Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «мектепке дейінгі балалық шақ» республикалық орталығы ерте жастағЫ


жастан бастап 1 жас 6 айға дейінгі кезең



бет8/8
Дата27.12.2016
өлшемі1,46 Mb.
#6234
1   2   3   4   5   6   7   8

1 жастан бастап 1 жас 6 айға дейінгі кезең

Заттарды атай отырып, көрсету («Сиқырлы қапшық», «Мына үйде кім тұрады?»; қапшықтағы немесе себеттегі заттарды жасыру және оларды іздеп тауып, атау.

Заттар және олардың қимылдарын көрсету: қуыршақ (қуыршақты тамақтандыру, ұйықтату, шомылдыру, машинада қыдырту, қуыршақ Сәуле өлең айтып, билейді), әтеш (жүреді, ән айтады, дән шоқиды), күшіктер (жүгіреді, үреді, тістейді, қантты қағып алады), мысықтар (жеңіл жүреді, пырылдайды, тырнайды, сүт ішеді, шармен ойнайды), қоян (секіреді, қорқады, сәбізді кеміреді), құстар (ұшады, дән шоқиды, шырылдайды), жүзетін ойыншықтар (балық, үйрек, қайық және т.б.).

Ойындар: «Қуыршақтың көйлегін жуамыз», «Мен жасырынамын, сен мені тап», «Атын атап, шақыр». Сахналау ойыны: «Қонжық үйіне келді, ал құстар ұшып кетті»

«Кім не істеп жатыр?», «Мысық бізге қонаққа келді», «Қуыршақ Сәуле және мен», «Қуыршақты шомылдырамыз», «Кім қалай шақырады?» «Ғажайып суреттер» көрсету.



1 жас 6 айдан 2 жасқа дейінгі кезең

Сюжетті көрсетілім: «Қоянның үйі», «Айнұр мен балапан», «Мысықтың баласы мен қағаз», «Айгүл мен әтеш», «Қуыршақ Сәуленің туған күні», «Мысық пен күшікке арнап үй салу» (ірі құрылыс материалдарынан), «Қонжық науқастанып қалды», «Қуыршақ науқастанып қалды», «Қуыршақтың көйлегін жуып, үтіктейміз» және т.б.

Тірі жан-жануарларды көрсету: тордағы құстарға, аквариумдағы балықтарға бақылау жасау.

Бақылау: балабақша теліміне мақсатты серуен («Не көргенімізді атайық» ойыны, көліктер мен құстарға бақылау жасау); топқа «саяхат», топтағы макеттерді, ойыншықтарды, суреттерді және т.б. қарау.

Кітаптар көрсету.

Тапсырмаларды орындау.

Дыбыстарға, сөздерге, сөйлемдерге еліктеу: а) «Кім қалай шақырады?» (аңдардың дыбыстарына еліктеу); ә) «Келесіге жеткіз» (айт та, қайтала); б) тақпақтар айту («Қуырмаш», «Қазым-қазым қаңқылда» және т.б.).

Көп мәрте көргендері туралы әңгімелеу.

Ойындар. «Жасырынбақ», «Бізге біреулер қонаққа келді», «Тауық пен балапандары», «Атқа мініп қыдырамыз».
Тақпақтар, өлеңдер, ертегілер тізімінің үлгісі

(тәрбиешінің қалауы бойынша)



Халық тақпақтары: «Қуырмаш», «Бесік жыры», «Әлди-әлди, әлди-ай» (үзінді), «Өс-өс», «Қаз-қаз бас», «Тәй-тәй».

Қазақ жазушыларының өлеңдері: Ұ. Есдәулетов «Тәй-тәй қуыршақ», «Құлын», «Жаңбыр», Ш. Смаханұлы «Шыбық ектім аулаға», А. Торғаев «Шөжелерім», Р. Қунақова «Күн күркірегенде», М. Әлімбаев «Қозы», Қ. Толыбаев «Сені өсірген баптап кім?», А. Сопыбеков «Қораз», Т. Шаханов «Түйе».

Ертегі мен әңгімелер: «Торғай мен түлкі», «Мысық неге тамақ ішкен соң жуынады?», «Шалқан», «Әке мен бала және ескі құмыра» және т.б.
«Таным» білім беру саласы

1 жастан бастап 1 жас 6 айға дейінгі кезең

Көмекші құрал-жабдықтарды қолданып ойналатын ойындар: «Сақинаға қолыңды жеткіз», «Қап, қармағым», «Сыңғырла қоңырау», «Шарға қолыңды жеткіз», «Балғамен шегені соқ», «Қуыршақты қыдырту».

Қол қимылдарының үйлесімділігін дамыту:

- бір көлемдегі сақиналарды пирамидағы өткізу.

- қарама-қарсы екі өлшемдегі сақиналарды пирамидаға өткізу.

- қарама-қарсы үш өлшемдегі сақиналарды пирамидаға өткізу.

- 4-5 сақиналарды пирамидаға өткізу.

- астаушадан шарларды (6-8 шар) домалату.

- тесікке тығынды салу және суырып алу.

- салынған цилиндр қорабын ашып, жабу.



Заттардың түрін, көлемін ажыратуға арналған дидактикалық ойындар:

- пирамидалар;

- қарама-қарсы екі түрдегі заттарды бағдарлау: шар, куб;

- қарама-қарсы үш-төрт өлшемдегі заттарды бағдарлау: шар, куб, кірпіштер, призма


Суреттермен ойын-сабақтар:

«Сенің сүйікті ойыншықтарың», «Бұл не?», «Қонжықтарға арналған суреттер».



1 жас 6 айдан 2 жасқа дейінгі кезең

Көмекші құрал-жабдықтарды қолданып ойналатын ойындар:

«Түтікте не жатыр?», «Қуыршақ қонаққа келді», «От шашу», «Үлкен және кіші доптар», «Күшікті машинамен қыдыртамыз».



Қол қимылдарының үйлесімділігін дамыту:

- екі орындық дидактикалық ойыншықтарды жинау;

- көлемі жағынан кему бойынша заттарды жинау;

- үш көлемдегі заттарды іріктеу.



Түстерді, түрлерді ажыратуға арналған дидактикалық ойындар:

- пішіндері ұқсас заттарды бағдарлау.

- заттардың пішіндерін тесіктердің пішіндеріне сәйкестендіру;

- жалпақ пішіндер және тесіктерді, жапсыру, суреттерді сәйкестендіру.



Есту зейінділіктерін дамытуға арналған дидактикалық ойындар: «Не естіледі, тыңдайық», «Кім шақырды, тап».

Құммен, сумен ойындар.

Суреттермен ойын-сабақтар: «Қуыршақ Сәуле өзінің киімін көрсетеді», «Бұл ненің дауысы?».


«Шығармашылық» білім беру саласы

Музыкалық репертуар

Әуендер: «Құлыншақ» әні Ө. Байділдаевтікі, «Бипыл» халық әні және т.б.

Әндер: «Тәй-тәй» әні Т. Әдбіқадырованыкі, «Тұсау кесу» халық әні, «Пойыз» әні К. Қуатбаевтікі, «Әтеш» әні Б. Дәлденбаевтікі, «Ойыншықтар» әні И. Нүсіпбаевтікі, «Анашым» Ө. Байділдаевтікі, «Төлдер» Б. Ғизатовтікі, «Кел балақай» әні «Сылдырмақ» әні А. Тоқсанбаевтікі, К. Қуатбековтікі, «Аламойнақ» әні Б. Байкенжеевтікі, «Ерке күн-ау, ерке күн» әні Шілдебаевтікі, «Құс және оның балапандары» әні Е. Тиличееванікі, «Әлди-әлди» қазақтың халық әні және т.б.

Ойын жаттығулары, ойындар: «Қуырмаш», «Топ-топ» әні К. Қуатбаевтікі, «Біз ойнаймыз, ойнаймыз» әні Б. Құрманғалиевтікі, «Аяғым-ай, аяғым» әні Ж. Тұрсынбаевтікі, «Добым менің» сөзі Ж. Смановтікі, т.б.

Билер: «Топ-топ», «Бөбектер биі» әні К. Қуатбаевтікі, «Біз ойнаймыз, ойнаймыз» әні Б. Құрманғалиевтікі, «Бала, бала, баламыз» Б. Қадірбекованікі, «Сылдырмақтар» әні М. Раухвергердікі, «Еркем-ай» қазақ халық әні, «Епті аяқтар» әні Б. Дәлденбаевтікі, «Серіппе» әні Ә. Бестібаевтікі, «Ойыншықтар» И. Нүсіпбаевтікі және т.б.
2 ЖАСТАН БАСТАП 3 ЖАСҚА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ОҚУ ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
«Денсаулық» білім беру саласы

Дене шынықтыру

Бағытты өзгерте отырып, шашырап, заттарды айналып, алған жан-жаққа жанама қадаммен жүру.

Түзу бағытта, түрлі бағытта (итермелемей), 30-40 с аралығында (тоқтамай) баяу, қарқынды өзгерте отырып жүгіру.

Төрт тағандап, түзу (арақашықтығы 3-4 м), тақтай үстінде, еденде жатып, еңкіш тақтай үстімен, гимнастикалық орындық үстімен еңбектеу). Қақпаның, арқанның астынан еңбектеп өту (биіктігі 40-30 см).

Бала өзіне ыңғайлы тәсілмен бөренеден асып өту, баспалдақ сатыға, гимнастикалық қабырғаға жоғары, төмен өрмелеу.

Сырғанау, лақтыру, сермеп лақтыру. Бір және екі қолмен тәрбиешіге, бір-біріне, доғаның астынан, тұрып немесе отырып (арақашықтығы 50-100 см) допты домалату. Допты екі қолмен төменнен, кеудеден, басынан асырып, жіптен, арақашықтығы 1-1,5 м болтын баланың кеуде тұсына, баланың бойына сай керілген жіптен лақтыру.

Допты, толтырылған қапшықты, шырша жаңғақтарын оң және сол қолмен алысқа; арақашықтығы 1 м екі қолмен, оң және сол қолмен көлденеңінен нысанаға дәлдеп лақтыру.

Тәрбиешінің 50-100 см арақашықтықтан лақтырған добын тосу.

Секіру. Бір орында жаймен алға жылжи отырып, жіптен қос аяқтап (сызықтан), екі параллель сызықтан (10-30 см) қос аяқтап секіру. 10-15 см биіктікте орналасқан затқа жоғары секіріп, қолын тигізу.

Тепе-теңдік жаттығулары. Жіптің, сызықтың арасымен (арақашықтығы 25-30 см) жүгіру, түзу жолдың (ені 20 см, ұзындығы 2-3 м) бойымен, заттарды аттай отырып (биіктігі 10-15 см) түзі бағытта, тақтай, гимнастикалық орындықтың, тегіс бөрененің (ені 20-25 см), төрт аяқты гимнастикалық орындықтың, бір басы 20-30 см биіктікке аздап жоғары көтерілген еңкіш тақтай үстімен жүру. Баяу қарқынмен айналу (қолға зат ұстап).

Саптағы жаттығулар. Бір қатарға (тәрбиешінің көмегімен), екеуден (жұптасып), шеңбер болып тұру.

Жалпы дамыту жаттығулары. Иыққа және қолға арналған жаттығулар. Қолды алға, жоғары, жан-жаққа созу; оны кеудеге айқастыру және жан-жаққа ажырату. Қолды артқа, арқаға апару; қолды бүгу және қайта жазу. Қолды алдында, басынан асыра шапалақтау, алға-артқа, жоғары-төмен қолды құлаштап сермеу.

Денеге арналған жаттығулар. Жанында тұрған (отырған) балаға затты беріп, оңға-солға бұрылу. Алға және жан-жаққа еңкею. Еденде отырып аяқты кезекпен бүгу және жазу. Еденде арқасымен жатып аяқты жоғары көтеріп, түсіру. Тізерлеп тұрып, өкшесіне отырып, қайта тұру. Аяққа арналған жаттығулар. Бір орында жүру. Бастапқы түрегеп тұрған қалыптан аяқты тізеден (таянышқа сүйеніп) бүгу.

Сүйеніштен ұстап тізені бүгіп отыру, аяқтың ұшын көтеріп тартылу. Бір аяқты алға созып өкшесімен қою. Аяқтың саусақтарын қимылдату (отырып).



Қимылды ойындар

Жүріп және жүгіріп: «Қуыршақта қонақта», «Допты қуып жет», «Жол бойында», «Арықтан аттап», «Кім баяу?», «Таяқтан аттап өт», «Мені қуып жетіңдер», «Торғайлар мен автомобиль», «Күн мен жаңбыр», «Құстар ұшып барады», «Затты әкел», «Көбік», «Поезд», «Ұшақтар», «Итті қуып жет», «Автомобиль».

Еңбектеп: «Сылдырмаққа дейін еңбекте», «Қақпаға», «Сызықты басып кетпе», «Сақ бол», «Маймылдар».

Лақтырып, тосып алу: «Доп ортада», «Допты домалат», «Допты тосып ал», «Қақпаға дәлде», «Дәл тигіз», «Себетке түсіру».

Секіріп: «Менің көңілді добым», «Ақ қоян отыр», «Құс ұясында», «Арықтан аттап», «Алақанды қойып секір», «Қоңырауды сылдырлат», «Доп сияқты секір», «Жүгіріп-секіру», «Сұр қоян жуынады».

Кеңістікті бағдарлау: «Қай жерден дыбыс шығады?», «Жалаушаны тап».

Әр түрлі қимылдармен және әндермен: «Поезд», «Қоян», «Жалауша».

Сырғанау: ересектер балаларды мұз жолдарымен сырғанатады. Биік емес мұз төбешіктен ересектердің көмегімен қатырма қағазбен, жұқа тақтаймен, клеенка төсенішпен сырғанату.

Шанамен сырғанату: ересектердің балаларды сырғанатуы. Шанаға отырғызып төбешіктен сырғанату. Шанамен ойыншықтарды сырғанату. Ересектердің көмегімен бірін-бірі сырғанату әрекеті.

Велосипедпен жүру: ересектердің көмегімен және көмегінсіз үш дөңгелекті велосипедке отырғызу, одан қайтып түсіру. Балалардың велосипедті жүргізу және рөлге ие болу әрекеттеріне қолдау көрсету.

Мәдени-гигиеналық дағдылар

Ойындар ұйымдастыру: «Қуыршақты жуындырайық» - жеке бас гигиенасына қажетті заттарды қолдануға үйрету сулық, сүлгі, сабын, тарақ және т.б. таныстыру. «Қуыршақты ұйықтатайық» ойыны – төсек-орын және киімдерді қолдану дағдыларын дамытады.

Дербес қимыл-қозғалыс әрекет

Дербес қимыл-қозғалыс әрекетін дамытуға арналған ойындар: «Дыбыс арқылы тап», «Шарға дейін созыл», «Кедергілерден өт», «Затты ал», «Күн мен түн».


«Қатынас» білім беру саласы

Тіл дамыту ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің тақырыптар үлгісі:

1. Бақшаға мақсатты серуен

2. Дидактикалық ойын: «Тапсырма»

3. Дидактикалық жаттығу: «Жоғары-төмен»

4. Дидактикалық ойын: «Кім не істейді?»

5. «Шалқан» ертегісін әңгімелеу

6. Дидактикалық жаттығулар: «Кім не жейді?», «А деп айт»

7. Балалар бақшаға барғаны туралы ұжым болып әңгіме құрастыру

8. Дидактикалық ойын: «Қандай?»

9. Заттардың түстерін атау және ажырату

10. Дидактикалық жаттығу: «Паровоз»

11. Дыбыстарды айту мен есту зейінділігін дамытуға арналған жаттығулар («Бұл ненің дыбысы, тап?»)

12. «Сылдырлайды мөлдір су» өлеңін оқу

13. Заттармен тәжірибе жасау: батады, батпайды, жүзеді

14. Ш. Смаханұлы «Добым менің» өлеңін оқу

Қоянды бақылау

15. О. Бегалин «Қазым, қазым, қаңқылда» шығармасын оқу

16. Дидактикалық ойындар: «Таны да ата», «Тап та, ата»

17. М. Төрежанов «Бесік жыры»

18. Автомашина, автобус, трамвай (ойыншықтар) қарау

19. Дидактикалық ойын: «Осыларды жаса», «Құлыншақ»

20. Дидактикалық жаттығулар: «Бөпенің тісі ауырады», «Қошақан»

21. Сюжетті суреттер қарау

22. А. Барто «Жалауша» өлеңін оқу

Дидактикалық жаттығу: «Қонақ». Тәрбиешінің сиыр мен мысық туралы әңгімесі

23. Бөлме өсімдіктерін қарау

24. С. Қалиев «Ұры мысық» өлең шумағын оқу

24. Сәуле қуыршағының киімдерін қарау

25. Қуыршақты серуенге киіндіру

26. Дидактикалық ойын: «Сәулеге киімін шешуді үйретеміз»

27. Дидактикалық жаттығу: «Машиналар»

28. Дидактикалық ойын: «Бұл қандай пішін?»

29. Дыбыстарды айтуға арналған жаттығулар

30. Дидактикалық ойын. «Бізге кім келгенін тап»

31. Дидактикалық ойын: «Шешуін тап та, ата»

32. Дидактикалық жаттығулар «Ботақан»

33. Дидактикалық ойын: «Алыс-жақын»

34. Дидактикалық жаттығу «Бақа, бақа балпақ»

35. Дидактикалық ойын. «Мамық жүнді балапан»

36. А. Бартоның «Қар» өлеңін оқу

37. Дидактикалық ойын «Қар түйіршіктері»

38. Ж. Карбозиннің «Жасаймын шана» шығармасын оқу

39. Дидактикалық ойын: «Биік — аласа»

40. Дидактикалық жаттығулар: «Ненің дауысы?», «Атқа мініп шабайық»

41. Б. Данабековтің «Бұзау» шығармасын оқу

42. «Бауырсақ» ертегісін әңгімелеу

43. Дидактикалық ойын: «Қуыршаққа арнап бөлме дайындаймыз»

44. Дидактикалық жаттығу: «Қар бүршіктері»

45. Дидактикалық ойын «Қонжықтың бөлмесі»

46. Сахналау-ойыны. «Қаз бен құлыншақ»

47. Ә. Дүйсенбиевтің «Мысық» өлеңін оқу

48. Балықтарды бақылау

49. Ұ. Есдәулетовтің «Тәй-тәй, қуыршақ» өлеңі

50. Ертегі, әңгімелерді кейіптендіру

51. Құстарға бақылау жасау

52. «Құстарды біз қалай қоректендірдік?» тақырыбына (тәрбиеші балалармен бірге) әңгіме

53. Дидактикалық ойын: Не жоқ?

54. Қуыршақ Сәулені шомылдыру

55. Дидактикалық ойын: «Үйректің балапандары»

56. О. Бегалиннің «Қаз бен балалары» шығармасын оқып, әңгімелеп беру

57. Дидактикалық ойын: «Нені қайда қоямыз?»

58. «Ешкі мен қасқыр» ертегісін әңгімелеу

59. Заттардың қасиеттерімен таныстыру

60. Дидактикалық жаттығу: «Кеме»

61. Дидактикалық жаттығу: «Кішкентай күн сәулесі»

62. Балықтарға бақылау жасау. «Балалар балықтарға жем шашады» тақырыбында суреттер қарау

63. Дидактикалық жаттығулар: «Ғажайып қорап», «Шешуін тап», «Қанша?»

64. Е. Өтетілеуов «Көктемде» шығармасын оқу

65. С. Қалиевтің «Ұры мысық» өлеңін оқу

66. Дидактикалық жаттығулар: «Кім не істеп жатыр?», «Су»

67. Бөлме өсімдіктерін қарау

68. С. Сауытбековтың «Лақтың кеңесі» шығармасын оқу

69. Дидактикалық жаттығу: «Маса»

70. А. Бартоның «Ойыншықтар» топтамасынан үзінді оқу

71. Дидактикалық ойын: «Кімге не керек?»

72. Дидактикалық ойын: «Кім не жейді?»

73. «Айсұлу мысықтың баласын тауып алды» тақырыбына әңгімелеу (көрсетусіз)

74. «Балалар тауықтар мен балапандарға жем шашады» тақырыбында сурет қарау

75. Дидактикалық жаттығу: «Балапанды шақыр»

76. Сиыр мен бұзауды, ешкі мен лақты салыстыру

Дидактикалық ойын: «Не жоқ?»

77. Ұ. Есдаулетовтың «Құлын» өлеңін оқу

78. Дидактикалық жаттығулар: «Бұл не, тап», «Не қайда отыр?»

79. Бақбақ гүлін қарау

80. Фонематикалық ойындар: «Кім қалай шақырады?», «Кім шақырды?», «Не, қандай дыбыс шығарады?»

81. Тыныс алу жаттығулар: «Үлпілдек жүнге үрле», «Көбікке үрле»

82. Ересектердің көмегімен ойналатын дидактикалық ойын: «Төлдерін тап та, ата»

83. «Дүкен», «Ойыншықтар», «Отбасы», «Үй жануарлары және жабайы аңдар», «Үй құстары», «Гүлдер», «Жәндіктер: құмырсқа, көбелек, аралар» тақырыптарына кітапшалар карау.

Балалармен фонематикалық ойындар «Кім қалай шақырады?», «Кім шақырғанын тап?», «Қай аспапта ойнағанын тап?», дем алу жаттығулары «Мамыққа үрле», «Шар үрле»

Ересектердің көмегімен дидактикалық ойындар «Малдың төлдерін тауып, оларды ата». Балаларға арналған кітаптарды қарау: «Дүкен», «Ойыншықтар», «Отбасы», «Үй және жабайы жануарлар, олардың төлдері», «Үй құстары», «Гүлдер», «Жәндіктер: құмырсқалар, көбелектер, аралар».

Тәрбиешінің таңдауы бойынша ұсынылған көркем әдебиет шығармалары

Халық ауыз әдебиетінің балаларға арналған түрі: «Қуыр-қуыр-қуырмаш», «Санамақ», «Әлди-әлди», «Түлкі, түлкі, түлкішек»

Поэзия: А. Торғаев «Шөжелерім», Т. Ерғабылов «Бөбек тілегі», Ұ. Есдәулетов «Тәй-тәй қуыршақ», М. Әлімбаев «Кішкентай баланың тақпағы», М. Төрежанов «Бесік жыры», «Қуыршақ» және т.б.

Проза: Б. Данабекова «Бұзау», О. Бегалин «Қаз бен балапандары», «Әке мен бала және ескі құмыра» ертегісі, Ж. Қуанышбекова «Сыйлық», Ә. Шынбатыров «Бал мен мұз», Ж. Карбозин «Жасаймын шана», Қ. Сарыбаев «Ақ мақта», Е. Ашықбаев «Балабақшада» (үзінді), А. Меңжанова «Тазалықтың досы» (үзінді), А. Шаяхметов «Бүлдірген», С. Сауытбеков «Лақтың кеңесі», К. Оразбекұлы «Кім ойнайды?», Т. Молдағалиев «Жазда», Е. Өтетілеуов «Көктемде», «Бауырсақ», «Шалқан» (орыс халық ертегілері) т.б.

Педагог бұл тізімді өзгертіп, оны аймақтың салт-дәстүрге байланысты шығармалармен толықтыруына болады.

Мәнерлеп оқу. Қазақ және басқа халық ақындарының өлеңдерінен үзінділер оқуға үйрету: С. Қалиев «Ұры мысық», Ж. Сарсенбаев «Ақ лақ». «Қуырмаш», «Бесік жыры», «Қу түлкі», «Шырша», «Қонжық», «Доп», «Жаңбыр».

Түрлі халық ертегілерін тыңдау және сахналау. «Мысық неге тамақ ішкен соң жуынады» (қазақ ертегісі), «Бауырсақ», «Шалқан», «Түлкі мен әтеш», «Үш аю» (орыс ертегілері), «Қияр мен капуста» (неміс ертегісі).



«Таным» білім беру саласы

Сенсорика

Түрлі пішіндер мен пирамидаларды құрастыру. Саңырауқұлақ, түрлі пішінді дөңгелек, үшбұрыш, шаршы, тіктөртбұрыштардың жапсырмаларын қолдану. Қораптағы тиісті саңлауларға заттарды орналастыру. Ұсақ қол қимылдарына арналған материалдармен жұмыс жасау. Үш орындық дидактикалық ойыншықтарды жинауға, шашуға, өткізуге, тізуге, салуға, алуға арналған ойындар.



Ситуациялық ойындар: «Жіпке аяқ киім үлгілерін тізу», «Панноға түстерін таңдай отырып гүлдерді ілу».

Ойындар: «Үй саламыз», «Саңырауқұлақ терейік», «Әркімге өз үйі», «Қуыршаққа таспа сатып әперейік», «Жасырынған қоянды тап».

Құрастыру

Ересектердің көмегімен және өздігінен түрлі пішіндегі шығыршықтардан көліктерге арнап көпір, ұсақ және ірі қуыршақтарға арнап жиһаз (үстел, орындық, диван), қақпа, дуал, сәкі, төбе, кішкене көпір, әр түрлі жолдар, трамвай бағыты, поезд, үш-төрт кубиктерден құстарға арналған үйшіктері бар мұнара, алты кубиктерден немесе кірпіштерден саты құрастыру.



Қоршаған ортаны тану

Дидактикалық ойындар: «Жұбын тап», «Қай ағаштың жемісі», «Түстерді таңдап ал», «Ұқсас ыдысты, киімді, ойыншықты тап», «Ауа-райына, мезгілге қарай қуыршақты киіндір», «Ас үй», «Емхана», «Құстар мен жануарларды күту», «Сәулені тамақтандырамыз», «Жауабын тап та, ата», «Қуыршақтың ыдыс-аяғын жуамыз», «Ойыншықтарды жуу», «Нені қайда қоямыз?», «Біздің ыдыс-аяғымыз», «Адамдар қандай көлікпен жүреді?».

Табиғи материалдармен ойын: «Ғажайып қалта», «Гүлді осы түстегі вазаға сал», «Дәміне қарай тап», «Түсіне қарай тап».

Бақылау: аула сыпырушы жұмысына (ауланы қардан тазарту), транспорт қозғалысын.

Суреттер қарау: заттар мен қимылдардың, қарапайым сюжеттердің жеке салынған суреттерін, жалпы сюжеттерге біріктірілген бірнеше суреттер қарау.

Ойыншықтардың көмегімен қарапайым сюжеттерді сахналау (мысалы, сотқар мысықтың табанын күйдіріп алғаны сияқты және т.б.).


«Шығармашылық» білім беру саласы

Сурет салу

Қарындашпен сурет салу: Ұзын жолдар. Әртүрлі түстегі қақпалар. Жіп орамы. Мерекелік отшашу. Күн терезеге күлімдейді. Алтын күн аспаны. Әр түрлі түстегі сақиналар. Сүңгі-мұздар. Бауырсақ жол бойында домалайды. Түрлі-түсті жіптер. Шөптер. Табақтағы құрт. Вазадағы шиелер. Егістіктегі бақ-бақтар. Қуыршақтың көрпесіндегі ою. Күртедегі түймелер.

Бояумен және қылқаламмен сурет салу: Жау-жау жаңбыр. Аспан. Су. Біз серуендеп жүрміз. Орамалды безендіру. Сағат. Машинаның дөңгелектері. Түрлі-түсті моншақтар. Жапырақтар түсуде. Қызыл-сары жапырақтар. Топ-топ басайық. Ақ ұлпа қар. Жапалақтап қар жауды. Үйдің терезесіндегі жарықтар. Жарқыраған шамдар. Шыршаның шамдарын жағамыз. Маймақ маң-маң басады. Қоян секіреді. Қуыршақ Сәуленің көйлегін безендіреміз. Ормандағы аңдар. Пияз. Қар кесегі. Балықтар жүзеді. Шағылысқан күн сәулесі.

Әуе шарлары. Жаңбыр мен күн. Гүлдер өседі. Шөптегі қоңыздар. Бояумен өз еріктерінмен сурет алу.



Саусақпен сурет салу: құмның бетіне доптар мен адамның бейнесін салу. Қағазға жүзімнің бұтағын, үлкен қарбыз бен апельсиндердің суретін салу.

Мүсіндеу

Құстарды қоректендіреміз немесе тышқанға ін жасаймыз. Қуыршақтың тәттілері. Құймақ. Тиіннің жаңғақтары. Шарлар. Дәмді бауырсақтар.

Үйшіктің бөренелері. Кесектер. Қуыршаққа, қоянға арналған сый-сияпат. Әтешке арналған бұршақ. Ұшақ. Дуалдың бағанасы. Дуал. Саты. Сылдырмақ. Аққала. Балапан. Құс. Шырша. Түрлі жидектер. Үлкен-кіші доптар.

Қуыршақтың әшекейлері: білезік, жүзік, қол сағаты. Тұрмыстық заттар: шыбықтардан тоқылған себет. Жиһаздар: орындық, үстел, диван.

Анама тоқаш пісіремін. Итке арналған табақ. Мұнара. Бауырсақ. Тәрелкедегі алма. Тәтті тоқаш. Саңырауқұлақтар. Қоңыздар. Өз еріктерімен мүсіндеу.

Желімсіз жапсыру

Көлікті, үйді, ұшақты, гүлдерді (түймедақ пен бақбақ гүлдері), қазақтың ұлттық бас киімдерді (бөрік пен тақия) геометриялық пішіндерден (үшбұрыш, шаршы, дөңгелек, сопақша, төртбұрыш) құрастыру.

Мысық (күшік) доппен ойнайды. Ұшақ. Аққала. Мерекелік отшашу. Өрістегі қойлар.

Пирамидалар, паровоз бен вагондар, бесік арба, қараторғай үйшігі.



Дайын пішіндерден пирамиданы, вагондары бар паровозды, түрлі пішіндегі машиналарды, арбаны, құстың ұясын, анама арналған орамалға «Құс тұмсық», «Көз» симметриялы оюларын, жаңа жылдық шыршаны, үлкен және кіші жалаушаларды, ыдыстағы жемістерден әзірленген сусынды, қазақтың «құрақ» ұлттық ою-өрнегімен безендірілген алашаны, алаңқайдағы балапандарды құрастыруға үйрету.
Музыкалық репертуар

Тыңдау: Қ. Ыдырысовтың сөзіне жазылған А. Нұрымұлының «Топ-топ» әні, Т. Сопиеваның сөзіне жазылған С. Оспанованың «Сәби» әні, Г. Греневич әуеніне және С. Прокофеваның сөзіне жазылған «Таң» әні, В. Моцарт «Қоңыраулар үні», Л. Хамиди «Маршы», Д. Кобалевскийдің әуеніне жазылған «Алғашқы вальсі», сөзі мен әуені А.Әубәкірованың «Менің мысығым» әні, М. Оразбаеваның халық әуеніне жазылған «Әлди» әні. «Ұшақ», «Құлыншақ», «Саңырауқұлақ» әні М. Раухвергердікі, «Машина» әні К. Қуатбаевтікі, «Тәтті бала» әні Г. Сопиеваныкі, «Қыс» әні В. Карасеваныкі, «Балдырған» әні Ж. Меймандосовтікі, «Ақ тайлақ», «Бәйге» әні Б. Құсайыновтікі, «Ана әлдиі» әні А. Меңжанова, «Анашым», «Құлыншақ» әні Ө. Байділдаевтікі, «Келді мамыр», «Құлыншақ» әні Б. Дәлденбаевтікі, «Ойыншықтар» әні И. Нүсіпбаевтікі, «Қамажай» қазақтың халық әні, өңдеген К. Қуатбаев.

Ән айту және әнге қосылу: музыкалық репертуарлар: Бердияровтың сөзіне жазылған «Сұр қоян» әні, Б. Жүсіпәлиевтің әуеніне жазылған «Ойна сәби» әні, Л. Абельянның әуеніне О. Ақынбековтың сөзіне жазылған «Доп» әні, Т. Вилкорейскийдің әуеніне жазылған Б. Жақыпованың «Менің ойыншықтарым» әні, Луконинаның әуеніне және Л. Чадованың сөзіне жазылған «Күннің көзі қыздырады» әні, Л. Фасхутдинованың «Жаз» әні, Балящеваның сөзіне жазылған «Күзгі ән», М. Еремееваның «Етік» әні, Е. Шаломонованың «Шырша туралы әні», А. Филепенконың әуеніне және С. Мокшанцеваның сөзіне жазылған «Күзгі жапырақтар биі» әні, Васильеваның әуеніне және Митличенконың сөзіне жазылған «Бақалар әні» әні, қазақтың ұлттық әні «Айгөлек», М. Норданскийдің өңдеуіндегі орыстың халық әні «Алма» әні, И. Нүсіпбаеваның әуеніне жазылған Ж. Смақовтың «Қызыл ту» әні және К. Қуатбаевтың «Поезд», «Топ-топ» әні.

Музыкалық ырғақтық қозғалыстар: қол қимылдары «шапалақ ұру». Аяқ қимылдары «Топ-топ». Денені оңға және солға бұру. Басты оңға және солға еңкейту. Қолды сермеп шеңбер бойына жүру. Би қимылдары: аяқты өкше мен басына ауыстыру, аяқты бір орнында, шеңбер бойында және шашыраңқы тарсылдату.

Ырғақтық қозғалыстарға арналған музыкалық репертуарлар: К. Козырев пен Е. Өтетілеуовтың «Бота мен бұзау» әні, Б. Дәлденбаеваның «Қызық мысық» әні. Степаненконың әуеніне жазылған «Айнал», Вилькорейскийдің әуеніне жазылған «Достас», Г. Вихареваның «Күнді мен саламын» және «Біздің аяғымыз не істей алады?» әндері, Л. Антюфееваның «Жаңбыр» әуені, Р. Шуманның «Көбелек» әуен, А. Петрованың «Қуыршақтарға арналған әлди» әні, әні мен сөзі А. Меңжанованың «Не қайда?» әні, Н. Әлімқұлов пен А. Матменнің «Ойыншықтар» әні, А. Нұрымұлы мен У. Есдәулетованың «Топ-топ қуыршақ» әні, «Пойыз» әні К. Қуатбаевтікі, «Серуендеп, би билейміз» әні Э. Раухвергердікі, «Біз ойнаймыз, ойнаймыз» әні Б. Құрманғалиевтікі.

Жаттығулар мен музыкалық ойындар: «Жасырынбақ», орыс халық әні «Зығыр», ойынның авторы Т. Бабаджан; «Сылдырмақтар» М. Раухвергердің музыкасы, ойынның авторы Т. Бабаджан; «Көңілді жасырынбақ» В. Петрованың музыкасы, ойынның авторы Н. Кругляк және В. Петрова; «Қояндар» орыс халық әні, «Көжек» өңдеген М. Красева, «Көжегім» өңдеген Н. Римский-Корсаков, Т. Бабаджанның ойыны, «Көңілді қаздар» орыс халық әні, ойынның авторы Н. Комиссарова мен В. Петрова; «Марш» Э. Царлованың музыкасы, «Бубен, сылдырмақ» украин халық әуені; «Жүреміз-жүгіреміз», «Епті қолдар» Е. Тиличееваның музыкасы, «Шарлар» И. Кишконың музыкасы, «Барабаншылар» В. Ребикованың музыкасы, «Қуыршақтар ұйықтайды және билейді» Я. Степанованың музыкасы.

Би билеу. «Бөбектер биі» әні К. Қуатбаевтікі, «Полька» әні Ә. Бестібаевтікі, «Жайдарман» қазақтың халық әні – өңдеген К. Қуатбаев, «Аяғым-ай, аяғым» әні Ж. Тұрсынбаевтікі, «Арша» Б. Қыдырбекованікі, «Серіппе» әні Ә. Бестібаевтікі, «Бипыл» қазақтың халық әні.

Мерекелік ойын-сауықтар мен ермектер: «Күз сыйы», «Жаңа жылдық шыршаның кереметтері», «Анамызға гүл сыйлаймыз», «Жазғы ермектер».

Б.Ж. Ноғайбекова, И.А. Тирская, Г.К. Мақсұтова

ЕРТЕ ЖАСТАҒЫ (1 жастан бастап 3 жасқа дейінгі) БАЛАЛАРДЫ ТӘРБИЕЛЕУ МЕН ОҚЫТУҒА АРНАЛҒАН

«АЛҒАШҚЫ ҚАДАМ» БАҒДАРЛАМАСЫ
Басуға 7.04.2010 ж. қол қойылды

Пішімі 60х90/16

Қаріп түрі «Times New Roman»

Шартты баспа табағы 7,9 Таралымы 1000 дана


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

«Мектепке дейінгі балалық шақ» республикалық орталығы

010009, Астана қ-сы, VIP – қалашығы, 3 коттедж

Тел.: 8 (7172) 29-56-59, факс 8 (7172) 29-56-29




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет