Сұрақтар:
1. Сөйлеуді меңгеру үшін сөйлеу аппаратының дене дамуы не үшін
қажет? Сөйлеуді меңгерудің бірінші заңдылығы қалай қалыптасады?
2. Сөйлеуді меңгеру үшін лексикалық және грамматикалық тілдік
мағыналарды не үшін түсіну және ажырату қажет?
3. Бала сөздің
грамматикалық мағынасын қалай түсінеді?
4. Тілдің сезімі немесе тіл сезгіштігі дегеніміз не?
5. Жазбаша тілге қарағанда ауызекі тілді неліктен озық қарқынмен
үйрету қажет?
6. Сөйлеуді меңгерудің табиғи процесінің заңдылығы дегеніміз не?
2.3. Баланың сөйлеу функциялары. Баланың тілдік дамуының
сөйлеу ортасын ұйымдастыру деңгейіне тәуелділігі
Баланың сөйлеуі оның сыртқы әлеммен байланысуының үш
функциясын
орындайды:
коммуникативтік,
танымдық,
реттеуші.
Коммуникатік
функция
–
ең ерте: бала өмірінің тоғыз
-
он екі айында
модульденген былдырынан туған алғашқы сөзі осы функцияны атқарады.
Қоршаған адамдармен қарым
-
қатынас жасау қажеттілігі бала тілінің
болашақта жетілдірілуін ынталандырады. Бала екінші жылдың соңына қарай
қоршаған адамдар үшін жеткілікті түсінікті болатын сөздермен өзінің ниетін,
байқауларын білдіре алады, ересек адамның оған айтқан сөзін түсіне алады.
Бала үш жастан кейінгі кезеңде ішкі тілді меңгере бастайды. Осы уақыттан
бастап сөйлеу ол үшін тек қарым
-
қатынас құралы ғана болмай, сонымен
қатар басқа да функцияларды атқарады, ең алдымен
танымдық функция:
бала жаңа сөздер мен жаңа грамматикалық түрлерін меңгере отыра, өзін
қоршаған әлем туралы, заттар мен болмыс құбылыстары және олардың
қарым
-
қатынасы
туралы
өзінің
көрінісін
кеңейтеді.
Баланың
коммуникативтік және танымдық функцияларының дамуымен сөйлеуді
Достарыңызбен бөлісу: |