Қазақстан Республикасында патологиялық-анатомиялық диагностика көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы»
-тарау. Патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары қызметінің жалпы қағидаттары
жүктеу/скачать 73,1 Kb.
|
! 07
- Бұл бет үшін навигация:
- 3-тарау. Патологоанатомиялық диагностиканы ұйымдастырудың жалпы сипаттамасы
| 2-тарау. Патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдары қызметінің жалпы қағидаттары
3. Қазақстан Республикасында патологоанатомиялық диагностика және цитопатологиялық диагностика тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі мен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі шеңберінде көрсетіледі. 4. Патологоанатомиялық диагностиканың қызметін ұйымдастыру Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2015 жылғы 30 наурыздағы № 97 бұйрығымен бекітілген патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының және (немесе) құрылымдық бөлімшелерінің қызметі туралы ережеге (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10577 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады. 5. Қазақстан Республикасының халқына патологоанатомиялық диагностиканы және цитопатологиялық диагностиканы көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының штаттары Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 7 сәуірдегі № 238 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6173 болып тіркелген) Денсаулық сақтау ұйымдарының үлгі штаттары мен штат нормативтеріне сәйкес белгіленеді. 6. Патологоанатомиялық диагностика және цитопатологиялық диагностика көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының санитариялық-эпидемиологиялық жай-күйі «Денсаулық сақтау объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар «Санитариялық қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 31 мамырдағы № 357 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15760 болып тіркелген) бекітілген санитариялық-эпидемиологиялық талаптар талаптарына сәйкес қамтамасыз етіледі. 3-тарау. Патологоанатомиялық диагностиканы ұйымдастырудың жалпы сипаттамасы 7. Патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау мемкемелерінің ұйымдары немесе құрылымдық бөлімшелері осы Стандарттың 1-қосымшасына сәйкес патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының және құрылымдық бөлімшелерінің материалдық-техникалық жарақтануының ең аз тізбесімен жабдықталады. 8. Патологоанатомиялық зерттеуге диагностикалық немесе емдік манипуляциялар (операциялар) кезінде алынатын кез келген тіндер жатады: эндоскопиялық биопсиялар, пункциялық жуанигольді биопсиялар, аспирациялық биопсиялар, трепанобиопсиялар, инцизиялық биопсиялар, операциялық биопсиялар, операциялық материалдар, қырындылар, босану мен түсік кезінде алынған тіндердің, тіндердің өздігінен бөлінген фрагменттері және басқа да биологиялық материал. Патологиялық-анатомиялық зерттеуге жіберуден бас тартуға, материалды әдейі немесе кездейсоқ жоюға жол берілмейді. 9. Биопсиялық (операциялық) материал дәрігер толтырған гистологиялық зерттеуге жолдаманы қоса бере отырып, патологоанатомиялық бөлімшеге (бюроға) емдеуші дәрігердің немесе биопсиялық (операциялық) материалды алуды жүзеге асырған медицина қызметкерінің гистологиялық зерттеуіне жіберіледі. 10. Биопсиялық (операциялық) материалды гистологиялық зерттеуге жолдаманы ресімдеудің дұрыстығы мен дәлдігі үшін жауапты тұлға болып, биопсиялық (операциялық) материалды алуды жүзеге асырған емдеуші дәрігер немесе медицина қызметкері табылады. 11. Жолдаманың дұрыс ресімделуі, биоматериалдың бекітілуі мен жеткізілуін материал келіп түсетін клиникалық бөлімшенің меңгерушісі қамтамасыз етеді. 12. Гистологиялық зерттеуге алынған материалдың барлық көлемі жіберіледі, патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының әр түрлі ұйымдарына немесе құрылымдық бөлімшелеріне бір мезгілде жіберу үшін материалды бөліктерге бөлуге тыйым салынады. 13. Гистологиялық үлгіні кептіруді және аутолизді болдырмау үшін алғаннан кейін бірден бекіткіш ерітіндісі бар контейнерге қою керек. Үлгіні контейнерде орналастырғаннан кейін, контейнердің қақпағын тығыз жауып, контейнердің ағылмайтынына, ал материал бекіткіш ерітіндіге толық батырылғанына (қақпаққа немесе қабырғаға құйылмайтындығына) көз жеткізу керек. 14. Бір контейнерге бір анатомиялық бөліктен бір ғана зерттеу объектісін/объектілерін орналастыруға болады. Егер бір пациенттен бір объектіден артық (әртүрлі анатомиялық бөлімдерден және/немесе әртүрлі жүйелерден) алынса, онда әрбір гистологиялық үлгі тиісті таңбасы бар жеке контейнерге орналастырылуы тиіс. Контейнерлердің жапсырмаларында және бағытта бұл ақпаратты "N Контейнер және M үлгісі" түрінде жазады, Мұнда N – ағымдағы контейнердің нөмірі, ал M – үлгінің атауы және оның контейнердегі тілімдерінің саны. 15. Орган бөліктерін резекциялау немесе көлемді түзілімдер жағдайында резекция сызықтарын (проксимальды, дистальды) және анатомиялық беттерді (вентральды, дорзальды, краниальды, каудальды) таңбалау қажет. 16. Материалды алу кезінде механикалық (сығылу, қысылу, сыну, сыну және т.б.), термиялық (жылу және суық), химиялық (кез келген бөгде заттардың әсері) және басқа да зақымдануларды барынша азайту бойынша барлық мүмкін шараларды қабылдау керек. 17. Патологоанатома-дәрігердің қатысуынсыз материалды қосымша бөліп жазуға немесе фрагменттеуге жол берілмейді. 18. Биоматериал бекітуші сұйықтығы бар герметикалық жабық сыйымдылыққа (контейнерге) жеткізіледі (10% забуференный формалин). Патологоанатомиялық бөлімшемен келіспеген фиксаторларды қолдануға тыйым салынады. 19. Биопсиялық және операциялық материалдарды жинау үшін герметикалық жабылатын қақпағы бар мамандандырылған пластикалық контейнерлер пайдаланылады. Биопсиялық материалды жинау үшін дәрі-дәрмектерден сауыттарды және қол астындағы басқа да ыдысты пайдалануға болмайды. 20. Контейнерлердің көлемін таңдау кезінде гистологиялық үлгінің көлемін ескеру қажет. Биопсиялық және операциялық материал үшін бекіткіш сұйықтықтың көлемі материал көлемінен кемінде 10 есе артық болуы тиіс. 21. Материал медициналық ұйымның атауы, пациенттің тегі мен аты-жөні, пациенттің туған күні, амбулаториялық немесе стационарлық пациенттің медициналық картасының нөмірі, жіберілген материалдың атауы және флакондағы/контейнердегі тін фрагменттерінің саны, флакондардың/контейнерлердің саны көрсетіле отырып таңбаланады. 22. Егер алынған биоптаттардың саны қолданыстағы стандарттарда немесе клиникалық ұсынымдарда көзделгеннен аз болған жағдайда – материалдың аз көлемін алу себебін көрсету керек, мысалы-қан кетуден, зерттеуге барабар емес дайындықтан және басқалары. 23. Патологоанатомиялық диагностикаға арналған бағытта толық, қысқартусыз, анық және анық, қажет болған жағдайда баспа әріптерімен белгіленеді: 1) медициналық ұйымның атауы; 2) пациенттің тегі, аты, әкесінің аты, туған күні (араб цифрларымен, форматта күні (екі белгі), айы (екі белгі), жылы (төрт белгі). Өзге форматта туған күнін көрсетуге, сондай-ақ туған күннің орнына жасын көрсетуге жол берілмейді) 3) амбулаториялық немесе стационарлық пациенттің медициналық картасының нөмірі; 4) материалды алу күні мен уақыты; 5) жіберілетін объектілердің саны; 6) биопсиялық (операциялық) материалды алуға байланысты болжамды клиникалық диагноз (ауру (жай-күй) және АХЖ-10 бойынша осы аурудың (жай-күй) коды); 7) бұрын жүргізілген немесе жүргізілген емдеу; 8) алдыңғы патогистологиялық, цитологиялық (цитопатологиялық) зерттеулердің және зерттеудің басқа да әдістерінің деректері(олар қандай мекемеде орындалған, күні, тіркеу нөмірі және зерттеу нәтижесінің қысқаша мазмұны); 9) материалды зерттеуге жіберген дәрігердің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) ; 10) патологоанатомиялық (патогистологиялық диагнозды белгілеу үшін маңызды басқа да ақпарат) 11) патологиялық процесті оқшаулау (электрондық құжаттама болмаған жағдайда) 12) патологиялық процестің сипаты (status localis) (электрондық құжаттама болмаған жағдайда) 13) бекітілген сұйықтығы бар сауыттарға орналастырылған объектілердің саны (мата бөлшектерінің нақты саны)) 14) қосымша материалдар 24. Ұйымда электрондық құжат айналымы болған кезде нысаны медициналық ұйымның ішкі бұйрығымен регламенттелетін патологиялық-анатомиялық диагностикаға жолдаманың қысқартылған нысанын пайдалануға жол беріледі. 25. Жедел (интраоперациялық) зерттеу үшін бекітілмеген биоматериал алынғаннан кейін дереу жеткізіледі. Егер жұмыс жағдайы бойынша операциялық материалды патогистологиялық зертханаға оны алғаннан кейін бірден жіберу мүмкін болмаса, онда биопсиялық (операциялық) материалды алуды жүзеге асырған медицина қызметкері материалдың дұрыс бекітілуін және оның сақталуын қамтамасыз етеді. 26. Бекітілген биоматериал материал алынған сәттен бастап 1 тәулікке дейінгі мерзімде (мереке және демалыс күндерін есептемегенде) жеткізіледі. Резекцияның үлкен көлемі кезінде операциялық материал медициналық араласу аяқталғаннан кейін (жұмыстан тыс уақытты, демалыс және мереке күндерін қоспағанда) 1 сағат ішінде тіркелмеген түрде жеткізіледі. 27. Оны зерттеу мүмкін емес материалды зақымдауға әкеп соқтыратын белгіленген тіркеу ережелері мен жеткізу мерзімдері бұзылған кезде, сондай-ақ биоматериалды сәйкестендіруге мүмкіндік бермейтін таңбалау ережелері бұзылған кезде, түпнұсқа гистологиялық зерттеудің тапсырысшысына жіберілетін материалды қабылдаудан бас тарту актісін жасай отырып, материал зерттеуге қабылданбайды. 28. Таңбалау ережелері бұзылған кезде (биоматериалдарды сәйкестендіруге мүмкіндік беретін деректердің болмауын қоспағанда) материал қосымша деректер нақтыланғанға дейін 1 жұмыс күнінен аспайтын мерзімге кідіртілуі мүмкін. Осы уақыт өткеннен кейін, Егер деректерді нақтылау мүмкін болмаса, материалды қабылдаудан бас тарту актісін жасай отырып, зерттеуге материал қабылданбайды, оның түпнұсқасы гистологиялық зерттеудің тапсырысшысына жіберіледі. 30. Материалды талдауға арналған жолдаманың көшірмесімен бекітілген материалды қабылдаудан бас тарту актісінің көшірмесі патологиялық-анатомиялық бөлімшеде жеке папкада ("ауытқыған сынамалар") сақталады, сондай-ақ жеке журналда ("ауытқыған сынамалар") тіркеледі. 31. Материалды қабылдаудан бас тартқан әрбір жағдайда патологоанатомиялық бөлімшенің меңгерушісі 1 жұмыс күні ішінде бұл туралы биоматериал жіберілген бөлімшенің меңгерушісін хабардар етеді. Қайталанған жағдайларда бас дәрігердің бейінді орынбасарына хабарлайды. 32. Патологиялық-анатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының ұйымға немесе құрылымдық бөлімшесіне келіп түскен биоматериалдарды қабылдауды, алғашқы сұрыптауды және тіркеуді зертханашы немесе медициналық тіркеуші жүзеге асырады. 33. Биоматериалды қабылдау кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар орындалады: 1) жолдаманың дұрыс және толық толтырылуын тексеру; 2) биоматериалды тіркеу сапасын тексеру (контейнерлердің оған орналастырылған үлгілердің мөлшеріне сәйкестігі, оған орналастырылған үлгілердің көлеміне тіркейтін сұйықтық көлемінің сәйкестігі, контейнерге құйылған сұйықтықтың ластану дәрежесін анықтау); 3) материал таңбалауының бағыт деректеріне сәйкестігін тексеру; 4) биоматериалды тіркеу журналында тіркеу; 5) патологоанатомиялық бөлімшеге (зертханаға) патоморфологиялық зерттеу хаттамасына биоматериалдың келіп түскен күнін енгізу; 6) бірегей тіркеу нөмірін патоморфологиялық зерттеу хаттамасына енгізу; 7) биоматериалды алғашқы сұрыптау және оны кесуге дайындау. 34. Биоматериалды кесуді, макроскопиялық зерттеуді және макроскопиялық сипаттауды зертханашы қатысқан патологоанатома дәрігер жүргізеді. Биоматериалды макроскопиялық зерттеу кезеңінде қосымша клиникалық ақпарат алу қажет болған жағдайда материалды зерттеуге жіберген маман-дәрігер тартылуы мүмкін. 35. Егер материалды зерттеуге жіберген дәрігерді немесе медицина қызметкерін кесуге шақыру мүмкіндігі болмаса (материалды басқа медициналық ұйымдардан зерттеу кезінде), онда материалды макроскопиялық сипаттау мен кесуді Патологоанатомиялық бөлімше меңгерушісінің қатысуымен орындау ұсынылады. 36.Операциялық, биопсиялық материалды гистологиялық зерттеу кезіндегі есептік бірлік бір парафинді блокқа құйылған бір мата үлгісі болып табылады. 37. Биоматериалды макроскопиялық зерттеу кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар орындалады: 1) биоматериалдарды макроскопиялық зерттеу; 2) патоморфологиялық зерттеу хаттамасына макроскопиялық сипаттама мәтінін енгізу; 3) одан әрі зерттеу үшін үлгілерді (Объектілерді) алу (кесу) патологиялық процестің морфологиясы, оның таралуы туралы барынша толық түсінікті қамтамасыз ететіндей және қазіргі заманғы стандарттарға сәйкес болатындай етіп жүргізіледі. 4) одан әрі зерттеу үшін алынған объектілерді таңбалау (әрбір объектіге бірегей тіркеу нөмірін беру)); 5) одан әрі зерттеу үшін алынған объектілер санын есептеу; 6) одан әрі зерттеу үшін алынған объектілердің саны туралы деректерді патоморфологиялық зерттеу хаттамасына енгізу; 7) одан әрі зерттеу үшін алынған объектілердің саны туралы деректерді тіркеу журналына енгізу; 8) одан әрі зерттеу стратегиясын анықтау (үлгіні бағдарлау, алып өту әдістемесін таңдау, қосымша бояуларды тағайындау); 9) тағайындалған бояулар туралы деректерді патоморфологиялық зерттеу хаттамасына енгізу; 10) одан әрі зерттеу үшін алынған объектілерді қосымша тіркеуді қамтамасыз ету; 11) таңдап алынған алып өту әдістемесіне байланысты үлгілерді (объектілерді) сұрыптау. 38. Макроскопиялық зерттеу кезінде макроскопиялық сипаттаманың сипаты, көлемі және қажетті нақтылану дәрежесі әдістемелік ұсынымдармен, ал белгісіз жағдайларда – патологоанатоммен анықталатын диагностикалық мақсаттылық түсінігімен анықталады. 39. Патологиялық процестің метрологиялық және сандық сипаттамаларының стандарттарда көзделген сипаттамаларынан басқа, тіндердің қашықтағы фрагменттерінің хирургиялық шеттерінің, тігіс материалының болуы, тіндердің механикалық (мөлшерлі, қосымша тіліктер, тесіктер) және химиялық зақымдануы учаскелерінің, сондай-ақ макропрепаратқа түскен экзогенді пигменттердің учаскелері және бекіту ақаулары суреттелуі тиіс. 40. Қажет болған жағдайда (макропрепаратта дұрыс бағдарлау үшін немесе оны блоктарға құю үшін) түсті таңбалауды пайдалану қажет. 41. Кесілетін үлгілердің саны клиникалық реко-мендациялармен және стандарттармен, ал белгісіз жағдайларда – патологоанатоммен анықталатын диагностикалық мақсаттылық түсінігімен анықталады. 42.Тілімдердің қалыңдығы 4-5 мм құрауы тиіс, орташа диаметрі 20-24 мм аспауы тиіс. 43. Биоматериалдарды зертханалық өңдеу (соңғы бекіту, гистологиялық сымдар, құю, микротомия, микропрепараттарды бояу және жасау, микропрепараттарды сұрыптау) зертханашы жүзеге асырады. 44. Өткізгіштің аппараттық әдістері кезінде материалдың аппаратқа тиелгенге дейін қаншалықты толық бекітілгеніне қарамастан, ұзақтығы 2-3 сағаттан кем емес материалдың түпкілікті бекітілуін әрқашан бірінші қадаммен белгілеу керек. 45. Гистологиялық өткізгіш кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар жүзеге асырылады: 1) Алып өту үшін пайдаланылатын реагенттерді ауыстыру; 2) кесу кезінде анықталатын патологоанатома-дәрігердің тағайындауына сәйкес алып өту бағдарламасын (әдістемесін) таңдау; 3) алып өту бағдарламасының (әдістемесінің) орындалу барысын бақылау; 4) блоктарды таңбалау (объектінің бірегей тіркеу нөміріне сәйкес келетін бірегей тіркеу нөмірін енгізу); 5) үлгіні құю нысанында бағдарлау. Эндометрияның, цервикальды каналдың қыртыстарын және қуық пен қуықасты безінің трансуретральды резекцияларының материалын қоспағанда, бірнеше объектіні (мата бөліктерін) бір блокқа құюға жол берілмейді.; 6) блоктарды монтаждау; 7) блоктарды салқындату. 46. Үлгілердің микротомиясын зертханашы орындайды. 47. Микротомия кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар жүзеге асырылады: 1) заттық шыныларды таңбалау (объектінің және блоктың бірегей тіркеу нөміріне сәйкес келетін бірегей тіркеу нөмірін енгізу - препарат); 2) мата кесінділерін дайындау; 3) маталы кесінділерді заттық шыныда монтаждау; 4) мата кесінділерін заттық шыныларда кептіру. 48. Микропрепараттарды бояуды зертханашы орындайды. 49. Микропрепараттарды бояу кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар жүзеге асырылады: 1) микропрепараттарды бояу; 2) микропрепараттардың қорытындысы; 3) микропрепараттарды кептіру; 4) микропрепараттарды сұрыптау. 50. Патологоанатомиялық бөлімшеде технологиялық процесті ұйымдастырудың жай-күйіне және соңғы зертханалық өнімнің (микроскопиялық препараттардың) сапасына бөлімше басшысы жауапты болады. 51. Патологоанатомиялық бөлімшедегі микропрепараттардың сапасын бақылауды кем дегенде үш деңгейде – зертханашы, патологоанатом-дәрігер және бөлімше басшысы жүзеге асыруы тиіс. 52. Зертханалық ақаулары бар бірде-бір микропрепарат диагностика үшін пайдаланылуы мүмкін емес. Сапасыз микропрепараттар бойынша қорытынды (диагноз) тұжырымдауға жол берілмейді. 53. Сапасыз микропрепараттарды анықтаудың әрбір жағдайын технологиялық тізбектің жекелеген кезеңдерінде ақауларды анықтау мақсатында барлық өндірістік үдерістің толық сараптамасы үшін себеп ретінде бағалаған жөн. 54. Микропрепараттарда ФИК-сация немесе сымдардың жойылмайтын ақаулары анықталған жағдайда-бұл артефактілердің болуы әрдайым сипаттамада және қорытындыда белгіленуге тиіс, сондай-ақ осы ақаулар материалды барабар микроскопиялық талдау мүмкіндігіне қаншалықты әсер еткенін атап өту ұсынылады. 55. Микропрепарат сапасының өлшемдері: 1) Микропрепаратты дайындау үшін пайдаланылатын заттық шыны жұқа (қалыңдығы 1,0 мм-ден аспайтын), түссіз, беті өте тегіс және жазуға арналған күңгірт жолағы бар болуы тиіс. 2) Кесік заттық шынының геометриялық ортасына мүмкіндігінше жақын орналасуы тиіс. 3) Жабынды шынының астында ауа көпіршіктері және басқа да бөгде қоспалар болмауы тиіс. 4) Микропрепаратты жарыққа қараған кезде немесе жарық көзіне қатысты бұрышпен қисайған кезде кесікте тұндырма учаскелері анықталмауы тиіс, ол өзінің барлық ауданы бойынша мөлдір болуы тиіс. 5) Сыртынан қарау кезінде бір микропрепарат шегінде, сол сияқты бір планшеттегі препараттар сериясындағы кесіктердің біркелкі бояуына назар аудару керек. 6) Гематоксилинмен және эозинмен боялған сапалы микропрепарат ашық-жұпаргүл реңкі болуы тиіс. 56. Микроскопия кезінде, бірінші кезекте, микропрепараттағы кесіктің жалпы жағдайын – бояудың біркелкілігін, бөгде қоспалардың болуын, тіннің сақталуының жалпы белгілерін бағалау керек. 1) Кесіктің қалыңдығы 4 мкм немесе жасушаның 1 қабатынан аспауы тиіс. 2) Кесіндіде механикалық, термиялық және вибрациялық зақымданулардың іздері болмауы тиіс. 3)Кесіндіде барлық мата элементтері сақталуы тиіс. Жасушааралық байланыстардың бұзылуы, жоларалық ісіну, периваскулярлы және перицеллулярлы "ісіну" белгілері, тіндік ығысулар, жасушалар мен талшықтардың фокальды коагуляциялық өзгерістері, экзогенді пигменттер, кесінділер тіндердің артифициалды зақымдануының белгілері болуы мүмкін. 57. Микропрепараттардың сапасын бағалау үшін, сондай-ақ эталондық бейнелер үшін қабылдауға болатын микрофотографиялармен салыстырып тексеру қажет. 58. Биоматериалды микроскопиялық зерттеуді және зерттеу нәтижелерін ресімдеуді дәрігер-патологоанатом жүргізеді. 59. Материалды микроскопиялық зерттеу кезінде келесі стандартты технологиялық операциялар орындалады: 1) микропрепараттарды микроскопиялық зерттеу; 2) микроскопиялық сипаттама мәтінін патогистологиялық зерттеу хаттамасына енгізу, қажет болған жағдайда-қосымша ескертулер мен ұсынымдар 3) қажет болған жағдайда патологоанатом-дәрігер патологоанатомиялық бөлімшенің (зертхананың) ішінде препараттарға кеңес береді немесе бөлімше басшысының алдына басқа ұйымдардың патологоанатом-мамандарымен кеңес беру қажеттілігі туралы мәселе қояды. 60. Микроскопиялық сипаттама биопсиялық (операциялық) және аутопсиялық материалды патологоанатомиялық зерттеу хаттамасының міндетті бөлігі болып табылады. 61. Микроскопиялық сипаттаманың қажетті нақтылануының сипаты, көлемі мен дәрежесі клиникалық ұсынымдармен, ал белгісіз жағдайларда - патологоанатома-дәрігер айқындайтын диагностикалық мақсаттылық түсінігімен анықталады. 62. Сипаттамада морфологиялық феномендердің ең аз қажетті жиынтығы болуы өзінің жиынтығы бойынша формальды түрде тұжырымдалған әрі қарай диагнозды (қорытынды) негіздеуге мүмкіндік беретін болуы тиіс. 63.Қорытындыны тұжырымдау кезінде, мүмкін болған жағдайда, жалпы қабылданған Халықаралық сыныптамалар мен хаттамаларға сәйкес нозологиялық сипаттағы нақты тұжырымдарды пайдалануға ұмтылу ұсынылады. 64. Нозологиялық сипаттағы тұжырымдаманы пайдалану мүмкіндігі болмаған жағдайда "сипаттамалық жауап"рұқсат етіледі. 65. Биопсиялық және операциялық материал бойынша әрбір патологоанатомиялық қорытынды аурудың негізгі клиникалық көріністерімен, аспаптық және зертханалық зерттеулердің деректерімен интерпретациялануы тиіс. 66. Секциялық немесе операциялық, биопсиялық материалдың 1 блок-препаратына патогистологиялық зерттеу жүргізу осы Стандарттың 2-қосымшасына сәйкес секциялық немесе операциялық, биопсиялық материалдың 1 блок-препаратын патогистологиялық зерттеу үшін қажетті реактивтер мен шығыс материалдарының ең аз тізбесіне сәйкес реактивтер мен шығыс материалдарының шығынын көздейді. 67. Гистологиялық зерттеу жүргізу үшін қажетті тілімдердің санын осы Стандартқа 3-қосымшаға сәйкес операциялық және биопсиялық материалды зерттеу көлеміне, сондай-ақ патологоанатома-дәрігер айқындайтын диагностикалық мақсаттылық түсінігіне сәйкес патологоанатома дәрігер анықтайды. 68. Зерттеудің бастапқы материалдарын мұрағаттауды және нәтижелерді беруді медициналық тіркеуші немесе зертханашы жүзеге асырады. 69. Маталық үлгілерді 10% бейтарап формалин ерітіндісінде сақтауға арналған мұрағаттық модуль ретінде арнайы гистологиялық контейнерлер де, мамандандырылған вакуумдық жүйелер де пайдаланылуы мүмкін. Егер олар герметикалық жабылатын болса, бейімделген сыйымдылықтарды пайдалануға болады. 70. Маталық үлгілерді парафинді блоктарда сақтауды толассыз нөмірлеу қағидаты бойынша ұйымдастырылған бірыңғай мұрағатта жүзеге асыру ұсынылады. 71. Мата үлгілерін парафинді блоктарда сақтау арнайы жабдықталған құрғақ және салқын үй-жайда жүзеге асырылады. 72. Блоктарды сақтауға арналған мұрағаттық модуль ретінде арнайы мұрағаттық жүйелер мен бейімделген контейнерлер пайдаланылуы мүмкін. 73. Микропрепараттарды сақтауды мамандандырылған мұрағаттық жүйелерде жүзеге асыру ұсынылады. 74. Микропрепараттарды жәшіктерге бір жағдайға қатысты шынылар бөлінбейтін блоктың бір жәшігінде орналасатындай етіп орналастыру ұсынылады. 75. Ең жақсы сақтауды қамтамасыз ету үшін препараттарды қараңғыда сақтау керек. 76. Биологиялық және медициналық қалдықтарды сұрыптауды және кәдеге жаратуға дайындауды зертханашы жүзеге асырады. 77. Патологоанатомиялық союды орындау үшін пациенттің мәйіті тиісті таңбасы, жолдамасы және стационарлық науқастың медициналық картасы немесе амбулаториялық науқастың медициналық картасы немесе босану тарихы немесе жаңа туған нәрестенің даму тарихы бар медициналық ұйым басшысының немесе оның Денсаулық сақтау ұйымының медициналық (емдеу) бөлігі жөніндегі орынбасарының патологиялық-анатомиялық союға жіберу туралы жазбаша өкімімен патологиялық-анатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының ұйымына немесе құрылымдық бөлімшесіне жеткізіледі. 78. Ана мен бала өлім-жітімі, сондай-ақ аса қауіпті инфекциялардан қайтыс болу жағдайларын қоспағанда, Патологоанатомиялық союды тоқтату туралы шешім қабылдау пациент қайтыс болған медициналық ұйым басшысының (бас дәрігердің) құзыретіне жатады. 79. Патологоанатомиялық союды жүргізу және кейіннен жерлеу үшін дененің сақталуын қамтамасыз ететін жағдайлар жоқ патологоанатомиялық бөлімшелерде (бюроларда) патологиялық-анатомиялық сою жүргізуге жол берілмейді. 80. Карантиндік аурулар мен аса қауіпті инфекциялар кезінде және оларға күдікті кезде патологоанатомиялық сою жүргізу кезінде: 1) патологиялық-анатомиялық ашып қарау карантиндік аурулар мен аса қауіпті инфекциялар кезінде және оларға күдікті болған кезде патологиялық-анатомиялық ашып қарауды жүргізу алгоритміне сәйкес жүргізіледі.; 2) осы Стандартқа 4-қосымшаға сәйкес карантиндік және аса қауіпті инфекциялар кезінде мәйітті ашуға арналған жабдықтардың ең аз тізбесінде көрсетілген жабдық пайдаланылады 3) ҚР ҰЭМ 2015 жылғы 25 ақпандағы № 131 бұйрығына сәйкес карантиндік аурулар кезінде мәйіттің материалын алу үшін жинау тізімдемесіне сәйкес бактериологиялық зерттеуге мәйіттің материалын алу үшін жинау қарастырылған.; 81. Бастапқы медициналық құжаттаманы ресімдеу және жүргізу Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген) Денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттама нысандарына сәйкес жүзеге асырылады. 82. Патологиялық-анатомиялық зерттеулер материалдарын (биопсиялық, операциялық және аутопсиялық материалды) есепке алу тәртібі): 1) бір бояумен немесе реакциямен өңделген бір объект (бір парафинді немесе мұздатылған блокқа құйылған бір реттік диагностикалық немесе емдік манипуляция немесе операция нәтижесінде алынған тіннің бір бөлігі) биоматериалды патологоанатомиялық зерттеудің есепке алу бірлігі болып табылады.; 2) бірегей тіркеу нөмірі әрбір объектіге беріледі. Әрбір гистологиялық препаратқа тиісті блоктың бірегей тіркеу нөміріне ұқсас тіркеу нөмірі қойылады. Бір блоктан бірнеше бояуларды (реакцияларды) орындау қажет болған жағдайда блок нөміріне сәйкес келетін микропрепараттың бірегей тіркеу нөміріне қосымша әріптік немесе сандық бояулар сәйкестендіргіштері (реакциялар) қосылады.); 3) биоматериалдарды тіркеу "биопсиялық (операциялық) материалдың түсуін тіркеу және морфологиялық зерттеулер нәтижелерін беру журналында"жүзеге асырылады. 83. Алғашқы материалдар мен зерттеу хаттамаларын мұрағаттауды медициналық тіркеуші орындайды. 84. Патологоанатомиялық бөлімшенің меңгерушісі мұрағатты ұйымдастыруға және алғашқы зерттеу материалдарының сақталуына дербес жауапты болады. 85. Мұрағаттау кезінде мынадай стандартты технологиялық операциялар жүзеге асырылады: 1) зерттеу күнін енгізу; 2) патогистологиялық зерттеулер хаттамаларын беру; 3) патогистологиялық зерттеулер хаттамаларының көшірмелерін мұрағаттау; 4) зерттеудің бастапқы материалдарын мұрағаттау (микропрепараттар, блоктар); 5) қажет болған жағдайда мұрағаттан алғашқы зерттеу материалдарын алу; 6) мұрағаттан зерттеулердің бастапқы материалдарын беру пациенттің немесе оның заңды өкілінің жазбаша сұрау салуы, пациентке тексеру, емдеу, медициналық сараптама, медициналық куәландыру жүргізуге байланысты және пациентке медициналық көмек көрсетуге байланысты өзге де жағдайларда, тергеу жүргізуге немесе сот талқылауына байланысты анықтау және тергеу органдарының, соттың сұрау салуы бойынша жүргізіледі. Сұраныс патологоанатомиялық бөлімшеде (зертханада) қалады. Мұрағаттан берілген гистологиялық препараттар мен блоктар қайта қаралғаннан кейін патологоанатомиялық бөлімшенің (зертханалардың) мұрағатына қайтаруға жатады.); 7) бастапқы зерттеу материалдарын мұрағаттан арнайы журналға беру жағдайларын тіркеу, оны жүргізу тәртібі мен нысанын медициналық ұйымның басшысы айқындайды.; 8) бұрын мұрағаттан берілген зерттеулердің бастапқы материалдарын қайтару жағдайларын тіркеу; 9) биопсиялық және операциялық материалды патологиялық-анатомиялық зерттеулер хаттамаларының көшірмелерін беру пациенттің немесе оның заңды өкілінің жазбаша сұрау салуы, пациентке тексеру, емдеу, медициналық сараптамалар, медициналық куәландыру жүргізілуіне байланысты және пациентке медициналық көмек көрсетуге байланысты өзге де жағдайларда өзге де медициналық ұйымның жазбаша сұрау салуы, тергеу жүргізуге немесе сот талқылауына байланысты анықтау және тергеу органдарының, соттың сұрау салуы бойынша ғана жүргізіледі. Сұраныс патологоанатомиялық бөлімшеде (зертханада) қалады. Көшірмелерді беру тәртібі мен нысанын медициналық ұйымның басшысы айқындайтын арнайы журналда тіркеледі; 10) медициналық ұйымда электрондық құжат айналымының немесе зертханалық ақпараттық жүйенің болуы журналды жүргізу қажеттілігін жоққа шығармайды. 11) патологиялық-анатомиялық бөлімшенің (зертхананың) персоналы зерттеуге қабылданған биоматериалдың дұрыс қабылдануын, тіркелуін және сақталуын қамтамасыз етеді. Персоналдың іс-қимылдарын бақылау құрылымдық бөлімшенің басшысына жүктеледі. 86. Биопсиялық және операциялық материалды гистологиялық зерттеулерді орындау мерзімі): 1) жедел (интраоперациялық) биопсиялар (бір объект) – 30 минутқа дейінгі мерзімде; 2) кейінгі плаценттер-5 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 3) декальцинацияны және морфологиялық зерттеудің күрделі қосымша әдістерін (иммуноморфологиялық, электрондық-микроскопиялық және басқаларды) талап етпейтін диагностикалық биопсиялар-5 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 4) операциялық материал-7 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 5) декальцинацияны және морфологиялық зерттеудің күрделі қосымша әдістерін қолдануды талап ететін жоспарлы биопсиялар-10 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 6) белгіленген зерттеу мерзімдерін арттыру қажет болған жағдайда операциялық материалды қосымша алу, зерттеудің және/немесе консультациялардың қосымша әдістерін тарту мүмкін. 87. Зерттеудің бастапқы материалдарын (гистологиялық препараттарды, блоктарды, ылғалды мұрағатты) сақтау мерзімдері): 1) биоматериалдың" ылғалды " мұрағаты (10% бейтарап формалинада) патоморфологиялық зерттеу орындалған сәттен бастап 10 күн өткеннен кейін жойылуы мүмкін немесе оны ғылыми немесе оқу мақсаттарында пайдалану үшін сақталуы мүмкін; 2) биопсиялық және операциялық материалдардың гистологиялық препараттары (шыны препараттар) күрделілік санатына байланысты белгілі бір мерзім ішінде тұрақты сақтау мұрағатында сақталады: а) бірінші санат-1 жыл б) екінші санат-1 жыл в) үшінші және төртінші санат – 1 жыл; 15 жасқа дейінгі онкологиялық материал (тек парафинді блоктар). г) аутопсиялық материал-1 жыл 3) биопсиялық және операциялық материалдардың гистологиялық парафинді блоктары күрделілік санатына байланысты белгілі бір мерзім ішінде тұрақты сақтау мұрағатында сақталады: а) бірінші санат-3 жыл б) екінші санат-3 жыл в) үшінші және төртінші санат – 3 жыл; 15 жасқа дейінгі онкологиялық материал. г) аутопсиялық материал-3 жыл 88. Биопсиялық және операциялық материалды патологоанатомиялық зерттеу құжаттамасын сақтау және беру мерзімдері: 1) биопсиялық және операциялық материалды патологоанатомиялық және цитологиялық зерттеулердің хаттамалары 10 жыл бойы сақталады. 2) аутопсияны қолжазба түрінде немесе басып шығару түрінде зерттеу хаттамалары электрондық деректер қорының болуына қарамастан 10 жыл бойы сақталады.; 3) «биопсиялық (операциялық), аутопсиялық, цитологиялық материалдың түсуін тіркеу және морфологиялық зерттеулер нәтижелерін беру журналы «және биопсиялық зерттеулердің алфавиттік кітаптары (журналдары) электрондық деректер қорының болуына қарамастан 10 жыл бойы сақталады.; 4) патологоанатомиялық бөлімшенің (зертхананың) басқа есептік және есептік құжаттамасын сақтау мерзімдері, егер қолданыстағы нормативтік құжаттарда өзгеше көзделмесе, медициналық ұйымның ішкі регламентімен айқындалады. 5) биопсиялық және секциялық материалды тіркеу журналдары, ашу хаттамалары, мұрағаттық материалдың картотекалары жеке шкафтарда сақталады. 6) патологиялық-анатомиялық, цитологиялық мұрағаттың материалдары белгіленген диагноздарды нақтылау және тексеру үшін қызмет етеді, сондай-ақ ғылыми мақсаттар, студенттер мен курсанттарды оқыту, мұражай препараттарын дайындау үшін пайдаланылады. 89. Парафинді блоктарды қайта балқытқаннан кейін "ылғалды" мұрағатты, матаның бөліктерін жою қолданыстағы нормативтер мен био қалдықтарды кәдеге жарату жөніндегі құжаттарға сәйкес жүзеге асырылады (Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 31 мамырдағы № 357 Бұйрығы). 90. Биопсиялық (операциялық), аутопсиялық, цитологиялық материалдың түсуін тіркеу және морфологиялық зерттеулердің нәтижелерін беру журналы» және биопсиялық зерттеулердің алфавиттік кітаптары (журналдары), биопсиялық және операциялық материалдың патологоанатомиялық және цитологиялық зерттеулерінің хаттамалары 10 жыл өткеннен кейін жойылады. Жыл деп күнтізбелік емес, нақты жыл саналады. 91. Қағаз медициналық құжаттаманы жою үшін мамандандырылған ұйым қайта өңдеуге (кәдеге жаратуға) шарт жасасады. Құжаттарды беру басшы бекіткен құжаттарды жоюға бөлу туралы актінің негізінде жүзеге асырылады. Орындаушы-ұйым құжаттарды кәдеге жаратуға қабылдау туралы жүкқұжатты ресімдейді,онда берілген күні, тапсырылатын құжаттаманың саны және қағаз макулатураның салмағы көрсетіледі. Құжаттарды жою туралы актіні мамандандырылған ұйымның өзі де жасайды. 92. Ашу хаттамалары танысу үшін туыстарына берілмейді. 93. Ашу, патологогистологиялық және цитопатологиялық зерттеулер хаттамаларының көшірмелері сот органдарының, жоғары тұрған денсаулық сақтау органдарының талап етуі бойынша және ғылыми әзірлемелер үшін беріледі. 94. Клиникалық және секциялық материалды жан-жақты және объективті талдау мақсатында осы стандартқа 5-қосымшаға сәйкес клиникалық-патологоанатомиялық конференция өткізу алгоритміне сәйкес клиникалық-патологоанатомиялық конференциялар өткізіледі. жүктеу/скачать 73,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|