Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі семей қаласының ШӘКӘрім атындағЫ
жүктеу/скачать 0,5 Mb.
|
Латын -қазақ термин сөздік
- Бұл бет үшін навигация:
- Классикаға дейінгі кезең
- Алтын кезең».
- «Күміс дəуірі»
| Архаикалық кезең (б.э.д. 650-480 жылдары) осы заманнан қалған қолжазбалардан дерек береді. Б.з.б. IV ғасырда өмір сүрген Аристотель жануарлар жəне өсімдік əлемін қорытындылауға тырысқан, ал оның оқушысы Феофраст (IV-III б.з.б.) өсімдіктердің құрылысы жəне көбеюі туралы трактат жазып қалдырған.
Классикаға дейінгі кезең (б.э.д. 3 жəне 2 ғасырларда) - əдеби латын тілінің аяққа тұру кезеңі болып саналады. Бұл заманнан Теренция мен Плавтаның комедиялары, Энния мен Невияның поэзиялары, Катонның «Жер игеру» туралы трактаты хабар береді. Латын тілінің ең жоғары биігіне жеткен кезеңі, бұл б.з.б. I ғасырда император Августың билік құрған кезеңі – «Алтын кезең». Алтын немесе классикалық кезең, латын тілінің грамматикалық, синтаксикалық жəне стилистикалық мəресіне жеткен кезеңі. Ғалым Диоскорид (б.э.д. I ғ.) 400-дей өсімдік туралы мағлұмат берген. Соңынан көптеген жануарлар мен өсімдіктердің аты латындандырылып, зоологиялық жəне ботаникалық номенклатураға енгізілді. Латын тілінің «Күміс дəуірі» (б. з. 14-117 ж) классикалық латын тілі дəуірінен шегінген уақыты. Бұл кезде латын əдеби тілінің фонетикалық, морфологиялық заңдылықтары жəне орфографиялық анықтамалары толық деңгейіне жеткен кезеңі болатын. Бұл заманның көрнекті жазушылары - Петроний, Марциал, Тацит, Сенека и Ювенал. Келесі кезеңді латын тілінің соңғы дəуірі (б.з. 2-5 ғасырлар) алады. Бұл дəуірде латын тілі басқа да Еуропа елдері тілдерімен араласып кеткен кезеңі. Бұл кезеңде тарих, заң, жер игеру, сəулет өнері жəне əдеби шығармалар көп жазылды. Біздің заманымыздың 5 ғасырында Рим империясы құлдырағаннан кейін де, латын тілі əдеби жəне сөйлесу құндылықтарын жойған жоқ. Бара-бара Еуропа елдері бір-бірінен алшақтап, əр елде ұлттық тіл пайда бола бастады. Бұл кезеңде қазіргі Италия, Франция, Испания, Португалия, Румыния елдерінің территориясында роман тілдері (Romanus - римдік) қалыптаса бастайды. Осыған қарамай, əр мемлекет ортақ тілге зəру болды – бұл тіл көп ғасырлар бойы мемлекеттік мекемелер, дипломатия, шіркеу, білім жəне ғылымда пайдаланған - латын тілі болып келді.
жүктеу/скачать 0,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|