4. Жер қорының әртүрінде жерді пайдаланудың ұйымдастыру – экономикалық маңызы;

5. Белгілі бір жерде әкімшілік-аумақтық құрылымдардың, ерекше қорғалатын табиғи аймақтардың және жерді пайдалану мен қорғаудың ерекше шарттары бар басқа да жер учаскелерінің шекарасын белгілейді.

2. Тіркеу құжаттарын толтырады;

3. Азаматтарға және жерді заңды тұлғаларға алғашқы немесе алғашқы емес ұсыну кезінде, жер бөлікшелерін пайдалану құқығын тіркеу;

4. Жер кадастрын жүргізудің методикасын біледі;

5. Жерді сапалық және сандық есепке алуды біледі;

6. Жерді сапалық және сандық есепке алуды анықтайды;

7. Жерді түгендеу ісін жүргізуді, пайдаланылмай жатқан, ұтымды пайдаланылмай жүрген немесе нысаналы мақсатында пайдаланылмай отырған жерді анықтайды.

2. Топырақтың үлгілерін бағалауды жүргізеді және оларды белгілі агроөндірістік топқа анықтайды;

3. Жерді экономикалық бағалаудың көрсеткіштерін анықтайды;

4. Ауылшаруашылық алқаптарының ішкі шаруашылық бағалау негізін біледі;

5. Жердің әртүрлі сапалылығын талдауда есептерді шығарады.

2. Жер қорының әртүрінде жерді пайдаланудың ұйымдастыру – экономикалық маңызын біледі.

3. Ауылшаруашылық мақсаттағы, елді мекен жерлерінің, кәсіпорындармен өнеркәсіптердің, жол қатынасы, байланыс және ерекше қорғалатын аймақтардың, орман, су қорының жерлеріне сипаттама береді.

2. Жер телімдерін тіркеу, есепке алуды автоматтандыру,есеп беру,мәліметтерді тарату.

3. Аудандық және облыстық орталықтың мақсатын анықтайды.

2. Мемлекеттік қызметті көрсету тәртібін біледі;

3. Мемлекеттік қызметті көрсету мерзімі;

4. Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны;

5. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру нысаны.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды:

жер бетінде геодезиялық өлшеулер. Жер бетінде геодезиялық өлшеулер;

ауданды анықтаудың әдістері;

нивелирлеудің түрлері мен әдістері және техникалық нивелирлеу өндірісі;

жерге орналастыру және кадастр мәселелерін шешуде тахеометриялық түсіріс туралы жалпы мәлімет; өлшеудің қателіктері туралы түсінік және жер пайдаланушылықтарды жүйелеуде жобаны натураға көшіру; жерге орналастырудағы геодезиялық жұмыстар; Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары «Құрылыстағы геодезиялық жұмыстар».

2. Масштабтар туралы түсінік;

3. Жергілікте жерде сызықты бағдарлау;

4. Топографиялық түсіріс, карта, план және профиль туралы түсінік береді;

5. Тікбұрышты және географиялық координаттарды анықтайды;

6. Сызықтың горизонтал ұзындығын анықтайды, өлшеудің абсолютты және салыстырмалы қателіктерін және оны шекті қателікпен салыстыру жүргізеді.

2. Ауданды аналитикалық әдіспен анықтайды;

3. Ауданды графикалық әдіспен анықтайды;

4. Жер пайдаланушылықтың ауданын және жер алқаптарының контурларын анықтайды;

5. А.Н.Савич тәсілімен учаскенің ауданын анықтайды;

6. Планда секцияның және контурдың ауданын анықтайды және оны үйлестіреді;

7. Контурлардың калькасын және экспликациясын құрады.

2. Жер бедерін біледі және планда оны кескіндейді;

3. Нивелирлеудің түрлері мен әдістерін ерекшелейді;

4. Геометриялық нивелирлеудің әдістерін біледі;

5. 3-4 классты мемлекеттік биіктік жүйесін құру кезінде далалық жұмыстарды жүргізу;

6. Геометриялық нивелирлеудің журналын есептеу жүргізеді;

7. 4 классты нивелирлеудің нәтижелерін камералды өңдеу орындайды;

8. Трассаны техникалық нивелирлеу кезінде дайындық жұмыстарын жүргізеді;

9.Пикеттердің және аралық нүктелердің биіктіктерін, аспаптың горизонтын есептейді;

10. Миллиметрлік қағазда трассаның бойлық профилін құру.

11. Жобалық сызықты профилге салу;

12. Бетті квадратты бойынша нивелирлеу;

13. Бетті нивелирлеудің планын салып, горизонталдар жүргізеді;

14. Бетті нивелирлеудің нәтижесін өңдейді;

15. Дөңгелек қисықтың элементтерін есептеу жүргізеді.

2. Тахеометрлерге тексерулер мен жөндеулер жүргізеді;

3. Электронды тахеометрдің негізгі техникалық сипаттамаларын және негізгі бөлігін біледі;

4. Электронды тахеометрмен жұмыс істеу ретін біледі;

5. Далалық өлшеулерді камералді өңдеу жүргізеді;

6. Жады картасымен электрондық тахеометрлерді қолдану кезіндегі далалық жұмыстар мен камералық өңдеуді ұйымдастырудың ерекшеліктерін біледі;

7. Көру дүрбісінің жіптер торын, Коллиматорлық визирлерді тексереді;

8. Бастапқы дирекциялық бұрышқа қатысты тахеометрді бағдарлау;

9. Мәліметтерді компьютерге беру қаттылығын таңдайды;

10. Карта жадын тазалайды.

2. Нақты қателіктер бойынша тең дәлдікті өлшеулерді бағалайды;

3. Тең дәлдікті емес өлшеулер және олардың салмақтылығы;

2. Жобаны натураға көшіруге мәліметтерді дайындайды;

3. Жобаны натураға көшіруді біледі.

2. Геодезиялық жұмыс орындау жобасының құрамына қойылатын талаптар;

3. Құрылыс үшін геодезиялық бөлу негізін жасауға қойылатын негізгі талаптар;

4. Бөлу туралы жалпы мәліметтер;

5. Құрылыста геодезиялық жұмыстарды орындау барысында еңбекті қорғауды сақтайды.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды:

аэрофототүсіріс; суреттердің геометриялық қасиеттері;

фотопландар; суреттерді дешифрлеу;

фотограмметриялық әдістермен топографиялық пландар мен карталарды құру;

жерге орналастыру жұмыстарын жүргізу барысында аэротүсірістердің материалдарын пайдалану және Жер бетінің космостық түсірісі туралы түсінік.

2. Аэрофототүсіріс туралы негізгі мәліметті біледі;

3. Аэрофототүсірістің сапасын бағалайды.

2. Суретті бағыттау элементтерін біледі;

3. Фотосхемаларды дайындауды бақылайды.

2. Фототриангуляция туралы жалпы мәлімет;

3. Өзгерту (трансформациялау) туралы жалпы мәліметтер, фототрансформациялаудың негіздері.

4. Фотопландар дайындайды;

5. Фотоплан бойынша контурлық пландар дайындайды.

2. Дешифрлеудің әртүрлі әдістерін қолданады;

3. Ауыл шаруашылық дешифрлеудің ерекшеліктерін біледі;

4. Дешифрлеу белгілерін меңгереді;

5. Бір суретте, камральды және далалық дешифрлеудің нәтежелерін салыстырады.

2. Стереоскоптың көмегімен қос суреттер бойынша, стереоэффект алады;

3. Гидростабилизированияланған түсірістің суреттері бойынша, көлбеулер мен биік айырымды анықтау үшін, елшегін стереоскопты пайдаланады.

2. Пайдаланылатын жерлердің пландарын аэрофогеодезиялық әдістермен жаңарту мен сұрыптау (корректировкалау);

3. Жерге орналастыру жұмыстарын жүргізгенде аэротүсіріс материалдарын пайдаланады;

4. Ғарыштық түсірісті жүргізу және оны ауыл шаруашылығы мақсаты үшін пайдаланады.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды:

жерге орналастыруды жобалаудың теориялық негіздері.

өндіріс құралы ретіндегі жер туралы ілім, жерді халық шаруашылығы салаларында пайдалану;

жер ресурстарын пайдаланудың бас схемалары, жер кадастрының деректері, су ресурстарын пайдалану және қорғау болжамдары.

шаруашылық аралық жерге орналастыру

ішкі шаруашылықтың жерге орналастыруы туралы түсінік, міндеттері мен мазмұны.

ішкі шаруашылықты жерге орналастыру жобаларын жүзеге асыру

пайдалынатын жерді орналастырудың жұмыс жобасы

ішкі шаруашылықты жерге орналастырудың жобаларын жүзеге асыру, оған қатысты құжаттарды толтыру және бекіту.

жерге орналастырудың әрбір аудан бойынша ерекшеліктері.

«Жер учаскелерін қалыптастыру жөніндегі жерге орналастыру жобаларын бекіту» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарты.

2. Жерге орналастыруды жобалаудың методологиялық сұрақтарын біледі;

3. Жобалаудың дамуы жерге орналастыру үрдісінің бір кезеңі;

4. Жерге орналастыруды жобалаудың қазіргі кездегі мазмұнын анықтайды;

5. Жерге орналастыруды жобалаудың принциптарын анықтайды;

6. Жобалау алдында жүргізілетін жұмыстар және жобалардың жүйеленуін біледі;

7. Жерге орналастыруды жобалаудың кезеңдігін анықтайды;

8. Жобалау тапсырмаларын шешудің әдістері мен олардың экономикалық негізі;

9. Жерге орналастыруды жобалау- аумақты орнымен қолдануды ұйымдастырудың орталық буыны;

10. Ланшафтық- экологиялық көзқарас негізінде жерге орналастырудың, жерді аймақтарға бөлудің, жер ресурстарын пайдаланудың, жақсарту мен қорғаудың республикалық, облыстық және схемаларын (жобаларын) әзірлейді;

11. Жер ресурстарының жай-күйі мен пайдаланылуының тақырыптық карталары мен атластарын жасауды қамтиды және қамтамасыз етеді.

2. Қазақстан Республикасының жер қорын жерге орналастыру объектісі ретінде біледі.

3. Қоғамдық өндірістегі жерге орналастырудың орнын анықтайды.

2. Жерге орналастыру схемасын әзірлеу әдістемесін, келісу және бекіту тәртібін біледі.

2. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының жерді пайдалауын ұйымдастырудың міндеттері мен ұстанымдарын анықтайды;

3. Жерді пайдаланудың өндірістік жобаларын талдайды;

4. Шаруа қожалықтары жер беру жөніндегі жоба іс-қағаздарын реттейді;

5. Ауыл шаруашылығына арналмаған жер пайдаланушылықты құру міндеттерін біледі;

6. Ауыл шаруашылығына арналмаған жерлердің өндірістік жобаларын талдайды;

7. Ауыл шаруашылығына келтірілген шығынның көлемін өтеу негіздейді;

8. Жер пайдаланушылықтары мен жер иеліктерінің жерлерін ауыл шаруашылық емес мақсатарға алудағы келтірілген залалдардың негіздейді;

9. Жер қорғау және қалпына келтіру туралы түсінік бар;

10. Қалпына келтіру жобаларының мазмұны, құрастыру реті және қаржыландырылуын біледі;

11. Қолданыстағы жер пайдалануды қалыптастыру және ретке келтіру жөніндегі шаруашылықаралық жерге орналастыру жобаларын жасайды, белгілі бір жерде жер учаскелерін бөліп беру мен шекарасын белгілейді.

2. Шаруашылық жерге орналастыруды жүргізуге және оларды натураға көшіруге дайындық жұмыстарын жүргізеді;

3. Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың дайындық жұмыстарын жүргізеді;

4. Ішкі шаруашылықты жерге орналастыру жобасын құру үшін Дробышев сызғышы сызғыштары арқылы координаталар торын құра отырып, графикалық жоспардың негізін дайындайды.

5. Жерге орналастырудың бір жылға арналған, жерді пайдалануға беру мен жер аумақтарын графикалық, аналитикалық және механикалық тәсілдері арқылы сызу құралы- планиметрді пайдалана отырып есептейді;

7. Өндірістік бөлімшелер мен шаруашылық орталықтарын орналастырады;

8. Ішкі шаруашылық жолдарын, су шаруашылығымен өзге де инженерлік қондырғыларын орналастырады;

9. Пайдаланылатын жер-суды ұйымдастыру бойынша тапсырманы орындау және нақты объектіде ауыспалы егіс жүйесін жобалайды;

10. Пайдаланылатын жер суды ұйымдастыру тақырыбы бойынша лабораториялық жұмысты орындау барысында кез-келген ауыспалы егіс аумағын орналастырады;

11. Ауыспалы егіс аумағын орналастыру жобасының элементтерін экономикалық тұрғыдан негіздейді;

12. Көпжылдық екпе ағаштарының аумағын орналастырады.

13. Мал азығына арналған жерді орналастырады;

14. Шаруа қожалығының ішкі шаруашылық жерін орналастыру сызбасын құру, еңбек ұжымдары мен азаматарға жалға берілген жерлерді орналастыру ерекшеліктері;

15. Ішкі шаруашылықты жерге орналастырудың экономикалық және әлеуметтік тиімділігін біледі;

16. Жобаның техникалық- экономикалық көрсеткіштерін есептейді, орташа арақашықтығы, ашық көлемінің коэффициенті, ұзындығы, жердің орман алқабымен қорғануы, көлік шығынын есептейді;

17. Белгілі бір жерде елді мекендердің шекарасын (шегін) анықтау және белгілейді, олардың жер-шаруашылық орналастыру жобаларын жасайды;

18. Топографиялық- геодезиялық, картографиялық, топырақты зерттеу, геоботаникалық және басқа да зерттеу мен іздестіру жұмыстарын жүргізеді.

2. Жобаны нақты іске асыру;белгіленген шарларды жүзеге асыру; жерге орналастыру құжаттарын толтыру және беру;автор тарапынан бақылау;

3. Жобаның экономикалық тиімділігін есептеу;

4. Жоба сметалық құжат толтыру және бекіту.

2. Жұмыс жобасын құрудың кезеңдерін біледі;

3. Жобаны қарастырады және бекітеді;

4. Аумақтың жер-шаруашылық орналастыру, бүлінген жерді жаңғырту мен жаңа жерді игеру жобаларын, сондай –ақ жерді пайдалану мен қорғауға байланысты басқа да жобаларды әзірлеуді, келісуді, бекітуді және беруді біледі.

2. Жобаны жүзеге асырудың жоспары, мазмұны мен оны құрудың әдістемесін біледі;

3. Құжаттың мазмұны мен жобаны реттеу және автор тарапынан бақылайды.

2. Өндірістік суармалы егіншілігі басым аудандардағы жерге орналастырудың ерекшеліктерін біледі;

3. Шаруашылық аралық жерге орналастыру жобасын есептейді.

2. Құжаттарды қабылдау және мемлекеттік қызмет көрсету нәтижелерін беруді біледі;

3. Мемлекеттік қызмет көрсету тәртібін анықтайды;

4. Мемлекеттік қызметтер көрсету мәселелері бойынша көрсетілетін қызметті берушінің және (немесе) оның лауазымды адамдарының, халыққа қызмет көрсету орталықтарының және (немесе) олардың қызметкерлерінің шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібі;

5. Мемлекеттік қызметті көрсету, оның ішінде электрондық нысанда және халыққа қызмет көрсету орталықтары арқылы көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге де талаптар;

6. Жер учаскелерін қалыптастыру жөніндегі жерге орналастыру жобасын бекітуге өтінішті толтыруды біледі;

7. Құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхатты толтырады.

CREDO_ТОПОПЛАН, CREDO_ЗЕМПЛАН бағдарламаларында топографиялық пландарды орындау.

Білім алушылардың төмендегілерге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жұмыстарды орындауы маңызды:

Географиялық ақпараттық жүйелер даму тарихы, Географиялық ақпараттық жүйелер жіктелуі, Географиялық ақпараттық жүйелер құрылымы; спутниктік және жер үсті өлшеу құралдарының жоспарлы-биіктік геодезиялық негіздемесін жасау; жергілікті жерді алдын ала тексеру және оның жамылғысына (орман, қалалық құрылыс) байланысты бақылау түрін және пунктер тораптарының конфигурациясын таңдау;заманауи спутниктік жүйелер құрылысының қағидаттары және жұмыс ерекшеліктері;CREDO DAТ бағдарламалық кешеніне жалпы шолу және оны жөнге келтіру;CREDO ТОПОПЛАН жүйесінің жалпы жұмыс қағидаттары және атқаратын мүмкіндіктері;ахуалдың сандық үлгісін жасаудың жалпы қағидаттары;CREDO – ЗЕМПЛАН жүйесінің жалпы жұмыс қағидаттары және атқаратын мүмкіндіктері.

2. Геодезиялық есептеуді автоматтандыруға алғышарттарды орындайды.

3. Өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы салаларындағы жергілікті жердің сандық моделін пайдалану.

2. Спутниктік және дәстүрлі геодезиялық өлшемдерді бірлескен пайдалану негізінде тіреулі кеңістік геодезиялық тораптарды жасау технологиясын біледі;

3. Арнаулы бағдарламаларды пайдаланумен бақылау нәтижелерін өңдеу және пунктердің координаттарын анықтайды.

2. GPS жылжымалы стансасының қозғалыс кестесі мен шамалы маршрутын құрастырады;

4. Спутниктік және дәстүрлі геодезиялық өлшемді бірлескен пайдалану негізінде тіреулі кеңістіктік геодезиялық тораптарды жасау технологиясы;

5. Базалық станцияны жасақтау;

6. Антенна және тіркеу құрылғысын орналастырады, антеннаның биіктігін және түсіруді өлшейді, қабылдағышты калибрлеу және бағдарлайды;

7. Бақылау пунктеріне станцияны орналастыру, қосу, инициалдандыру қосады;

8. Мәліметтерін қабылдау және сақтау жүргізеді;

9. Арнаулы бағдарламаларды пайдаланумен бақылау нәтижелерін өңдеу және пунктердің координаттарын анықтау.

2. Спутниктік жүйелерді қолданылатын өлшеу және есептеу әдістерін біледі.

3. Спутниктік өлшеу қателіктерінің көздерін және олармен күресу әдістерін таба біледі.

2. Теодолиттік жүрістің далалық мәліметтерін енгізе білу және мәліметтерді өңдеуді;

3. Нивелирлік жүрістің далалық мәліметтерін енгізе білу және мәліметтерді өңдеуді;

4. Мәліметтерді өңдеу және қателерді іздеу, жоспарлы және биіктегі тіреулі тараптарды теңестіреді;

5. Есеп құжаттарының шаблондарын қалыптастырады және редакциялайды

6. Жоспарлы және биіктегі тіреулі тараптарды теңестіреді;

7. Есептік құжаттарды қалыптастырады және редакциялайды.

2. Станцияның нөмірін және тахеометрдің биіктігін енгізеді;

3. Нүктенің нөмірін және шағылыстырғыштың биіктігін енгізеді;

4. Өлшеу жүргізеді;

5. Тахеометрдің жадына өлшенген шамаларды жазады және тахеометрді ажыратады және қаптайды;

6. Станцияның координаттарын анықтайды;

7. Компьютермен мәліметтер алмасу жүргізеді;

8. Жобалардағы және жобалар жиынтығындағы мәліметтерді ұйымдастырады;

9. Жобалар жиынтығының құрамын (жобалар жиынтығының карточкасы, координаттық торлар, координаттар жүйелері, орнату және жөнге келтіру, жұмыс ортасы) біледі;

10. Тахеометриялық түсіру мәліметтерін енгізеді, тахеометриялық түсіру мәліметтерін қайта өңдеуді;

11. CREDO DАТ, CREDO МУХ жобаларының, файлдарының импорттайды;

12. Ахуалдың сандық үлгісін жасаудың жалпы қағидаттарын біледі, далалық абрис бойынша жергілікті жердің сандық моделін құрады;

13. Кесек сыртындағы безендірумен топографиялық жоспарлар мен планшеттердің сызбаларын даярлайды және шығарады.

2. Далалық абрис бойынша ахуалдың сандық үлгісін жасауды;

3. Жер бедерінің нүктелері, құрылымдық сызықтар – жер беті үлгісінің негізін біледі.

2. Сызбаға жазбалар, шартты белгілер, кестелерді шығару және сызба форматын және кадастрлік торды таңдауды;

3. Сызбаның объектілерін, тесттерін, символдарын, мөлшерлі объектілерін редакциялайды және штрихтар мен сызбаны шығару жұмыстарын орындайды;

4. Сызбаға жазбалар, шартты белгілер, кестелерді шығарады;

5. Сызба форматын және кадастрлік торды таңдауды.

2. Қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамалық;

3. Сызушының функционалдық міндеттерін білу;

4. Техниктің функционалдық міндеттерін білу;

2. AUTOCADи MAPINFO бағдарламалық кешеніне жалпы шолу және баптау;

3. Заманауи спутниктік жүйелер құрылысының қағидаттары және жұмыс ерекшеліктері.

2. Түрлі көшірмелерді, жоспарларды, схемаларды рәсімдеу;

3. Жобалық жоспарларды, схемаларды, қосалқы сызбаларды рәсімдеу;

2. Аэросуреттерді жоспарлы-биіктік байланыстыруды орындайды;

3. Жерге орналастыру жобаларын жасау кезінде есептеу материалын өңдейді;

4. Аудандарды есептейді, контурлардың экспликациясын және көшірмесін жасайды;

2. Техникалық жобалауды орындайды;

3. Жобаны қарауға және бекітуге қатысады;

4. Жобаны натураға көшіру деректерін дайындайды;

5. Жер пайдаланушыларға арналған құжаттар мен материалдарды дайындайды;

6. Атқарылған жұмыстар бойынша есептілік жасауға қатысады.

2. Геодезиялық негіздеме жасау бойынша далалық материалдарды есептеп өңдеу;

3. Ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобасын натураға көшіру;

4. Түрлі шаруашылық қажеттіліктер үшін жер учаскелерін натурада бөлу.