Қазақстан республикасы білім жəне ғылым

56
2. 
Аталған
 
тұлғалардың
 
қайсысы
 
банкрот
 
субъектісі
 
болып
 
табылады
:
а
) 
барлық
жеке
жəне
заңды
тұлғалар
b) 
заңды
тұлғалар
жəне
жеке
кəсіпкерлер
c) 
тек
заңды
тұлғалар
d) 
мемлекет
жəне
заңды
тұлғалар
4. 
Көрсетілген
 
тұлғалардың
 
қайсысы
 
банкрот
 
субъектісі
 
бол
-
майды
:
a) 
акционерлік
қоғамдар
b) 
шаруашылық
серіктестіктер
c) 
жеке
кəсіпкерлер
d) 
қазыналық
кəсіпорындар
5. 
Заңды
 
тұлғаны
 
тарату
 
кезінде
 
несие
 
берушілердің
 
кінə
 
қою
 
мерзімі
 
неше
 
айдан
 
кем
 
болмауы
 
тиіс
?
а
) 6 
айдан
b) 3 
айдан
с
) 1 
айдан
d) 2 
айдан
Нормативтік__актілердің__тізімі'>3.1.5. 
Нормативтік
 
актілердің
 
тізімі
ҚР
Азаматтық
кодексі
(
жалпы
жəне
ерекше
бөлім
) (
өзгерістер
мен
толықтырулармен
бірге
).
«
Банкроттық
туралы
» 
ҚР
1997 
жылдың
21 
қаңтарындағы
Заңы
(
өзгерістер
мен
толықтырулармен
бірге
).
«
Жеке
кəсіпкерлік
туралы
» 
ҚР
2006 
жылдың
31 
қаңтарындағы
Заңы
(
өзгерістер
мен
толықтырулармен
бірге
).

57
4-
тақырып
. 
Заңды
 
тұлғалардың
 
ұйымдық
-
құқықтық
 
нысандары
4.1. 
Коммерциялық
 
заңды
 
тұлғалар
: 
шаруашылық
 
серіктестіктер
, 
мемлекеттік
 
кəсіпорын
, 
өндірістік
 
кооператив
, 
акционерлік
 
қоғам
4.2. 
Коммерциялық
 
емес
 
заңды
 
тұлғалар
: 
мекеме
, 
қоғамдық
 
бірлестік
, 
қор
, 
тұтыну
 
кооперативі
, 
қауымдастық
4.3. 
Тапсырмалар
4.4. 
Тестілер
4.5. 
Нормативтік
 
актілердің
 
тізімі
4.1. 
Коммерциялық
 
заңды
 
тұлғалар
: 
шаруашылық
 
серіктестіктер
, 
мемлекеттік
 
кəсіпорын
, 
өндірістік
 
кооператив
, 
акционерлік
 
қоғам
ҚР
заңды
тұлғалардың
ұйымдық
-
құқықтық
нысандарына
талдау
жасауға
кірісерден
алдын
, 
ҚР
заңнамасы
тұрғысынан
кəсіпкерлік
қызметтің
жалпы
сипаттамасын
беру
қажет
көрінеді
. 
Өйткені
көптеген
заңды
тұлғалар
шаруашылық
қызметпен
айналысады
жəне
оның
қарапайым
азаматтар
түсетін
күнделікті
мүліктік
қатынастарға
қарағанда
өзіндік
ерекшеліктерге
ие
екендігі
сөзсіз
. 
Сондай
-
ақ
заң
шығарушының
өзі
де
кəсіпкерліктің
негізгі
ережелерін
ҚР
Азаматтық
кодексінің
алғашқы
баптарында
нормативті
бекітуді
қажет
санайды
.
Сонымен
, 
ҚР
АК
10-
бабына
сəйкес
кəс
i
пкерл
i
к
– 
менш
i
к
түр
-
лер
i
не
қарамастан
, 
азаматтар
мен
заңды
тұлғалардың
, 
тауарларға
(
жұмысқа
, 
қызметке
) 
сұранымды
қанағаттандыру
арқылы
таза
табыс
табуға
бағытталған
, 
жекеменш
i
кке
(
жеке
кəс
i
пкерл
i
к
) 
не
мемлекетт
i
к
кəс
i
порынды
шаруашылық
басқару
құқығына
(
мемлекетт
i
к
кəс
i
пкерл
i
к
) 
нег
i
зделген
ынталы
қызмет
i. 
Кəс
i
пкерл
i
к
қызмет
кəс
i
пкерд
i
ң
атынан
, 
оның
тəуекел
ету
i
мен
жəне
мүл
i
кт
i
к
жауапкерш
i
л
i
г
i
мен
жүзеге
асырылады
.
Құқықтық
мағынасында
кəсіпкерлік
 
тəуекел
бірнеше
нысандар
-
да
көрініс
табады
:
1) 
тапсырыс
берілген
тауарларды
, 
жұмыстарды
жəне
қызметтерді
қолданудың
тиімсіздігі
кəсіпкерді
ол
тауарларды
, 
жұмыстарды
жəне
қызметтерді
қабылдап
алу
мен
ақы
төлеуден
босатпайды
.

58
2) 
егер
, 
шартта
өзгеше
көзделмесе
, 
міндеттемедегі
борышқор
тарапындағы
бірнеше
кəсіпкерлер
өздерінің
міндеттемелерінің
орын
-
далмағанына
немесе
тиісінше
орындалмағанына
ортақтасып
 
жауап
береді
.
3) 
егер
шартта
өзгеше
көзделмесе
, 
кəсіпкерлік
қызметтен
туын
-
дайтын
міндеттемелер
мерзімінен
 
бұрын
 
орындала
 
алмайды
. 
Соны
-
мен
бірге
, 
кəсіпкердің
өзге
де
міндеттері
шарттағы
тиісті
ескертпесіз
-
ақ
мерзімінен
бұрын
орындалуы
мүмкін
.
4) 
кəсіпкерлік
қатынастардан
туындайтын
міндеттемені
орындау
барысында
зиян
келтірген
кəсіпкер
кінəсіз
негіздерде
жауап
береді
. 
Демек
, 
кəсіпкердің
жауаптылығы
зиянның
келтірілуіндегі
оның
кінəсін
есептеместен
орын
алады
. 
Мұндағы
маңыздысы
субъектінің
(
кəсіпкердің
) 
мəртебесі
жəне
оның
қызметі
(
кəсіпкерлік
) 
болады
.
ҚР
азаматтық
құқығында
кəсіпкерлік
қызметтің
субъектілерінің
бірнеше
негіздер
бойынша
жіктелінетіндігі
айтылуда
. 
Мысалы
, 
жеке
кəсіпкерлік
туралы
заңда
заңды
тұлғалар
мен
дара
кəсіпкерлердің
үш
түрі
қарастырылады
:
а
) 
заңды
тұлға
құрмаған
, 
жұмыскерлерінің
жылдық
орташа
саны
елу
адамнан
аспайтын
дара
кəсіпкерлер
жəне
кəсіпкерлік
қызметті
жүзеге
асыратын
, 
жұмыскерлерінің
жылдық
орташа
саны
елу
адам
-
нан
аспайтын
жəне
жыл
бойғы
активтерінің
орташа
жылдық
құны
тиісті
қаржы
жылына
арналған
республикалық
бюджет
туралы
заңда
белгіленген
60 000 
еселенген
АЕК
аспайтын
заңды
тұлғалар
шағын
 
кəсіпкерлік
 
субъектілері
болып
табылады
;
б
) 
заңды
тұлға
құрмаған
, 
жұмыскерлерінің
жылдық
орташа
саны
елу
адамнан
астам
дара
кəсіпкерлер
жəне
жеке
кəсіпкерлікті
жүзеге
асыратын
, 
жұмыскерлерінің
жылдық
орташа
саны
50-
ден
астам
, 
бірақ
250 
адамнан
аспайтын
жəне
жыл
бойғы
активтердің
орташа
жылдық
құны
тиісті
қаржы
жылына
арналған
республикалық
бюджет
туралы
заңда
белгіленген
325 
мың
еселенген
АЕК
аспайтын
заңды
тұлғалар
орта
 
кəсіпкерлік
 
субъектілері
болып
табылады
.
в
) 
жеке
кəсіпкерлікті
жүзеге
асыратын
, 
жұмыскерлерінің
жылдық
орташа
саны
екі
жүз
елу
адамнан
артық
немесе
жыл
бойғы
активтердің
жалпы
құны
тиісті
қаржы
жылына
арналған
республикалық
бюд
-
жет
туралы
заңда
белгіленген
үш
жүз
жиырма
бес
мың
еселенген
айлық
есептік
көрсеткіштен
асатын
заңды
тұлғалар
ірі
 
кəсіпкерлік
 
субъектілері
болып
табылады
.
Енді
заңды
тұлғалардың
ұйымдық
-
құқықтық
нысандары
-
на
тоқталсақ
. 
Өйткені
олар
белгілі
бір
нысанды
алу
арқылы
ғана
азаматтық
құқық
реттейтін
қоғамдық
қатынастарға
қатыса
алады
.

59
Жоғарыда
аталып
өткендей
, 
заңды
тұлғалар
коммерциялық
жəне
коммерциялық
емес
болып
бөлінуі
мүмкін
. 
Ал
коммерциялық
заңды
тұлғалар
таңдай
алатын
ұйымдық
-
құқықтық
нысандардың
тізімі
ҚР
заңнамасында
айтарлықтай
нақты
айқындалған
.
Кəсіпкерлік
қызметпен
байланысты
əркеттерді
жүзеге
асыруда
ең
кең
таралған
ұйымдық
-
құқықтық
нысан
, 
ол
шаруашылық
серіктестік
болып
табылады
. 
Шаруашылық
серіктестіктер
туралы
жəне
оның
же
-
келеген
түрлері
туралы
жалпы
ережелер
ҚР
АК
берілген
.
Шаруашылық
серіктестіктердің
құрылуы
жəне
қызмет
етуі
, 
сондай
-
ақ
шаруашылық
серіктестіктер
туралы
ҚР
Заңымен
де
реттеледі
. 
Шаруашылық
серіктестік
нысанында
құрылатын
коммрециялық
ұйымдардың
жеке
түрлерінің
құқықтық
статусының
ерешеліктері
, 
нормалары
АҚ
сəйкес
келетін
арнайы
заң
актілермен
көзделуі
мүмкін
.
ҚР
АК
58-
бабына
сəйкес
жарғылық
капиталы
құрылтайшылардың
(
қатысушылардың
) 
үлес
i
не
(
салымдарына
) 
бөл
i
нген
коммерциялық
ұйым

жүктеу/скачать 18,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: