Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ



Pdf көрінісі
бет272/287
Дата26.12.2023
өлшемі3,13 Mb.
#199295
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   287
Байланысты:
ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР

Этиологиясы
Тілме этиологиясының негізгі ролін А тобының стрептокогы 
атқарады (син: β-гемолитикалық стрептококк, Streptococcus pyogenes). 
Қоздырғыш адам ағзасынан тыс жерде тұрақты, қурғаққа және төменгі 
температураға төзімді, 56°C температурада 30 мин. қыздырғанда өледі. Стрептококтың 
патогендік қасиеті ағзаға, тіндерге оның жасушалық қабырға токсиндерінің, 
ферменттердің, антигендердің биологиялық әсеріне байланысты. А тобы стрептокогының 
жасушалық қабырғасы үш қабаттан тұрады. Қабырғаның беткей қабаты - арнайы және 
арнайы емес антигендері бар белоктан тұрады. Ортаңғы қабат - гаптен болатын арнайы 
топтық полисахаридтен тұрады. Ішкі қабаты – пептидогликандардан құралған. 
Жасушалық қабырғасының сыртқы бөлімінің белокты қабатының астында топтық А-
полисахарид орналасқан. Ең бастысы, А-полисахарид стрептококк тимустың 
эпителиальды жасушаларға және адам терісі эпидермисі антигенмен әсерлесу антигеніне 


248 
ие. Стрептококтың А-полисахариді тіндерді зақымдайды, сонымен қатар, стрептококты 
инфекцияның патогенезінде маңыздылығы бар лизосомальды жүйеге әсер етеді.
Стрептококк клетка қабырғасының беткейлік ақуыз қабатының маңызды компоненті 
М-протеин болып табылады. Басқа стрептококтың арнайы түрлік антигені Т-антиген 
болып табылады. Ол протективті антиген емес және ол антигенге қарсы антиденелер 
стрептококтан қорғануды қамтамасыз етпейді.
Эпидемиологиясы. 
Аурудың көзі – стрептококты инфекциямен ауыратын науқас 
немесе тасымалдаушы адам. Тілменің контагиозды емес. Ауру спорадикалық жағдай 
түрінде тіркеледі. Тілме экзогенді және эндогенді стрептококты инфекцияның өршуі деп 
саналады. Тілме жасқа, жынысқа байланысты емес, дегенмен, көбінесе ересек жаста (50 
және одан үлкен) және әйел адамдарда жиі кездеседі. Аурушылдық жылдың барлық 
мезгілінде кездеседі, дегенмен, жаз-күз айларында науқас саны біршама артады. 
Инфекция терідегі микрожарақаттар арқылы (жарақаттар, базданған жерлер, 
жарықтар), мурынның, жыныс мүшелерінің шырышты қабаттары арқылы енеді немесе 
ауру эндогенді инфекцияның өршуінен дамиды. Созылмалы тонзилит және баска 
стрептококкты инфекциялары бар адамдарда тілме 5-6 ретке дейін жиі кездеседі. Бет 
тілмесінің дамуына әкеп соғатын факторларға ауыз қуысының созылмалы аурулары, 
кариес, ЛОР-ағзаларының аурулары жатады. Кеуде торшасының тілмесі лимфодема,
лимфовенозды жетіспеушілік, әр түрлі генезді ісіктер, табандардың микоздары, 
трофикалық бұзылыстар кезінде жиі кездеседі. Тілмеге деген бейімділік туа біткен және 
ағзаның стрептококқа деген генетикалық детерминирленген реакциясының бірі болуы 
мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   287




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет