Халықаралық экономикалық интеграция және сыртқы сауда қызметін дамыту саласы
1. Реттелетін саланы немесе қызмет аясын дамытудың негізгі параметрлері
Қазақстан Республикасының сыртқы сауда айналымының көлемі 2016 жылы - 15,6 млрд. АҚШ долларын, 2017 жылы - 77,6 млрд. АҚШ долларын, 2018 жылы - 93,5 млрд.АҚШ доллар құрады, 2017 жылмен салыстырғанда 19,7% өсті.
2016 жылы ЕурАзЭҚ елдерімен сауда айналымының көлемі 13,8 млрд. АҚШ долларын, 2017 жылы 17,8 млрд. АҚШ долларын, 2018 жылы 19,1 млрд. АҚШ долларын құрады, бұл өткен жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда (17,8 млрд. АҚШ долл) 7,5% жоғары.
Қазақстандық өнімдердің экспорты 2018 жылы 25,7% артып, 61,0 млрд. долл. құрады.
Қазақстаннан экспортталатын негізгі тауарлары мыналар: шикі мұнай - 37,8 млрд. АҚШ доллары (62% үлесімен), табиғи газ - 3 млрд. Доллар (4,9%), мыс пен мыс катодтары - 2,4% млрд. доллар (4%), ферроқорытпалар - 2,2 млрд. АҚШ доллары (3,6%), уран - 1,3 млрд АҚШ доллары (2,2%), мұнай өнімдері - 1,2 млрд. АҚШ доллары (2%), мыс кендері мен концентраттары - 1,2 млрд. АҚШ доллары (1,9%), бидай - 965,4 млн. АҚШ доллары (1,6%), жалпақ илек ыстықтай илектелген болат - 641 млн. доллар (1,1%), өңделмеген алюминий - 574,6 млн. доллар (0,94%).
Қазақстанға импорт көлемі 2018 жылы 9,9% -ға артып, 32,5 млрд. долл. құрады.
Импорттың өсуі мынадай тауарлардың әкелуіне негізделген: электр қозғалтқыштары мен қондырғыларының бөліктері - 24,3 п. немесе 379,3 млн. долларға (16,3 доллардан 395,6 млн долларға дейін), ұшақ - 2,6 рубльге дейін ұлғайды. немесе 299,8 млн. АҚШ долларына (193,2-ден 493,0 млн. АҚШ долларына дейін), қара металдардан жасалған металл конструкциялары 78,8% -ға немесе 233,5 млн. АҚШ долларына (296, 2-ден 529,7 млн. Долларға дейін), құбырларға арналған клапандар - 42,5% -ға немесе 174,4 млн. Долларға (410,6-дан 585,0 млн. Долларға дейін), телефон аппараттары - 16,5% -ға немесе 140,8 млн. долларға ($ 850,9-дан $ 991,7 млн-ға дейін), қара металдардың жіксіз құбырлары, түтіктері мен профильдері - 34,2% немесе 137% 5 млн. Доллар (401,7-тен 539,3 млн. Долларға дейін), жол-құрылыс техникасы - 54,6% -ға немесе 125,9 млн.долларға (230,4-тен 356-ға дейін, $ 3 млн).
Дүние жүзінен Қазақстанға импортталатын негізгі тауарлар: телефон аппараттары - 991,7 млн. АҚШ доллары (3% үлесімен), бөлшек саудаға арналған дәрілік заттар - 876,5 млн. Доллар (2,7%), мұнай өнімдері - 805,1 млн. доллар (2,5%), жеңіл автокөліктер - 606,1 млн. доллар (1,9%), құбырларға арналған арматура - 585 млн. ), қара металдардан жасалған жіксіз құбырлар, түтіктер мен профильдер - $ 539,3 млн (1,7%), қара металдардан жасалған металл конструкциялары - 529,7 млн. доллар (1,6%), ұшу құрылғылары - $ 493 млн (1,5%).
Көпжақты сауда-экономикалық жүйе шеңберінде ДСҰ нормалары мен ережелерін ескере отырып, Қазақстанның осы жүйеге қатысуын қамтамасыз ету, қазақстандық өнімдерді сату нарығын қамтамасыз ету және сыртқы нарықтардағы өндірушілер үшін бәсекеге қабілетті жағдай жасау үшін преференциалды құралдарды пайдалану – негізгі басымдықтар болып табылады.
ДСҰ шеңберіндегі жұмыс жағдайлары қатысушы елдердің сауда режимдерін ырықтандыруды, саудаға арналған әртүрлі кедергілерді азайту, әлемнің көптеген елдерінің нарықтарына қолжетімділікті ашып, қазақстандық экспорттың географиясын кеңейтуді қамтамасыз етуді көздеййді, сондай-ақ біздің өндірушілерге де тең жағдайлар бәсекелесуге мүмкіндік береді.
Бәсекеге қабілетті өндірістік салаларға, ресурстар мен нарықтарға қол жеткізу дәрежесіне әсер ететін негізгі факторлардың бірі - шектеулерді жою және қолайлы бизнес-ортаны құру болып саналады.
Сауданы оңайлатуға жәрдемдесу мақсатында импорттық кедендік баждар қолданылатын тарифтерді талдау, әлемдік тәжірибе тұрғысынан заңсыз кедергілерді анықтау және жою арқылы жұмыс істеп тұрған кедендік тарифтік, тарифтік емес сипаттағы шаралар қайта қаралады.
Қазақстан Республикасы көпвекторлы халықаралық саясат жүргізуде. Сауда-экономикалық саясатты қалыптастырып, іске асыруда нәтижесінде бірқатар келісімдер қабылданатын үкіметаралық комиссиялар отырыстарының қорытындылары маңызды рөл атқарады.
Министрлік жыл сайын өткізілетін Нұр-Сұлтан экономикалық форумының, Мемлекет басшыларының қатысумен жыл сайын өткізілетін Қазақстан мен Ресейдің Өңіраралық ынтымақтастық форумының ұйымдастырушысы болып табылады, оған жыл сайын әлемнің 100-ден артық елінен 3000-нан артық делегат қатысады.
2. Негізгі мәселелерді талдау
Сыртқы сауданы дамытуға мыналар теріс әсерін тигізеді:
1) отандық тауарлардың бәсекеге қабілеттілігінің төмендігі.
3. Тәуекелдерді басқару
Мақсатқа қол жеткізуге әсер етуі мүмкін тәуекелдер атауы
|
Тәуекелдерді басқару жөніндегі іс-шаралар
|
1
|
2
|
Шет мемлекеттің Қазақстаннан шығарылған тауарларға қатысты сауда және басқа да шектеу шараларын қолдануы
|
Мемлекеттік орагндар құзіреті шегінде сауда немесе басқа да шектеу шараларын қолданған Тараппен келіссөздер жүргізу
|
Қазақстан Республикасының кезекті өзектендірілген алып тастаулар тізбесін қабылдамауы
|
Қазақстандағы алып тастаулар тізбесін уақтылы қабылдау жұмыстарын жүргізу, сондай-ақ ЕАЭО БКТ мөлшерлемелерін қайта қарау бойынша жұмыстарды жалғастыру
|
Достарыңызбен бөлісу: |