Қазақстан республикасының білім жєне ғылым министрлігі

85 
қайсысы 2 мүмкін стратегиясының 1 таңдайды: бағаны түсіру немесе сол 
қалпында қалдыру (бәсекелестің іс-қимылын білмей отыра). Мүмкін нәтижелер 
матрицасы кестеде көрсетілген (1 цифра – 1 фирманың пайдасы, 2 – екінші 
фирманың пайдасы сәйкес стратегияны таңдаған жағдайда). 
1 фирма 
2-ші фирма 
Бағаны түсіру 
Бағаны түсірмеу 
Бағаны түсіру 
(10,10) 
(18,5) 
Бағаны түсірмеу 
(5,18) 
(14,14) 
Фирмалар қандай бағалық стратегияны ұстанады, неге? Олар осылай ең 
жоғары пайдаға жете ме? 
33. Картель құрған 3 фирма шығындарының функциясы келесі кестеде 
көрсетелген: 
Q 
Жалпы шығындар 
1 фирма 
2 фирма 
3 фирма 
0 
20 
25 
15 
1 
25 
35 
22 
2 
35 
50 
32 
3 
50 
80 
47 
4 
80 
120 
77 
5 
120 
160 
117 
Егер картель өнімнің 11 бірлігін шығарамыз деген шешім қабылдаса, олар 
шығындарды азайтуға тырысқан жағдайда осы көлемнің өндірісі 3 фирма 
арасында қалай бөлінеді? 
34. Жұмысшылар мен әкімшілік арасындағы келіссөздердің көбі еңбек 
келісіміне қол қоюмен аяқталады. Бірақ, кейде келіссөздер тоқатылып 
қайшылықтарды шешудің басқа жолдары қарастырылады, мысалы, үшінші 
жақтың араласуы немесе ереуіл. 
А) Сіздердің пікірлеріңіз бойынша, үшінші жақтың араласуын еңбектік 
дауларды шешуде қалай қолдануға болады. 
Б) «Ереуіл- бұл жұмысшыларды да, жұмыс берушілерді де жарақаттайтын 
екі жақты үшкір пышақ». Бұл сөйлемнің мағынасын түсіндіріңіздер. Ұсынылған 
сұрақтардың біріне өз таңдауларың бойынша жауап беріңіздер.
35. Келесі берілгендер тамақ өндірісіндегі еңбектің сұранысы мен 
ұсынысын көрсетеді дейік: 
a.
нарықта өзінің қызметін ұсынған жұмысшылардың саны мен теңдік 
еңбекақы мөлшерін есептеңдер; 
b.
кестенің берілгендерін қолданып, еңбектің сұранысы мен ұсынысының 
қисығын салыңдар; 
c.
кәсіпкерлер мен кәсісподақтың ұжымдық келісімінің негізінде еңбекақы 
сағатына 10 теңге болып келісті дейік: 

86 
Еңбекақы деңгейі, сағат үшін 
теңге 
Жұмысшылардың қажет 
саны, адам 
Өзінің қызметін ұсынған адамдар 
саны,адам 
2 
500 
100 
4 
400 
200 
6 
300 
300 
8 
200 
400 
10 
100 
500 
12 
50 
600 
d.
графикте еңбекақының жаңа деңгейін көрсетіңдер; 
e.
еңбекақының жаңа деңгейінде жұмысшыларға деген сұраныс қандай 
болады? 
f.
еңбекақының жаңа жоғарғы деңгейінде қандай жұмысшылар ұтады, ал 
қандай жұмысшылар ұтылады? 
36. Күтілетін пайданың нормасы- 9%, пайыздың нарықтық ставкасы- 12, 
инфляцияның жылдық қарқыны- 9%. Тиімді экономикалық тұрғыдан 
қарастырғанда инвестициялық жоба іске аса ма? 
37. Кредитор жоғары немесе төмен пайыздық ставканы белгілейді, егерде ол 
жұмысын жүргізсе: 
А) салқындатылғн сусын шығаратын белгілі фирмамен жұмыс істесе; 
сондай сусынды шығаратын бірақ жаңа ұйымдастырылған өдірістік 
кооперативпен жұмыс істесе? 
Б) 5 жылға қарыз сұрайтын фирма болса; 9 жылға қарыз алғысы келетін 
фирма болса? 
38. Студентте 100$ бар және ол осы ақшаны жұмсау немесе сақтау туралы 
шешім қабылдайды. Егерде ақшаны банкке салатын болса, онда бір жыл өткеннен 
кейін 112$ алады. Инфляция жылына 14% құрайды. Келесі сұрақтарға жауап 
беріңдер: 
a.
номиналдық пайыздық ставка қандай? 
b.
нақты пайыздық ставка қандай? 
c.
студентке қандай кеңес бересіңдер? 
d.
өзгеріссіз номиналды ставка кезіндегі инфляцияның қарқынының 14%- 
ға төмендеуі сендердің кеңестеріне қалай әсер етуші еді? 
39. Нақты бір ақша соммасына иесіңдер. Бұл ақшаны қолдану жолдары 
мұндай: жер телімін сатып алу; банкке жедел салым салу; үлкен сұранысқа ие 
және жақсы пайда әкелетін өнім шығару үшін негізгі құралдарды сатып алу. 
Қандай жағдайда сендер жер сатып алуға тоқталасыңдар? Қандай экономикалық 
көрсеткіштерді ескересіңдер? Жер телімің бағасын анықтаудың формуласы 
қандай? 

87 
40. Қойманың иесі қойманың жылдық рентасын 110 мың теңге деп белгілеп, 
оны мерзімсіз жалға береді. Пайыз мөлшерлемесі i=10%. Дисконтталған табыс 
қандай шамаға тең болады? 
41. Жеке индивидтің алдында өзінің 100 мың теңгесін жинақтау немесе 
қазір шығындау сияқты таңдау тұрады. Егер ол ақшасын банкке салса, онда бір 
жылдан кейін 114 мың теңге алады. Инфляция жылына 12%-ды құрайды. Табу 
керек: 
а) Атаулы пайыз мөлшерлемесі қандай? 
ә) Нақты пайыз мөлшерлемесі қандай? 
42. Келесі тұжырымдамалардың дұрыс немесе дұрыс еместігіне көз 
жеткізіңіз: 
-Капиталдың жерден айырмашылығы – ол қайта өндірілу қасиетіне ие бола 
алады. 
- Адам капиталы – еңбек ресурстарының ерекше сипаттамасы. 
- Капиталдың бүгінгі құндылығы осы капиталдың болашақта не өндіре 
алатынына байланысты. 
-Таза инвестициялар – бұл капиталдың ағымдағы жылғы жалпы құйылымы. 
-Коммерциялық фирма шикізат пен өндіріс машиналарын жылдың басында 
сатып алып, жылдың аяғында табысқа ие болды. Табыс пен шығынның (ақшалай 
сипаттағы) айырмашылығы фирманың экономикалық пайдасы болып табылады. 
-Жетілген бәсеке жағдайында несие пайызының бірыңғай мөлшерлемесін 
белгілеу тенденциясы орын алады. 
-Уақытаралық таңдаудың шекті нормасы – бұл болашақта төленетін 
капиталдың құны. 
-Жердің ұсынысына әсер ететін факторларға оның орналасу территориясы 
мен құнарлығы жатады. 
-Жалдамалы жұмысшылар фермерлерге қарағанда қозғалуы жағынан төмен 
жұмыс күші болып есептеледі. 
-Жерге деген сұраныс ауыл шаруашылықтық және ауыл шаруашылықтық 
емес болып бөлінеді. 
-Ауыл шаруашылық өндірісіне қарағанда өнеркәсіп өндірісін алдын ала 
болжауға болады. 
-Жер иесі жер сапасы жақсарды немесе инфрақұрылым дамыды деген 
себептермен жалгерлік төлемақыны көбейте алады. 
43. Егер сіз банкке 600 тг. салсаңыз онда бір жылдан кейін 750 тг. ала 
аласыз. Инфляция деңгейі 30% болған жағдайда мұндай келісім сізге тиімді ме? 
44.
Егер сіз банкке 800 тг. салсаңыз, онда бір жылдан кейін 1200 теңге ала 
аласыз, инфляция деңгейі 40%-ға тең, онда нақты пайыз мөлшерлемесі қаншаға 
тең? 

жүктеу/скачать 1,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: