Сабақтың басы
3 мин
7 мин
|
Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен амандасу, түгендеу, сабаққа дайындығын бақылау.
Ой шақыру
Суретте не көрсетілген?
Автомобиль қозғалысына байланысты не айтуға болады?
|
Берілген суретке назар аудара отырып, 3 автомильдің қозғалысын салыстырады.
|
3 балл
|
10 сынып оқулығы, суреттер
|
Сабақтың ортасы
10 мин
5 мин
10 мин
|
Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі.
Теңүдемелі қозғалыс.
Дене козғалғанда оның жылдамдығы тұрақты болуы немесе өзгеріп отыруы мүмкін. Дененің жылдамдығы тұрақты болса, ондай қозғалыс ты бірқалыпты қозғалыс деп атайды. Ал дененің жылдамдығы өзгеріп отырса, ондай қозғалысты айнымалы қозғалыс дейді.
Бірқалыпты емес қозғалыс
Теңайнымалы қозғалыстардың қарапайым түрлеріне теңүдемелі және теңбаяулайтын қозғалыстар жатады. Теңүдемелі қозғалыс кезінде жылдамдық бірқалыпты артады.
Теңбаяулайтын козғалыстың жылдамдығы әрбір уақыт бірлігінде бірдей шамаға кеміп отырады.
Жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын сипаттау үшін удеу деп аталатын шама енгізіледі.
Үдеу — жылдамдықтың өзгеру шапшандығым сипаттайтын шама; ол жылдамдық өзгерісінің осы өзгеріс болган уақыт аралығына қатынасын береді.
Халыкаралық бірліктер жүйесінде (SI) үдеу 1 м/с2 -пен өлшенеді.
3 топқа бөлу: адасқан формулаларды сәйкестендіру арқылы:
Айнымалы қозғалыс : 1)x=x0+ 0 t+at2 / 2,
Бірқалыпты үдемелі қозғалыстың жолы:
2) = 0-at,
Бірқалыпты кемімелі қозғалыстың жылдамдығы: 3)S= 0 t+at2 / 2,
Бекіту есептері
Топпен жұмыс
І. Доптың бастапқы жылдамдығы 20 м/с, болды содан кейін ол жермен баяу жүріп 10 с тан кейін тоқтады. Осы қозғалыс кезіндегі үдеуді табыңдар.
ІІ. Қайық 5 м/с ағыс бойымен жүріп өтеді. Ағыстың жылдамдығы 1 м/с. Қайықтың үдеуі неге тең?
ІІІ. Бастапқы уақыт мезетіндегі және 2 минут өткеннен кейінгі дененің жылдамдығы анықтаңыз.
|
Берілген формулаларға зер сала отырып, олардың қандай шаманы анықтауға қолданылатынын табады.
Формулаларды пайдалану арқылы беріген есептерді шығарады.
|
2 балл
5 балл
|
Презентация, видеоматериалдар
|
