Ќазаќстан республикасы

Несиелерге проценттер есептеу, төлеу мерзімі аяқталуына дейін, әрбір ай соңында келесі жазбалармен көрсетіледі:

Дебет 1730 “Есептелген табыстар”

Кредит 4302 “Проценттік табыстар”.

Есептелген проценттерді төлеуге түскен ақшалай қаржыларын есепке алу үшін келесі жазбамен көрсетіледі:

Дебет 2203 «Есеп айырысу шоты»

Кредит 1703 «Есептелген проценттер»

Қарыздарды жапқаннан кейін есептеулерді істен шығару:

Дебет 4302 “Проценттік табыстар”

Дебет 1730 “Есептелген проценттерден табыстар”

Кіріс 7130 “Шығындарға жатқызылған қарыздар”.

Комиссиондық табыстар төленген кезде немесе төлеуші оларды танып, мойындаған кезде ғана бекітіледі.

Несие берген кезде банк комиссиондық төлемдер алып отырады:

А) егер комиссиондық төлемдер көлемі банк балансына айтарлықтай әсер етпесе, оларды бірден комиссиондық төлемдерге жатқызуға болады және келесідей жазбамен бейнеленеді:

Дебет 2203, 1051 (есеп айырысу шоты, корреспонденттік шот)

Кредит 4349 (несие бойынша комиссиондық сыйақылар)Ү

Б) егер комиссиондық төлемдер сомасы банк балансына әсер етсе, онда оларды табыстар қатарына біртіндеп жатқызады:

Дебет 2203, 1051 (есеп айырысу шоты, корреспонденттік шот)

Кредит 2751 (Алдын-ала төленген проценттер).

Одан кейін жалпы сомадан белгілі бір процентті табыстар шотына аударып отырады:

Дебет 2751 (Алдын-ала төленген проценттер)

Кредит 4349 (Несиелер бойынша комиссиондық сыйақылар).

Бағалы қағаздарды және шетелдік валюталарды мойындау, тек оларды қайта бағалаудан кейін ғана жүргізіледі:

Дебет 1859 (Валюталық тұрғыдан шетелдік бағамдардың контробағасы)

Кредит 4530 (Шетелдік валюталарды қайта бағалау бойынша сату – сатып алудан табыстар).

Негізгі құралдар, материалдық емес активтер, материалдық қорларды сатудан табыстар меншік құқығы берілгенде және төлеуші қарызды танып мойындаған кезде ғана бекітіледі:

Дебет 1001, 2203, 2860 (Кассадағы нақты ақша, есеп айырысу шоты, басқа да дебиторлық қарыздар)

Кредит 4852, 4853, 4854 (Негізгі құралдарды, бағасы арзан, тез тозатын заттарды, материалдарды өкізуден табыс).

Резервтік қамтамасыз ету бойынша табыстар , ерекше жағдайларға байланысты ғана жойылады:

Дебет 1339 (Есептелген несиелер мен депозиттер бойынша төленген қарыздар)

Кредит 4920 (басқа да табыстар).