Қорытынды
Осы тақырып бойынша әдебиеттерді талдай отырып, біз дойбы ойынының дамуын, соның ішінде Қазақстанда қай жылдардан бастап дамығаны туралы ақпараттарға қол жеткіздік.
Дойбы ойындарының жеткілікті тұрғыда дамуы, құрама командалардың ойындары, Дойбы ойынының дамуына ат салысқан ойыншылар мен жаттықтырушылармен таныстық. Дойбы ойнауды үйрету және жалпы спортты танымал етудің қажетті бөлігі деген қорытындыға келдік. Дойбы ойнауды үйренудің нақты құралдары мен әдістерін қолдана отырып, спорттық нәтижеге тезірек қол жеткізуге болады, өйткені олар ойынның техникалық және тактикалық әдістерін меңгеру процесін жеңілдетеді. Бірақ мұғалім, жаттықтырушы оқу сабағын өткізген кезде оқушылардың жас ерекшеліктерін, олардың дене шынықтыру деңгейін ескеруі керек, өйткені шамадан тыс жүктеме Дойбы ойынына теріс көзқарасты қалыптастыруға әкелуі мүмкін.
Балалар үшін Дойбы өзін көрсету, түрлі жарыстарға қатысу мүмкіндіктерінің бірі ретінде қарастырылады. Дойбы ойнауды үйрену қиын өмірлік жағдайларда шарлауға және шешім қабылдауға көмектесетін адамның жеке қасиеттерін қалыптастыруға және дамытуға ықпал етеді.
Жас дойбышыларды оқытуда арнайы жаттығуларға үлкен мән беріледі. Олардың рөлі мынада: балалар техникалық қабылдауды зерделеу кезінде қозғалысты орындауда бірқатар қателіктер мен дәлсіздіктердің пайда болуын әдейі болдырмайтын жағдайларға қойылады. Жас Дойбыларшынын ойын техникасы мен тактикасын меңгерудегі жетістігі көбінесе арнайы жаттығуларды шебер таңдауға және қолдануға байланысты, олардың кейбіреулері дойбы ойнауға қажетті физикалық қабілеттерді дамытуға бағытталған, ал басқалары техникалық қабылдау құрылымын тезірек және дұрыс игеруге ықпал етеді.
Кез-келген оқыту оқушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып құрылған кезде ғана сәтті болады. Әрине, балалық шақтың белгілі бір кезеңіне тән ерекшеліктерді білу жас дойбышылар оқу-жаттығу процесін дұрыс ұйымдастырудың қажетті шарты болып табылады.
Голосуев В.М.Древняя и загадочная игра. Мир шашек. - СПб.: Интеграф, 1997.
Книга о шашках Научно-худож. литература. Оформление Кондаковой О.М. М.: Дет.лит. 1984.
Основы шашечной игры. Составители: Федорова Н.Ю., Федоров М.Г. Учебно-методическое пособие. – Нижний Новгород: Нижегородский госуниверситет, 2016.
Правила вида спорта «шашки» (утв. приказом Минспорта России от 26.04.2019 N 347).
Википедия https://ru.wikipedia.org/wiki/Шашки
Скирюк Д.И. История шашек ч. 12: Русские, Международные, Монреальские, 80-клеточные, Бразильские шашки (31 марта 2012). Дата обращения: 23 мая 2016
Макаров А. К. Шашки // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Қобланов Ж.Н., Ысқақов Ж.Ж. Спорт терминдерінің сөздігі мен тарихы. -Алматы, 2002. -281 б.
https://old2.kspi.kz/kz/library/publications-mass-media/4017-shashki-eto-sport-a-ne-igra.
Қазақ тілі терминдер сөздігі І том
Есіркепов Ж. Дене тәрбиесі сабағын жүргізудің кейбір ерекшеліктері// Қазақстан мектебі. 2005. №11-12. -Б. 24-28 .
Евсеев, Ю. И. Физическая культура // Ю. И. Евсеев. – Ростов н/Д. : Феникс, 2005.
Мусихин А. К. Несколько шашечных игр // Логика или фортуна? Игры для всех. — Л.: Социально-коммерческая фирма «Человек», 1990. — С. 90—92. — 191 с.
Пименов В. С. Павел Николаевич Бодянский// Русские шашисты. — М., 1987. — С. 49—50..
https://www.gov.kz/memleket/entities/vkosemey/press/news/details/178322?lang=kk (Жүгінген күні: 03.12.2022 ж.)
Давид Нудельман. «Библиография шашечной литературы (Шашки-64, шашки-100 и другие шашечные игры на тетрагональных досках)»
Жолымбетов Ө.Ш., Құлназаров А.К., Спорт терминдерінің түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақша-орысша, ISBN 9965-822-48-4
18 https://vesti.kz/checkers/kazahstan-zavoeval-pyat-medaley-chempionate-mira-shashkam-304216/ (Жүгінген күні: 03.12.2022 ж.)
19 Юровский Е.М. Шашки столбовые, не простые!. — 2-е изд., перераб. и доп. — СПб.: ИПЦ «Барс», 2006. — 232 с.
20 Столбовые шашки // Игры и развлечения. Книга 2 / Сост. Л.М. Фирсова. — М.: Молодая гвардия, 1990. — С. 111—113. — 234 с.
Қосымша
Қазақстан нашар көретіндер мен зағиптар арасында дойбыдан әлем чемпионатында бес медаль жеңіп алды
1-сурет- Дойбыдан әлем чемпионатында
2-сурет- Дойбыдан әлем чемпионатында бес медалі
Достарыңызбен бөлісу: |