Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі республикалық оқу-әдістемелік кеңес («Білім» тобындағы мамандықтар бойынша Оқу-әдістемелік секциясы) Бекітілді роәК

Сыныпта әлсіз бала бар, балалар физикалық және психологиялық әлсіз баланы кемсіту жағдайын жибермейтін. Мұғалім оны тақтаға шақырған кезде ол барлығы оның жауабына күледі деп қорқып, кідіріп қалады, мнется. Мұғалім тек күрсінеді, айыптайды және «екі» қояды.

Осы жағдайға қалай әсер етуге болады? Сіз бұндай жағдайда не істер едіңіз? Өз әрекетіңізді негіздеңіз.
Педагогикалық жағдаят №151

Мұғалім оқушыға мәтінді оқуды өтінеді. Бала кекештенеді, тұтығады. Балалар күле бастады. Не істеу керек?

1. Баланы күлкі қылу және оның жауап беруіне мүмкіндік бермеу.

2. Егер алғашқы сөз осындай қиындықтар туғызса, онда мұғалімнің бұған зейін аудармай, өзінің оқығаны дұрыс.

3. Оқушыны жұбату, сонда жақсы оқыи бастайды.

4. Өз жауаптарыңыздың нұсқасы...

Жауапты негіздеңіз.
Педагогикалық жағдаят №152

Сабақта соңғы қатардан хат беріледі. Оқушылар оны үнсіз оқып, төбеге қарап, мырс-мырс күледі. Мұғалім хатты көріп, оны алып қояды, ашады және «төбеге қара» деген хабарламаны көреді. Ол да төбе қарайды, осы уақытта сынып жаппай күледі.

Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Педагогикалық жағдаят №153

Үзілісте екі бесінші сынып оқушылары – бала мен қыз – қатты дауласады.

Жақындаған мұғалім қыздың мектепке алып келген жаңа қымбат телефонын баланың сындырып қойғанын біледі. Бала мұның кездейсоқ болғанына сендіруде. Ал қыз сынған затқа яғни жаңа телефонға ақша төлеуін талап етеді.

Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Сіздің досыңыз ата-анасымен тіл табыса алмайды. Сіздің кеңесіңіз.

1. Досыңызға ата-ананың өз баласына ешқашан жамандық ойламайтынын түсіндіресіз.

2. Туысқандарымен тұруға кеңес беру.

3. Достарымен пәтер жалдап тұруға кеңес беру.

4. Өзімен бірге тұруға шақыру.

5. Үйіне тек қонуға бару.

6. Өз жауаптарыңыздың нұсқасы...

Жауапты негіздеңіз.
Педагогикалық жағдаят №155

Сізге сыныптасыңыз математикадан қорытынды бақылауға дайындауға көмектесуге өтініш жасады.

Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)
Педагогикалық жағдаят №156

Мақсат алыс ауылда көпбалалы отбасында тұрады. Ата-аналары оған 11 сыныпты бітіруге және орта білім жөніндегі аттестат алуға мүмкіндік бермеді. Отбасына жұмыс қолы керек, сондықтан ары қарай оқу мүмкін емес және ол туралы сөз қозғаудың қажеті де жоқ еді. Бірақ Мақсат оқуын жалғастыруды және оқытушы дипломын алуды армандайды.

Сіз оның арманының орындалуы үшін оған қандай ақыл-кеңес беретін едіңіз? Өз жауабыңызды негіздеңіз.

Педагогикалық жағдаят №157

Оқушы бұзық іс жасады. Осы жағдайда мұғалімнен Сіз күтесіз:

1. Барлығының басын ашады және әділ істейді.

2. Ақыл айтады.

3. Кәмелекетке толмағандар бойынша инспекцияға алып барады.

4. Өз жауаптарыңыздың нұсқасы...

Жауапты негіздеңіз.


Педагогикалық жағдаят №158

Жағдаятты талқылаңыз: сіз сынып жетекші болған сыныпта бір оқушы басқасына оның ұлтына қатысты жаман атпен тіл тигізді. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.).

Бесінші сыныпқа дінді қатты ұстанатын мұсылман отбасынан жаңа оқушы келді. Ол дағды бойынша мұғалімге басын иіп және жалғаспалы сөздерімен амандасады. Балалар оның «оғаш, ерсі қылығына» күледі. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.).

Оқушы бұзық іс жасады (терезені сындырды, жиһазды бүлдірді, мұғалімге дөрекілік көрсетті). Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Жоғары сынып оқушылары географияны оқытудың сапасына көңілдері толмай, сабақта бұл жайлы ашық айтады. Наразылықтан қалжыраған жас мұғалім жол табады: «Жақсы, - дейді ол, келесі сабаққа өздеріңіз келесіздер. Өздеріңе «мұғалім» таңдаңыздар, қалай болатынын көреміз». Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Соңғы сабаққа келгенде мұғалім сыныптың бос екенін көрді. Оқушылар қашып кеткен... Бұл жағдай тағы да қайталанбас үшін не істеу керек?

1. Ата-аналар жиналысын шұғыл өткізу және оқиғаны талқылау.

2. Сынып жиналысын өткізу.

3. Тәртіпті бұзушыларды мектеп директорына алып бару.

4. Оқиғаның себептерін байсалдылықпен ойлау: мүмкін оған оқушы емес, Сіз себепкер болдыңыз.

5. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Педагогикалық жағдаят №163

Назеркенің ұялшақтығы мен сенімсіздігін біле отырып, мұғалім ескертеді:

• 
  Жақында сұраймын. Дайындал. Мынау сен өз бетіңмен орындай алатын тапсырма.
  

Мұғалімнің әрекетін бағалаңыз.

Сіз осы жағдайда не істейсіз. Жауабыңызды негіздеңіз.

Педагогикалық жағдаят №164

Сізге басқа қаладан досыңыз келді және Сізге қаланы көрсетуді өтінеді. Өзіңіздің бірлескен демалыстағы іс-шараларыңызды жоспарлаңыз және ол туралы айтыңыз.

Сізді кіші мектеп жасыңыздағы оқушыларға тәлімгер етіп белгіледі, өзіңіздің қамқолыққа алғандармен алғашқы кездесуді жоспарлайсыз ба?

Сіз парк арқылы өз жұмысыңызды көрмеге алып бара жатырсыз (оте асығыссыз) және адасып кетіп жылап тұрған 3-4 жастағы баланы кездестіресіз. Сіз осы жағдайда не істейсіз: егер Сіз кешіксеңіз, ол көрмеден жұмысыңызды шығарып тастайды.

Сіздің сыныптың терезесі қызу тіршілік өтіп жатқан көшеге қарайды, адамдардың дауысы, мотордың гуілі мен дүрілі үнемі оқушыларды алаңдатады. Осы тітіркендіргіштерге оқушылардың алаңдамауы үшін Сіз не істер едіңіз?

Сіз кіші мектеп жасындағы балалармен бірге циркке немесе кинотеатрдың балалар сеансына бара жатырсыз. Осы жағдайда Сіз қандай қиындықтарға кездесуіңіз мүмкін? Болашақ педагог тұрғысынан өзінің әсеріңізді сипаттаңыз.

Сабақта бірнеше оқушы телефондағы ойындарды ойнап отыр. Педагогтың ескертуіне былай жауап қайтарады: «Сіздің пәніңіз бізге керек емес. Ол өмірде пайдаға аспайды». Осы оқушылармен диалог құрыңыз.

Сіз сыныбыңызбен мұражайға, көрмеге, зоопаркке (таңдау бойынша) экскурсияға барасыз. Осы жағдайда Сіз қандай қиындықтарға тап болуыңыз мүмкін? Осы экскурсияны жоспарлаңыз.

Сізге мерекелік іс-шараны – Сіздің таныстарыңыздың баласының туылған күнін ұйымдастыру тапсырылды. Өз әрекетіңіздің барысын жоспарлаңыз.

Мынадай жағдайды ойлап қараңызшы: Сіз супермаркетте келушінің біреуінің ақша төлемеуі үшін қандайда бір кішкентай затты тығып жатқанының куәсі болдыңыз. Сіздің әрекетіңіз қандай? Жағдайға түсініктеме беріңіз.

Оқушылардың көпшілігі оқу сабақтарына педагогты көбірек алаңдататын қазіргі заманғы гаджеттерді (смартфондар, планшеттер және т.б.) алып келеді. Не істеу керек? Осы жағдайдағы Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Ойлап қараңыз, Сіз компьютер, интернет және қазіргі заманғы гаджеттер ... болмаған уақытқа тап болдыңыз. Сізге мерекелік іс-шараны ұйымдастыру қажет. Өз әрекетіңіздің барысын жоспарлаңыз.

Сіз педагог мамандығын шығармашылық мүмкіндігіне, өзіңмен және қоршаған әлеммен үйлесімде болу бақытына қарай таңдадыңыз. Педагогикалық өсиет жобасын құрастырыңыз:

1) «Егер мен педагог болсам, мен ешуақытта ... жасамаймын».

2) «Егер мен педагог болсам, мен барлық уақытта ... боламын».

3) «Педагог болу – бұл яғни ...»
Педагогикалық жағдаят №176

Үлкендерге, ата-анаға, мұғалімге деген құрмет ұлттық мәдениеттің адамгершілік компоненті ретінде қарастырылған. Сіз осындай пікірмен келісесіз бе? Өз жауабыңызды дәлелдеңіз.

Әр жолы мұғалім сыныпқа кіргенде, «... оның алдынан ұлы болудың мүмкіндіктері ашылады». Бұл пікірді бекітуге келісу немесе келіспеу жайында өз пікіріңізді дәлелдеңіз.

Антуан де Сент-Экзепюри айтқан: «Дүниедегі ең үлкен сән-салтанат – адамзаттық қатынас». Сіз осы пікірмен келісесіз бе? Өз көзқарасыңызды негіздеңіз.

Тыңдау біліктілігі – мұғалімнің негізгі сапасы. Оқушылардың мұғалімге білімді бағалау кезіндегі кең таралған шағымы: «Ол мені тыңдамады, барлық уақытта алаңдады». Сіздің пікіріңізше, «жақсы тыңдау» деген не? Жақсы тыңдаушы қандай болуы мүмкін?

Ұлы педагогтардың пікірінше, тәлімгерді таңдау төтенше маңызды мәселе болып табылады. Тәлімгерді қандай белгілер бойынша таңдауға болатынына сипаттама беріңіз.

Сіздің дос қызыңыз өзін төмен бағалау және бағалай алмау салдарынан сыныптастардың бет жүзіне қарамай мазақтаудың және келемеждеудің объектісі болады. Осы жағдайдағы Сіздің әрекетіңіз және ұсынысыңыз.

Сізге «Педагогтың шеберлігі» тақырыбы бойынша интервью алу қажет. Интервью үшін үлгі сұрақтарды құрастырыңыз.

10 сынып оқушылары соңғы сабақтан кетіп қалді. Завуч сынып жетекшісініе осы жағдайды реттеуді ұсынады. Сынып жетекшісінің тәрбиеленушілермен диалогын құрыңыз.

Мектеп маңында жоғары сынып оқушылары қызығушылықпен беріліп футбол ойнап жүр. Бұл уақытта оқу кабинеттері үшін жаңа жиһаздар алып келді. Оқушылардың ойынды тастап, машинадағы жүкті түсіруге көместесуі үшін Сіз әрекетіңіздің тәсілін ұсыңыз.

Сіздің сыныпта әлеуметтік жағдайы төмен отбасынан оқушы оқиды және сыныптастары оны айналып өтуге және онымен қатынас жасамауға тырысады. Сіздің осы жағдайдағы әрекетіңіз және ұсынысыңыз.

Оқушы нашар оқиды, сабақта жұмыс істемейді, педагогтың сабақтағы ескертулеріне және оқы, тыңда деген өтінішіне: «Мен бәрібір де университетке түсемін және заңгер боламын, менің ағамның қалада үлкен байланыстары бар» деп жауап қайтарады. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен?

Бірінші сабақта оқушы партаға жатып алған, көзі ұйқылы, тіпті ұйықтап отыр. Педагог: «Саған не болды? Сен бүгін қаншада жаттың?» деп сұрайды. Оқушы: «Мен кеш – таңертеңгі үш немесе төртте ме жаттым, есімде жоқ» деп жауап береді. Педагог: «Ал сен немен айналыстың?». Оқушы: «Компьютерде онлайн ойнадым». Осы жағдайда Сіз қалай әрекет етесіз және неліктен?

Педагог: «Дәптерлеріңді ашып, жазыңдар...». Білім алушының біреуінің жазбай отырғанын байқап, педагог: «Ал сен не үшін ешнәрсе жазбадың?» деп сұрайды. Оқушы: «Маған не үшін жазу керек? Мен одан да көңіл қойып тыңдаймын және есте сақтаймын» деп жауап береді. Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Педагог қолындағы телефонын шыр айналдырып отырған оқушыға қарап: «Өтінемін, телефоныңды жинап қой немесе оны өшір!» деді. Оқушы: «Мен өшіре алмаймын. Мен «WhatsApp»-та отырмын. Мен одан ажыраған емеспін және өшірмеймін, мен онымен ұйықтаймын ...». Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Сіз 7 сыныпта сабақ жүргізіп жатырсыз. Оқушылардың біреуі мектепке тышқан алып келді және оны сабақта қатарлар арасына жібереді. Қыздар шырылдап орындықтан және үстелден секіреді, ұлдар қатты күліп қыздыра түседі. Әрекеттің тиімді оңтайлы тәсілін таңдау жоспарын құрылымдаңыз.

Мұғалім: «Мен сенің дәретханада темекі шеккеніңді көрдім». Оқушы: «Сабақта емес қой. Жалпы, дәретхана – бұл жеке территория. Біз онда не істегім келсе, соны жасаймыз». Осы жағдайдағы Өз әрекетіңізді (не істейсіз, не айтасыз және т.б.) жоспарлаңыз және неліктен?

Сіз екі баланың төбелесіп жатқанын көрдіңіз. Осы жағдайда Сіз не істейсіз және неліктен?

Сынып оқушылары балалардың біреуімен қарым-қатынас жасаудан қашады. Осындай жағдайда Сіз не істейсіз және неліктен?

Сізге оның баласына қатынасыңыз ұнамайтын бір оқушының ата-анасы келді. Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Сыныпта екі лидер бар – жағымды және жағымсыз. Балалардың көпшілігі сыныптағы жағымсыз лидердің жетегімен кетеді. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Сыныпта ата-аналар жиналысында балалар үшін ата-аналар арасында кикілжің туындады. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Сыныптағы оқушының бірі қуыршақ театрына ойын көрсетуіне бармайтынын айтты. Сіз бұл шешімнің оның отбасындағы қаражаттық жағдаймен байланысты екендігің білесіз. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

7 сынып оқушысы Сіз қатысып отырғанда әріптесіңіздің 5 сынып мұғалімінің әрекетіне теріс баға берді. Осы жағдайдағы Сіздің әрекетіңіз және неліктен?

Сыныпта мұғалімнің ұсыныстарына педагогтың жасы мен тәжірибесінің аздығына, беделінің жоқтығына байланысты ата-ананың көңіл аудармауы орын алады. Осы жағдайда Сіз қалай әрекет етесіз?

Бастауыш сынып мұғалімі оқушының біреуінің анасына балалар сабақта жаңа нені білді және білген материалды үйде бекіту жөнінде ұсыныс жасады. Анасы шұғыл жауап қайтарды: оның баламен үйде отыратын уақыты жоқтығын, бұл мұғалімнің міндеті екендігін, ол «осы үшін ақша алатынын» айтты. Сіз осы жағдайда қалай әрекет етесіз және неліктен? (не істейсіз, не айтасыз және т.б.)

Ұзартылған күн тобынан баласын алуға келген ата-анасы баласының киімінің ластанғаның көріп, педагогты балаларды дұрыс қадағаламайтындығын айтып кінәлайды. Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Екінші сынып оқушысының анасы мұғалімнен кеңес сұрайды: Уақыт өткен сайын қырсық болып келе жатқан ұлыммен не істесем болады? Ол ұлының әкесі мен атасының да қырсық болғандығын айтты. «Мүмкін, бұл тұқымқуалаушылық шығар?» Осы жағдайдағы Сіздің іс-әрекетіңіз (қалай жасайсыз, не айтасыз және т.с.с)?

Сабақтан соң оқушылардың бірі Сізге келіп, жаңа тақырып бойынша ештеңе түсінбегендігін айтты. Ол Сізден тақырыпты тағы да қайталап түсіндіріп беруіңізді сұранады. Бұл жағдайда Сіз қандай әрекетке барасыз, не айтасыз және не үшін?

Айша - өте ұялшақ, әлсіз, ұяң қыз. Мұғалімнің айтуы бойынша, сабақта белсенділік танытпайды, ал дене шынықтыру сабағында оқушыларды бір бағанда алып жүру ұсынылса, барлығын ритмнен шатастырып алады. Қатарластарынан алшақ жүруге тырысады. Сіз бұл жағдайда қалай жасайсыз және неліктен?

Ата-аналар мұғалімге: «Неліктен барлық балалар сурет салу дағдыларын бірдей меңгермейді? Барлығы да мектепке барады, барлығымен де бір деңгейге үйрету жұмыстары жасалады. Балаларға, ата-аналарына не істеу қажет?» - деп сұрақ қояды. Сіз бұл жағдайда қалай жасайсыз және неліктен?

Мұғалім ұқыпсыз оқушыға кезекті екісін қойып: «Сен тағыда бақылау жұмысын «екіге» жаздың», - дейді. Оқушы: «Мен дұрыс жаздым. Сіз маған ылғи қадаласыз». Сіз бұл жағдайда қалай жасайсыз және неліктен?

Сыныпта сабақ үстінде үнемі сағыз шайнап отыратын қыз бала бар. Ескерту мен тыйымдар көмектеспейді. Бұл әуестікті оқушы түсіндіре алмайды. Не істеуге болады?

Сыныптағы ұл бала тым қозғалғыш - өте белсенді (гиперактивті). Ол байсалды әрекет түрлерімен айналыса алмайды, сабақ үстінде қозғалып, шулап, тақырыпты дұрыс меңгермейді, басқа балалардың назарын өзіне аударады. Мұғалім бұл жағдайда қандай шара қолдана алады?

Сыныпта оқушылар ойнап, сөйлескісі келмейтін, шеттетілген оқушы бар. Оқушылар бұндай қарым-қатынасының себебін түсіндіре алмайды. Оқушы өте тыныш әрі байсалды, қақтығысқа түспейді. Шеттетілген оқушыға сыныптастарын қосудың қандай жолын табуға болады?

Екі ана балаларының компьютерді пайдалануы бойынша әңгімелесіп отыр. Біріншісі, жұбайы екеуі қызына компьютер сыйлағандарын мақтанышпен айтты. Ал екіншісі: «Бекер жасадың! Енді сағаттап монитор алдында отырып, көз жанары мен омыртқасын құртатын болды ғой, өзгелермен тіл табыса алмайтын, өмірге бейімсіз болып өседі...», - деп жауап берді. Өз көзқарасыңызды білдіріп, ой-тұжырымыңызды негіздеңіз: баланың компьютермен байланысында зияны көп пе, әлде пайдасы ма?

Өте белсенді, жігерлі, ой-өрісі жоғары дамыған оқушының қылығында мұғалімдер: оның қатарластарын басқаруға деген ұмтылысын; қатарластарының қисынсыз сөзін тыңдай алмауын байқады. Болжам жасаңыз: Оқушының қатарластарымен ары қарай қарым-қатынасы қалай өрбиді?

Мұғалімдер оқушылар белсенділілерімен әдебиеттен пәндік кеш дайындады, алайда алдын-ала берілген хабарландыруға, шақыруларға қарамастан бұл кешке ешбір оқушы келген жоқ. Сұрақ: Бұл іс-шараға оқушыларды қалай жұмылдыру керек еді?

Мұғалім: «Сен үнемі менің сабағыма дайындықсыз келесің». Оқушы: «Ал, маған әкем айтқан, ол өмірге қажет емес». Осы жағдайдағы Сіздің іс-әрекетіңіз (қалай жасайсыз, не айтасыз және т.с.с.)?

Балалардың бірі Сіз жауабын білмейтін (жауап беру орынсыз деп білетін) сұрақты қояды. Осы жағдайдағы Сіздің іс-әрекетіңіз (қалай жасайсыз, не айтасыз және т.с.с.)?

Сабаққа кіруге қоңырау соғылды. Ағылшын тілі пәнінің мұғалімі бірнеше сабақ бұрын ғана танысқан төртінші сыныпқа кіреді. Сынып тып-тыныш, барлығы партаның астына жасырынып қалған. Ешкім қимылдамайды. Не істеу керек?

Мұғалім: «Ал, енді Сіздер пысықтауышты есте сақтап алуларың үшін кесте құрамыз». Сыныптан көңілсіз үн шықты: «Біз онсыз да жаттап аламыз ғой». Мұғалім (салмақты үнсіздіктен соң): «Жарайды, кестені жасамаймыз, жаднама ғана жасаймыз». Оқушылардың көңілдері тағы да толмай: «Одан да кесте құрайық!» және т.б. Мұғалім: «Жоқ, кестені қаламадыңдар ғой, жаднама жасаймыз, бірден ойлану керек еді».

Осы жағдайдағы Сіздің әрекетіңіз бен ұсыныстарыңыз.
Педагогикалық жағдаят №217

Жұмыстан қайтып келе жатқан жолда Сіз оқушыңыздың бұзақылармен сөйлесіп тұрғанын көріп қалдыңыз. Сіздің реакцияңыз.

Балабақшаның орта буындағы топқа Сережа (4 жаста) есімді бала келді. Бұған дейін ол балабақшаға бармаған. Машинамен ойнап болған соң, ол ойыншықты бөлменің ортасына қалдырып кетті. Бұл жағдайда Сіз не істер едіңіз?

Анасы балабақшаға баратын ұлымен сөйлесіп жатыр.

Анасы: Неге сенің киімің су?

Дима: Біз қардан құрылыс жасадық. Тәрбиеші менің ынталанғанымды айтты.

Анасы, ұлын тыңдамастан: «Саған қанша рет айтам – қолғап пен белдемшеңді жылу батареясына қой деп».

Дима: Мен үйде тағы да осындай құс жасауға тырысып көрем.

Анасы: Су киіммен барасың.

Дима үндеместен амалсыз киіне бастады.

Бұл жағдайда анасына қандай кеңес беруге болады?
Педагогикалық жағдаят №220

Балабақшада сабақ үстінде ермексазды аузына салатын қыз бала бар. Ескертулер мен тиымдар көмектеспейді. Бұл әрекетін ол түсіндіре алмайды. Не істеу керек? Осы жағдайдағы Сіздің іс-әрекетіңіз және ұсынысыңыз.

Баланың қабілеті орташа, алайда отбасы одан зерек-ұғымтал бала (вундеркинд) жасауға тырысып жүр. Әрбір күні минутына дейін жоспарланған: кешке оны прогимназияға, ағылшын тілі курстарына және т.с.с. алып барады, тіпті балабақшадағы ұйықтау уақытында да баланы спорт секция жаттығуларына алып барады. Үйде оны ауыр классикалық музыканы тыңдауға мәжбүрлейді. Мектепке дейінгі жастағы баланың ойнауға да мүмкіншілігі жоқ. Тәрбиешілердің барлық ескертпелеріне ата-анасы баласына тек жақсылық ойлайтындығын айтып жауап қатады. Бұл жағдайда ата-анаға қандай кеңес бересіз?

Әжесі немересі жиі-жиі суықтап қалатын болғандықтан, балабақшада серуенге және бассейнге апармауды сұрайды. Аталмыш фактыны ол педагогтар балалардың киінуіне қарамайтындығымен және осы жастағы балалар өздері дұрыс киіне алмайтындықтарын айтып дәлелдейді. Тәрбиешінің, Сережа мектепте қалай киінетін болады деген сұрағына әжесі ол кезде де өзі барып киіндіріп тұратындығын, сол үшін жұмыстан шығып кеткендігін айтып жауап берді. Сіз осы баланың әжесі және ата-аналармен жұмысты қалай ұйымдастыратын едіңіз? Өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Бірінші сабаққа кешігіп қалған оқушылардың ақталған сөздерімен таныс болыңыз.

- Әкем мені тамақтандырды, ал менің тамақ жегім келмеді.

- Анам кеше түнде сағатты қоюды ұмытып кетіпті, сағат тоқтап қалыпты, біз ұйықтап қалдық.

- Кеше анама бүгін дене шынықтыру сабағы болатындығын және маған ішкөйлек керектігін айтуды ұмытып кетіппін. Анам таңертең ішкөйлегімді үтіктеген соң мен кешігіп қалдым.

- Мектепке жайлап келе жатып, ойға шомып кетіппін.

- Екінші аяқ-киімімді ұмытып кетіппін, кезекшілер қайта үйіме жіберді.

Әрбір жауапты талдаңыз. Сабаққа кешігіп келетін әрбір оқушыға қандай қөзқарас (реакция) көрсетесіз?

Сіздің сыныбыңызда пәнді өте жақсы білетін, бірақ сынып алдында жауап бере алмайтын, ұяң, үнсіз жүретін оқушы бар. Мәселені шешу үшін өз әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Жасөспірім 14 жаста, үздік оқиды, оқу материалын жылдам меңгереді. Бір жыл бұрын ата-анасы оған жақсы оқығандығы үшін компьютер сыйлады. Қазіргі күнде жасөспірім бос уақытының барлығын компьютер алдында өткізеді. Дұрыс тамақтанбайды, ұйқысы да бұзылған, жүйкесі тозып, агрессияға бейім болған. Мәселені шешудің қандай жолын ұсынар едіңіз?

Сіздің пәніңіз сабақ кестесінде бірінші болып тұр. Бір оқушы үнемі кешігіп келеді. Өзінің қылығын түсіндіргенде ол үнемі ұйықтап қалатындығын айтады. Бұл жағдайға Сіз қалай қарайсыз (қалай жасайсыз, не істейсіз, не айтасыз және т.с.с.) және не себепті?

Сабақта тақырыптардың бірін қарастырғанда Сіздің бос уақытыңыз қалды. Бұндай жағдайда не істер едіңіз, не айтасыз және неліктен? Тақырыпты негізге ала отырып, Өзіңіздің іс-әрекетіңізді жоспарлаңыз.

Сыныпта момын, «елеусіз» жүретін, балалармен достасуға тырыспайтын бала бар. Сырт көзге оған өзінің мұндай жүрісі өзіне ұнайтындай көрінуі мүмкін. Осы баламен жүргізілетін жұмыс бойынша Өзіңіздің жоспарыңызды ұсыныңыз.

Сыныпта топтық жұмыс жүргізілсе тек бір ғана бала көшбасшылыққа ие болады. Өзге оқушылар да өздерінің көшбасшылық қабілеттерін көрсетуге дайын, алайда ол басқаларға бұны жасауға мүмкіндік бермейді, ашуланады, олардың сөздерін бөледі, келемеждейді. Осы жағдайдағы Сіздің әрекетіңіздің жоспарын ұсыныңыз.