Қазақстан республикасының білім жәНЕ
Ахмет Байтұрсынұлының қазақ ұлтының қалыптасуындағы рөлі
жүктеу/скачать 391,15 Kb.
|
Ахмет Байтурсынұлы
- Бұл бет үшін навигация:
- Мәдени хабардарлық және білім беру
- Ұлттық бірегейлік
- Құқықтар мен әділдік үшін күрес
| 2.2. Ахмет Байтұрсынұлының қазақ ұлтының қалыптасуындағы рөлі.
Ахмет Байтұрсынов – қазақ елінің қалыптасуындағы рөлі өте зор болған Қазақстан тарихындағы көрнекті тұлға. Оның өмірі мен қызметі ел тарихында өшпес із қалдырып, оның саяси, мәдени-ағартушылық эволюциясына әсер етті. Байтұрсынов көрнекті ойшыл, көсем болды. Оның қазақ елінің қалыптасуына қосқан үлесін бірнеше түйінді аспектілерге бөлуге болады. Мәдени хабардарлық және білім беру: Ахмет Байтұрсынов қазақ халқы арасында оқу-ағарту ісін таратуға ұмтылды. Мектептердің, оның ішінде ана қазақ тілінде оқытылатын мектептердің құрылуын белсенді қолдап, ұлттың дамуы мен өзін-өзі анықтауының кепілі – білім деп есептеді. Оның күш-жігері анальфавитті жеңуге, қазақ халқы арасында ағартушылық идеяларды насихаттауға бағытталды. Ұлттық бірегейлік: Байтұрсынов қазақтардың ұлттық бірлігі идеясын белсенді түрде насихаттады. Мәдени мұралар мен дәстүрлерді сақтаудың маңыздылығына тоқталып, қазақ халқының тарихына, тілі мен мәдениетіне деген қызығушылықты арттырды. Оның күш-жігері қазақтар арасында ұжымдық бірегейліктің қалыптасуына ықпал етті. Байтұрсынов қазақ халқының ұлттық мүддесі мен құқығын қорғауды алдына мақсат етіп қойған қозғалыстың ұйымдастырушысы ғана емес, идеологы болды. Құқықтар мен әділдік үшін күрес: Байтұрсынов Ресей империясындағы саяси өзгерістер жағдайында қазақ халқының құқықтары мен мүдделерін қорғауды жақтады. Ол отарлауға белсенді түрде қарсы шығып, ұлттық автономия идеясын қолдады. Оның саяси көзқарастары 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басындағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жағдайында қалыптасты. Сталиндік индустрияландыру және саяси қуғын-сүргін кезеңі Қазақстанға да әсер етті. Алайда, Ахмет Байтұрсынов қиын саяси жағдайда да өз қызметін жалғастырды. 1937 жылы Байтұрсынұлының белсене қатысуымен қазақ халқының ұлттық ерекшеліктерін белгілі бір дәрежеде мойындаған Қазақ КСР Конституциясы қабылданды. Байтұрсынов қазақ қауымының құқықтары мен мүдделерін қорғайтын ережелерді енгізуге ұмтылды. жүктеу/скачать 391,15 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|