Қазақстан Республикасында патологиялық-анатомиялық диагностика көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы»
-тарау. Цитопатологиялық диагностиканы ұйымдастырудың жалпы сипаттамасы
жүктеу/скачать 73,1 Kb.
|
! 07
- Бұл бет үшін навигация:
- Патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау мекемелерінің ұйымдары мен құрылымдық бөлімшелерінің материалдық-техникалық жабдықтармен жарақтандырылуының шағын тізбесі
| 4-тарау. Цитопатологиялық диагностиканы ұйымдастырудың жалпы сипаттамасы
95. Цитопатологиялық зерттеудің негізгі міндеті патологиялық процесті тірі тану болып табылады. Цитопатологиялық әдіспен зерттеулер жүргізеді: 1) пункциялық материал; 2) ісіктерден, кез келген жерде: бас, мойын, сүт және қалқанша бездері, лимфа түйіндері, сүйектер, аяқ-қолдың жұмсақ тіндері, тері, өкпе, көкірек, құрсақ қуысы органдары, кіші жамбас және ішперде асты кеңістігінен жұқа инемен (жұқа инемен биопсия) алынған пунктат; 3) эксфолиативті материал; 4) эрозия, Жара, жара, жыланкөздер, қақырық, жуу сулары, эксудаттар, трансудаттар бетінен секрет, экскрет, бөлінетін және шөгінділер; 5) эндоскопиялық материал (бронхоскопия, бронхтарды катетеризациялау, эзофаго -, гастро -, дуодено -, лапаро -, ректоро - моно -, колоно - цистоскопия кезінде алынған материал және патологиялық процесті кез келген оқшаулау кезінде эндоскопиялық тексерудің басқа да түрлері); 6) биопсиялық және операциялық материал (жұғынды – іздерді, биопсиялық бөліктерден алынған қырындыларды және операциялық материалды зерттеу; 7) жетілу формуласы мен индекстерін және басқаларын есептей отырып, ағзаның эстрогенді қанығуын анықтау мақсатында қынап эпителийі мен уроцитограммалар. 96. Цитохимиялық әдістерге ісік жасушаларында арнайы заттарды (гликоген, липидтер, ДНК, РНК, ферменттер, жыныстық хроматинді анықтау) анықтауға материалды зерттеу жатады. 97. Цитопатологиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының ұйымдары мен құрылымдық бөлімшелері осы Стандартқа 6-қосымшаға сәйкес медициналық жабдықтардың ең аз тізбесімен жабдықталады. 98. Цитопатологиялық зерттеулер жүргізу: 1) әртүрлі тәсілдермен алынған жеткізілген биоматериалдарды макроскопиялық бағалау және өңдеу (эксфолиация, пункция, іздер, шаю, биологиялық сұйықтықтар және басқалар)); 2) кейіннен микроскопиямен микропрепараттарды дайындау және бояу; 3) зерттеу нәтижелерін бағалау және цитологиялық(цитопатологиялық) қорытынды белгілеу; 4) цитологиялық және гистологиялық қорытындылардың корреляциясын жүргізу. 99. Зертханаға материал келіп түскен сәттен бастап биопсиялық және операциялық материалды цитопатологиялық зерттеулерді орындау мерзімдері: 1) жедел (интраоперациялық) биопсиялар (бір объект) – 20 минутқа дейінгі мерзімде; 2) кәсіптік тексеру және скринингтік зерттеулер – зертхананың жүктелуіне байланысты 1-ден 5 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 3) морфологиялық зерттеудің күрделі қосымша әдістерін талап етпейтін диагностикалық пункциялық биоптаттар (иммуноцитохимиялық, цитохимиялық, флюоресцентті гибридизация – фиш тест, басқалары) – 2 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 4) морфологиялық зерттеудің күрделі қосымша әдістерін қолдануды талап ететін жоспарлы диагностикалық Цитологиялық зерттеулер-2-ден 3 жұмыс күніне дейінгі мерзімде; 5) белгіленген зерттеу мерзімдерін арттыру қажет болған жағдайда материалды қосымша алу, зерттеудің және/немесе консультациялардың қосымша әдістерін тарту мүмкін. 100. Цитологиялық зерттеуге алынған материалдың барлық көлемі жіберіледі, материалды бөлуге және әр түрлі зертханаларға жіберуге жол берілмейді. 101. Зертханаға жіберілетін Материал зерттеуге толтырылған жолдамамен сүйемелденеді. 102. Цитологиялық зерттеуге арналған бағытта толық, қысқартусыз, анық және анық, қажет болған жағдайда баспа әріптерімен белгіленеді: 1) медициналық ұйымның атауы; 2) пациенттің тегі, аты, әкесінің аты, туған күні (араб цифрларымен, форматта күні (екі белгі), айы (екі белгі), жылы (төрт белгі). Өзге форматта туған күнін көрсетуге, сондай-ақ туған күннің орнына жасын көрсетуге жол берілмейді) 3) амбулаториялық немесе стационарлық пациенттің медициналық картасының нөмірі; 4) материалды алу күні мен уақыты; 5) материалдың түрі; 6) болжамды клиникалық диагноз немесе тексеру себебі (профилактикалық тексеру, скрининг және т. б.).) 7) бұрын жүргізілген немесе жүргізілген емдеу; 8) алдыңғы патогистологиялық, цитологиялық (цитопатологиялық) зерттеулердің және зерттеудің басқа да әдістерінің деректері(олар қандай мекемеде орындалған, күні, тіркеу нөмірі және зерттеу нәтижесінің қысқаша мазмұны); 9) материалды зерттеуге жіберген дәрігердің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) ; 103. Ұйымда электрондық құжат айналымы болған кезде нысаны медициналық ұйымның ішкі бұйрығымен регламенттелетін цитологиялық диагностикаға жіберу нысанын пайдалануға жол беріледі. 104. Сұйықтықтарды жинау үшін қақпағы герметикалық жабылатын арнайы пластикалық контейнерлерді пайдалану керек. 105. Жағындыны дайындау үшін таңбалауға арналған күңгірт жолағы бар қалыңдығы 1 мм аспайтын стандартты түссіз жұқа заттық шыныларды пайдалану керек. Заттық шыныларды қайта пайдалануға жол берілмейді. 106. Таңбалауды салу үшін заттық шыныда бар жазу үшін стандартты өріс пайдаланылады, оған баспа әріптерімен материалдың белгілі бір пациентке тиістілігін сәйкестендіруге мүмкіндік беретін бірегей тіркеу нөмірі жазылады. 107. Жасушалық жағындылар бөлме температурасында кептіру жолымен бекітіледі. 108. Жағындыларды 1-ші жұмыс ауысымы бойы бөлме температурасында сақтауға болады. 109. Материалды зертханаға 1 жұмыс күні ішінде жеткізу мүмкіндігі болмаған жағдайда жағындыларды тұрмыстық тоңазытқыштың төменгі бөлімшесінде +5о С төмен емес температурада зертханаға жеткізгенге дейін 3 тәуліктен аспайтын мерзімде сақтау ұсынылады. 110. Цитопатологиялық зертханаға келіп түскен биоматериалдарды қабылдау, алғашқы сұрыптау және тіркеу зертханашысы жүзеге асырады. 111. Макроскопиялық зерттеу, биоматериалды сипаттау цитотехнологпен немесе цитотехникпен жүргізіледі. 112. Биоматериалды өңдеу (цитопатологиялық микропрепараттарды дайындау, бекіту, бояу, қорытынды, сұрыптау) зертханашы жүзеге асырады. 113. Микроскопиялық зерттеуді бірінші кезеңде цитотехнолог, содан кейін цитопатолог дәрігері жүргізеді. 114. Қосымша клиникалық ақпарат алу қажет болған жағдайда биоматериалды микроскопиялық зерттеу кезеңінде материалды зерттеуге жіберген дәрігер (бейінді маман) тартылады. Жағындыларды соңғы микроскопиялық зерттеу және зерттеу нәтижелерінің хаттамасын ресімдеуді цитопатолог-дәрігер жүргізеді. 115. Цитопатологиялық материалдың есептік бірлігі 1 шыныпрепарат болып табылады. 116. Биоматериалды цитопатологиялық зерттеу, еңбек сыйымдылығы мен күрделілік көрсеткіштері бойынша нозологиялық нысандар мен клиникалық жағдайға байланысты зерттеуді орындау мынадай күрделілік санаттарына бөлінеді: 1) күрделіліктің бірінші санаты: дені сау адамдардан профилактикалық тексеру кезінде алынған цитологиялық материалды зерттеу: қырыққабаттар (Бадам, жатыр мойны және цервикальды каналдар, тік ішек), зәрдің шөгінділері, жағындының түрін анықтау арқылы гормоналды кольпоцитологиялық зерттеу және т. б.; 2) екінші күрделілік санаты: қабыну және дистрофиялық үдерістер кезіндегі зерттеулер: кольпиталар, эрозиялар, қарапайым лейкоплакиялар, сүт бездерінен, жыланкөз жүрістерінен бөлінулер, қақырықты, күкіртті қуыстардан сұйықтықты, ісіксіз зақымданулар кезіндегі зәрді зерттеу, жетілу индексін есептей отырып гормональды кольпоцитология және т. б.; 3) күрделіліктің үшінші санаты: тыныс алу ағзаларының эндоскопиясы, асқазан-ішек жолдары, несеп-жыныс жүйесі кезіндегі Цитологиялық зерттеулер, жатыр қуысынан, пункциядан (сүт безі, лимфа түйіндері, қалқанша безі, аналық без, жұмсақ тіндер, сүйектер, қуықасты безі және т. б.) аспираттар, ісіксіз зақымданулар кезіндегі теріден және шырышты қабықтардан секіру; 4) күрделіліктің төртінші санаты: эпителиальді неоплазияның, инвазивті немесе инвазивті обырдың, басқа ісікалды аурулар мен қатерлі ісіктердің клиникалық немесе цитологиялық диагнозы кезінде материал алу үрдісі мен тәсіліне қарамастан Цитологиялық зерттеулер; жедел интраоперациялық, эндоскопиялық және пункциялық зерттеулер, лапароскопия кезіндегі Цитологиялық зерттеулер, ісіктің цитогенетикалық тиістілігін анықтау үшін қосымша әдістемелерді (цитохимиялық, иммуноцитохимиялық және тағы басқа) пайдалану, жыныстық хроматинді анықтау, пункциялық биопсиялар (ұйқы безі, бауыр, көкбауыр, бүйрек, бүйрек үсті бездері, қалқанша тәрізді бездер, өкпе, көкпара, ішпер асты кеңістігі, бас және жұлын миы, лимфа түйіндері және тағы басқа). 117. Бастапқы материалдарды және/немесе зерттеулерді мұрағаттауды және нәтижелерді беруді медициналық тіркеуші немесе цитотехник жүзеге асырады. 118. Цитопатологиялық зерттеулер материалдарын (микропрепараттарды, бастапқы биоматериалдарды тұрақтандыратын сұйықтықта, мұрағатта сақтау мерзімдері): 1) «Сұйық материал» (консервантта) биоматериал мұрағаттық материал цитологиялық зерттеу орындалған сәттен бастап 30 күн өткеннен кейін жойылуы мүмкін немесе оны ғылыми немесе оқу мақсаттарында пайдалану үшін тиісті жағдайларда сақталуы мүмкін 120 күнге дейін; 2) шыныпрепараттар, цитологиялық қорытындысы бар – ісік және ісікалды өзгерістер жоқ (диагностикалық, профилактикалық цитопатологиялық зерттеулер кезінде) – 1 жыл, скринингтік зерттеулер кезінде - 5 жыл, қорытындысы бар – қатерлі ісік немесе қатерлі ісік-15 жыл. Қазақстан Республикасындағы патологиялық-анатомиялық диагностика көрсетуді ұйымдастыру стандартына №1 Қосымша Патологоанатомиялық диагностиканы жүзеге асыратын денсаулық сақтау мекемелерінің ұйымдары мен құрылымдық бөлімшелерінің материалдық-техникалық жабдықтармен жарақтандырылуының шағын тізбесі
жүктеу/скачать 73,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|