Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Кәсіпқор» Холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы



Pdf көрінісі
бет86/163
Дата30.11.2022
өлшемі1,63 Mb.
#160467
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   163
Байланысты:
1 til damytu negizderi

Мақсаты:
ж дыбысын фразалық сөйлеуде дұрыс шығарылуын бекіту, 
сөздер мен сөз тіркестерінің анық, мәнерлі және жеткілікті дауыспен 
шығарылуы. 
 
 
«Суретті әңгімеле»
Мазмұны
.
Балаларға заттар бейнеленген суреттер таратылады, олардың 
атауында 
ж
дыбысы бар. Әрқайсысы өзінің суреті туралы бірдеңе айтуы 
қажет. Мысалы, жолбарыс бейнеленген сурет туралы балалар «Жолбарыс 
ақырады» деп айтуы мүмкін, жүзгіштер бейнеленген сурет туралы 
«Жүзгіштер сайысы жүріп жатыр» және
т.б. . 
 
Әдістемелік нұсқаулар:
Бала өзінің суреті туралы сөз тіркесін 
айтқаннан кейін, басқа балаларға осы зат туралы тағы бірдеңе айту 
ұсынылады. 
 
Фразалық сөйлеуде дыбыстарды бекіту үшін қолданылатын 
сөйлеу материалы 
 
Тіл ұстарту жаттығулар
 
Жи
-
жи
-
жи

төсегіңді жи,
Жу
-
жу
-
жу

қолыңды сен жу
.
 
Жаңылтпаштар
 
Жағажайды жағалай
 
Жүгіреді қамажай. 
 
Жұмбақ
 
Жазу жазып жалықпаған,
Жаза
-
жаза арықтаған.
Сөйлеудің дыбыстық мәдениеті бойынша сабақтар. 
2 жастан 3 
жасқа дейінгі балалармен сөйлеудің дыбыстық мәдениетін тұтастай 
тәрбиелеу сабақтары кемінде аптасына бір рет ұйымдастырылады, олардың 
ұзақтығы 7
-
15 минуттан аспауы қажет. 
Бұл жастағы балалармен жүргізілетін сабақтар есту арқылы 
қабылдауды, сөз тынысын және дауыс аппаратын дамытуға, артикуляцияны 
анықтауға, сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс және анық айту тәрбиесі мен 
білігіне бағытталады. Оларды дыбыс шығаратын әртүрлі жануарлар мен 
заттарға дыбыстық еліктеуді қолдана отыра, бұл дыбыстық еліктеуді әуенге,
аудиожазылым
, дидактикалық ойындарға, шағын өлеңдер мен әңгімелерге 
қосу арқылы жүргізеді.
Жас топтары бойынша ұйымдастырылған оқу қызметінің аптадағы жалпы 
көлемі келесі:
1) ерте жас тобы (1
-
2 жастағы балалар) 

ұзақтығы 7
-
15 минуттан 7 
сағат;
2) І кіші топ (2
-
3 жастағы балалар) 

ұзақтығы 7
-
15 минуттан 9 сағат;
3) ІІ кіші топ (3
-
4 жастағы балалар) 

ұзақтығы 7
-
15 минуттан 11 сағат;
4) ортаңғы топ (4
-
5 жастағы балалар) 

ұзақтығы 15
-
20 минуттан 12 
сағат;
5) ересектер тобы (5
-
6 жастағы балалар) 

ұзақтығы 25
-
30 минуттан 17 
сағат;
6) орта білім беру ұйымындағы мектепалды даярлық сыныбы (6
-7 
жастағы балалар) 

ұзақтығы 25
-
30 минуттан 20 сағат.
Бұл жастағы балалармен жүргізілетін ҰОҚ фонематикалық және 
сөйлегенді естуді дамытуға, артикуляциялық аппарат мүшелерінің 
қозғалғыштығын кейінгі жетілдіруіне, ана тілінің барлық дыбыстарын дұрыс 
шығару білігін меңгеруге және бекітуге, сөздер мен сөз тіркестерінің анық 


56
айтылуын жақсартуға, сөздердегі екпінді дұрыс қолдану білігін және оларды 
әдеби айтылым нормаларына сәйкес айтылуын машықтауға, сондай
-
ақ 
барлық балаларда дауыстың қажет қаттылығымен қолдану білігін, сөздер мен 
сөз тіркестерін мәнерліліктің интонациялық құралдарын ескере отыра қажет 
ырғақта айтуды тәрбиелеуге бағытталады.
Сөйлеудің дыбыстық мәдениетін тәрбиелеу бұл кезеңде дидактикалық 
ойындарды, әртүрлі сөйлеу материалдарын қолдана отыра ойын 
жаттығуларын: жаңылтпаштар, жұмбақтар, аудиожазылым, өлеңдер, 
әңгімелер; жүргізу жолымен жүзеге асырылады. 
5 жастан 6
жасқа дейінгі балалармен ҰОҚ барлық топпен 
ұйымдастырылады және сөйлеуді дамыту бойынша ҰОҚ бөлігі ретінде 
жүргізіледі 
(5-
8 минут). Бұл кезеңде сөйлеудің дыбыстық мәдениетінің 
барлық тарауларына жататын біліктер мен дағдылар меңгеріледі, бекітіледі 
және жетілдіріледі. Келесі дыбыс топтарының жіктелуіне ерекше назар 
бқлінеді: ф
-
в, с
-
з, ш
-
ж, п
-
б, д
-
т, к
-
г, с
-
ш, з
-
ж, ц
-
ч, л
-
р, т
-
ть, және т.б., яғни 
қатаң және ұяң, сыбыс және шуыл, л және р дыбыстары қатаң және үнді, 
олардың алмасуы мектеп жасына дейінгі балаларға тән. Сөйлеудің дыбыстық 
мәдениетінің барлық тарауларын меңгеру дидактикалық ойындар, 
жаңылтпаштар, жұмбақтар, санамақтар, мақалдар, мәтелдер, аудиожазылым
мен өлеңдерді қолдану арқылы жүзеге асырылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   163




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет