КЕДЕН КЕДЕН БОЛДЫ
(1-нұсқа)
Ел арасы даулы болып, Кіші жүздің бір. топ кісісі Орта жүздің жылқысын барымталап бара жатқанда жай түсіп, бір адам өледі. Кіші жүз Сылдыр көмей темір жақ шешенді бас қылып, Орта жүзден құн сұрай келеді.
«Құнды қылышпен алмас, қисынмен алар» деп Орта жүз дауға Айыр қөмей сүйір жақты шығарады. Сонда талапкерлердің алдынан шығып Айыр көмей сүйір жақ: «Қара жамылып, қаралы ту тігіп, қалың қол келетін менде нең бар, ағайын?»— дейді. Сонда Сылдыр тсөмей темір жақ шығып:
— Кеден кеден болды,
Кедергі неден болды?
Ебелең елден болды,
Жобалаң жолдан болды.
Жерің ала болды,
Бұлтың шала болды.
Біздің елде жай түгіл жауын жоқ,
Бұл өлім сенен болмай неден болды?—
дейді. Сонда Айыр Ткөмей сүйір жақ тұрып:
— Аймен амалдас емеспін,
Күнмен күмәндас емеспін.
Жермен жесірлес емеспін.
Бұлтпен бұландас емеспін.
«Ат» деп мылтық бергенім жоқ,
«Шап» деп қылыш бергенім жоқ,
Отын қойып бергенім жоқ,
Оғын жонып бергенім жоқ.
Өзіңнен маған құдайдың бір атасын жақын қыл да, менен адамыңның құнын ал, ағайын!— дейді.
Сылдыр көмей темір жақ Айыр көмей сүйір жақтың сөзінен тосылып, Кіші жүз айыпқа өздері тоғыз төлеп, еліне қайтқан екен. «Кеден кеден болды, кедергі неден болды?»— деген сөз содан қалған екен.
Достарыңызбен бөлісу: |
