Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы


Сабақ барысында ФС тапсырмаларын пайдалану мысалы



Pdf көрінісі
бет89/103
Дата11.10.2023
өлшемі7,25 Mb.
#184653
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   103
Байланысты:
23 Білім алушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру бойынша оқу тапсырмаларының жинағы

Сабақ барысында ФС тапсырмаларын пайдалану мысалы 
 
Білім беру ұйымының 
атауы 
Пәні: 
Химия 
Бөлім: 
Термодинамика 
Педагогтің аты-жөні: 
Наурызбаева Жаудир 
Күні: 
Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны: 
Сабақтың тақырыбы: 
Гиббстің бос энергиясы. 
Оқу бағдарламасына 
сәйкес оқыту мақсаты: 
10.3.1.6 Гиббстің бос энергия өзгерісін түсіндіру 
және анықтамалық деректер арқылы есептеу; 
10.3.1.7 термодинамикалық мәндер бойынша 
реакцияның өздігінен жүру бағытын болжау: 
 Сабақтың мақсаты 
- Гиббстің бос энергиясының мәнін түсінеді.
- Анықтамалық деректер арқылы Гиббстің бос 
энергиясын есептейді 
- Термодинамикалық деректер бойынша өздігінен 
жүретін реакциялардың бағытын болжауды 
үйренеді; 
Бағалау критерийі 
- Гиббстің бос энергия өзгерісін түсіндіреді. 
- Анықтамалық деректерді қолданып Гиббстің бос 
энергиясының өзгерісін есептейді. 
- Термодинамикалық деректер бойынша өздігінен 
жүретін реакциялардың бағытын болжайды. 
Сабақтың барысы 
Сабақты
ң 
кезеңі//уа
қыты 
Педагогтің әрекеті 
Оқушының 
әрекеті 
Бағалау 
Ресурст
ар 
Ұйымдас
тыру 
Өзін-өзі 
тексеру 
3 минут 
Оқушылармен 
амандасу, түгелдеу. 
«Мозайка» әдісі. 
 
 
 
 
Суреттер 
қиындысынан 
энтропия өзгерісі 
бейнелеген 
суреттерін 
құрастырады. 
1-топ Қатты заттар 
2-топ Сұйық заттар 
3-топ Газдар. 
Әр топ өз 
топтарының (қатты, 
сұйық, газдар) 
энтропия 
өзгерістерін 
түсіндіреді. 
ҚБ: 
Жарайсың, 
Керемет 
Дұрыс 
Суретте
р 
интерне
ттен 
алынған



216 
Өткен 
білімді 
еске 
түсіру 
3 минут 
 
 
 
Топтық жұмыс.
«Ойлан, жұптас, 
бөліс» 
әдісі.
 
1.С
гр

2
(г)= СО
2(г) 
Есептеу 
жүргізбей 
ақ 
энтропия 
өзгерісін 
анықтаңдар. 
2.С
графит

алмаз
Н=2кДж/моль 
Неге графиттен алмаз 
алу қиын? 
Анықтамалық 
деректерді қолданып 
жүйенің энтропиясын, 
қоршаған энтропиясын 
және жалпы 
энтропияны есептеп, 
дәлеледеңдер. 
3. Энтропия өзгерісінің 
химиялық 
реакциялардың 
өздігінен жүруіне 
қандай әсері бар? 
4. Химиялық 
реакциялардың 
өздігінен жүруіне тағы 
қандай факторлардың 
әсері бар? 
 
 
«Джонсон 
үшбұрышы» 
әдісі арқылы сұрақ-
жауап жүргізе отырып 
Гиббстің бос 
энергиясымен, Гиббс 
энергиясын есептеу 
Тапсырмаларды 
орындайды, 
сұрақтарға жауап 
береді. 
Сұрақтарға жауап 
береді. Гиббс еркін 
энергиясымен 
танысады. 
Гиббс 
энергиясының мәні 
Дескрипто
р: 
-Берілген 
реакция 
теңдеудің 
энтропия 
өзгерісін 
анықтайды

-
Графиттен 
алмаз алу 
процесінің 
қиын болу 
себебін 
түсіндіреді

ҚБ: 
«Жарайсы
ң»
«Ия дұрыс 
айтасын» 
«Тамаша» 
Анықта
малық 
деректер 
Алмаз 
бен 
графитті
ң атом 
құрылыс
ы 
Жұмыс 
дәптері 


217 
Жаңа 
білім 
10 минут 
8 минут 
арқылы реакцияның 
өздігінен жүру 
мүмкіндіктерімен 
таныстырады.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Топтық тапсырма. 
«Жағдаят» әдісі. 
Мұғалім оқушыларға 
процестердің жүру 
барысында заттардың 
түзілу энтальпиясы мен 
энтропиясы 
қосындылар өзгерісінің 
бірнеше ықтимал 
нұсқасы болатынын 
айты. Көбінесе 
экзотермиялық 
реакциялар өздігінен 
жүретінін, бірақ кейбір 
эндотермиялық 
реакциялар да өздігінен 
жүретінін айтты. 
Мұғалім оқушыларға 
мынындай 4 жағдайда 
Гиббс энергия өзгерісі 
мен реакцияның 
өздігінен жүру 
мүмкіндігін болжайтын 
кесте құру 
тапсырмасын берді.
 
1-жағдай: 
Экзотермиялқ процес 
төмендегенде, 
көтерілгенде және 
нолге тең болғанда 
процестің жүру 
мүмкіндіктерін
талқылайды. 
Керек мәліметтерді 
түртіп алу әдісі 
арқылы жазып 
алады.

Берілген төрт 
жағдайды талдап, 
реакцияның 
өздігінен жүру 
мүмкіндіктерін 
болжайды, кестені 
толтырады. 



1-
жағ 
2-
жағ 
3-
жағ 
4-
жағ 
.
Дескрипто
р: 
-Берілген 
төрт 
жағдай 
үшін 
энтальпия 
және 
энтропия 
өзгерістері
нің мәнін 
анықтайды

-Әр 
жағдай 
үшін 
Гиббс 
энергия 
өзгерісі 
мәнін 
болжайды. 
-Әр 
жағдай 
үшін 
реакцияны
ң өздігінен 
жүру 
мүмкіндігі
н 
Джонсо
н 
үшбұры
шы, 
Гиббс 
портреті 
Слайд 
Фонопр
оектор, 
Оқулық. 
М.Қ.Осп
анова.Қ.
С.Аухад
иева.Т.Г.
Белеусо
ва 
Жұмыс 
дәптері 
Кесте,
Оқулық.
Гиббс бос энергия
Реакцияның 
өздігінен жүру 
мүмкіндігі 


218 
және энтропия өзгерісі 
мәні оң болғанда 
2-жағдай: 
Эндотермиялық процес 
және энтропия өзгерісі 
мәні теріс болғанда. 
3-жағдай: 
Экзотермиялық процес 
және энтропия өзгерісі 
мәні теріс болғанда. 
4-жағдай: 
Эндотермиялық процес 
және энтропия өзгерісі 
мәні оң болғанда. 
«Сәйкестендіру» әдісі 
ЕБҚ ететін 
оқушыларға арналған 
тапсырма: 
Берілген термин 
сөздерді 
сипаттамаларымен 
сәйкестендіру қажет. 
Сөйлеуінде кемістігі 
бар оқушыға беріп, 
жетелеуші сұрақтар 
қойып оқушының 
ауызша да жауап 
беруіне мүмкіндік 
жасаймын.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Терминд
ер 
Сипатта
малары 
Энтальп
ия 
кДж/мол
ь 
Дж/ 
(моль*К

Энтропи
я 
Х.Р 
жылу 
эффектіс
і оның 
жүру 
жолына 
тәуелді 
емес 
Гесс 
заңы 
Ретсіздік 
Химиял
ық 
реакция 
болжайды. 
Дескрипто
р: 
-Берілген 
терминдер 
мен 
сипаттама
ларды 
сәйкестенд
іреді. 
Жұмыс 
М.Қ.Осп
анова.Қ.
С.Аухад
иеваТ.Г.
Белеусо
ва 
дәптері 


219 
5 минут 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Нақты дәлел» әдісі 
Анықтамалық 
деректерді қолданып, 
нақты дәлелмен 
есептер шығарады.
Тапсырма: 
1-топқа:
Оқулық 134-
бет
4-жаттығу. 

2
Н

+5О
2
=4СО
2 +

2
О 
С
2
Н

+3О
2
=2СО
2 +

2
О 

2


=2Н
2
О 
Си +H
2
O= CuO+H

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-топқа:
1-есеп 135-бет. 
СО
2(г)

2(г)
=СО
(г)

2
О


Реакцияның Гиббс 
энергиясының өзгерісін 
есептеңдер. Бұл 
реакция қандай 
температурада өздігінен 
жүре алатынын 
анықтаңдар. 
мен 
қоршаға
н орта 
арасынд
ағы 
жылу 
алмасу 
Гиббсэн
ергия 
Қатты 
заттарды 
төмен 
мәнге 
ие. 
Реакция
ның 
өздігіне
н жүріп 
жүрмеуі
н 
болжайд
ы. 
Анықтамалық 
деректерді 
қолданып, берілген 
реакциялардан 
өздігінен жүретін 
реакцияларды 
анықтайды 
Дескрипто
р: 
-Берілген 
реакция 
теңдеуі 
бойынша 
энтальпия
лық,энтро
пиялық 
өзгерістері
н 
анықтайды

-Гиббс 
энергия 
өзгерісін 
анықтап 
реакцияны
ң жүру 
мүмкіндігі
н 
анықтайды

Дескрипто
р: 
-Берілген 
реакцияны
ң
Гиббс 
энергиясы
Сәйкест
ендіу 
кестесі 


220 
4 минут 
3-топқа:
2-есеп 135-
бет. 

2
(г)+О
2(г)
=2Н
2
О
(с)
Реакцияның Гиббс 
энергиясының өзгерісі
-474,46кДж-ге 
тең.Термодинамикалық 
есептеулер жүргізбей 
тұрып бұл реакция 
298К температурада 
қандай фактордың 
әсерінен жүретінін 
және реакцияның 
жүруіне 
температураның артуы 
қалай әсер ететінін 
анықтаңдар.
 
Жеке жұмыс
«Гиббс энергиясы 
өзгерісі» диаграммасы 
 
 
 
 
Жұптық жұмыс 
Функционалдық 
сауаттылыққа 
арналған 
тапсырмалар: 
«Мұздықтар мұңы».
Қазіргі таңда әлемдегі 
өзекті мәселелердің бірі 
– климаттың өзгеруі 
себебінен мәңгілікке 
мызғымастай көрінетін 
Есептеулер 
жүргізеді. 
Есептеулер 
жүргізеді. 
Берілген диаграмма 
бойынша сұрақтарға 
жауап береді. 
Сұрақ: 
А және Б-суреттер 
қандай 
реакциялардың 
ның 
өзгерісін 
есептейді.
-
Қандай 
температу
рада 
өздігінен 
жүре 
алатынына 
есептеу 
жүргізеді. 
Дескрипто
р: 
-Есептеу 
жүргізбей 
энтропия 
өзгерісін 
анықтайды

-
Температу
раның 
өзгерісі 
қалай ісер 
ететінін 
анықтайды
.
Дескрипто
р: 
-Берілген 
диаграмма 
бойынша 
сұрақтарға 
жауап 
береді. 
Оқулық 
М.Қ.Осп
анова.Қ.
С.Аухад
иева.Т.Г.
Белеусо
ва. 
Жұмыс 
дәптері 
Анықта
малық 
деректер 
Кесте 


221 
7 минут 
Бекіту 
3 минут 
мұздықтардың еруі. 
Бұдан келер қауіп-
қатердің адамзат 
қоғамына оңай тимесін 
ғалымдар көптен айтып 
келуде.
1.
Осы 
мұздықтардың 
еруі өздігінен 
жүретін процеске 
жата ма?
2.
Бұл процеске 
энтальпиялық 
және 
энтропиялық 
факторлардың 
әсері қандай? 
3.
Термодинамика 
заңдарына 
сүйеніп 
түсіндіріңдер. 
4.
Мұздықтардың 
еруіне әсер етуші 
факторларды 
атаңдар және 
қандай алдын алу 
шараларын 
ұсынар едіңдер? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   103




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет