ТЕОСОФИЯ (грек. theos – Құдай, sophіa – даналық, білім – құдайтану)
– Құдайды сиқыр, сыр арқылы, басқа әлеммен байланысу арқылы тануға
463
болады деп сенетін ағым. Т. шіркеу догматтарын мойындамайтын, тіке- лей ішкі тәжірибе, мистик. интуиция арқылы Құдайды тануға болады деп білетін көзқарас. Т. өкілдері анимизм, космология, астрологияның қағидалары мен білімдерін пайдаланып, адам санасының тылсым сырларын зерттеп, билеуге тырысады. Т. өкілдері қатарында Е. Блаватскаяны (1831– 1891) атауға болады. Ол амер. Г. Олкотпен бірігіп, 1875 ж. Нью-Йоркте
«Теософиялық қоғам» құрып, «Құпиялы доктрина» (1888), «Теософия кілті» (1889) атты кітаптар жариялады. Т-ны адамның жаны мен тәніне, табиғатқа астарлы формулаларды, буддизм, брахманизм, т. б. ағымдардағы тәсілдерді пайдалану арқылы үстемдік ету деп тануымен оккултизмнің бір түрі деуге болады. Т. схоластик. негізден ажырап, сиқыр, сыр арқылы діни сенімнің дәмін татуға бейім діндарлықтың жаңа түрі.
Достарыңызбен бөлісу: |
