Жиымдар.Бірөлшемді жиымдармен есептер шығару Белгілі бір шартты қайталай отырып, тармақтау жолдарын қарастыру
Саны белгісіз шарттарды орындап, нәтижесін желіге беру
If..then..else құрылымы
Мәні бойынша алгоритмнің белгілі бір әрекеттерін бірнеше рет қайталау процессі
2. Арифметикалық цикл құрылымын көрсет: array of integer
for if do then
For .. to .. do
array .. fo .. if
3. Шартты соңынан тексеретін оператор Eyob
Repeat until
Prime ets
Repeat while
4. Есепті шығаруда дұрыс қолданылған циклдық операторды көрсет: if 2 > 0 then s := 0 else s := k;
while s >0 do s := k + 1 repeat if;
for k := 1 to 22 do
repeat g < 0 until
5. Repeat операторының мағынасы Орындау
Бөлу
Сақтау
Дейін
6. Келесі жол орындалғанда не есептелінеді: K := 0; for k := 1 to 12 do k := s+ k; 12 cанның бөліндісі шығарылады
1 ден 12 ге дейінгі сандардың қосындысы есептелінеді
12 санды қосып, 1-ге бөлу орындалады
12 санын керісінше аударады
Максималды элементтің номерін табуды қарастырайық. Бірінші элемент максималды деп есептейік. Бірінші элементтің индексі бірге тең.
Қалған барлық элементтерді соңғысына дейін салыстырып шығамыз.. егер жаңа максималды элемент табылса, онда осы элементті және индексін еске сақтаймыз.
max := a[1]; { бірінші элемент – максималды деп санаймыз }
iMax := 1;
for i:=2 to N do {қалғандпрын тексереміз}
if a[i] > max then {жаңа максималды элемент таптық}
begin
max := a[i]; {есіңде сақта a[i]}
iMax := i; {есіңде сақта i}
end;
бірінші элемент бойынша i_максимум оның мәнін табуға болады А[i_максимум]. Сондықтанбарлық жерде максимумдыа А[ i_максимум] ауыстырып, максимум айнымалысын алап тастаймыз.
iMax := 1;
for i:=2 to N do { қалғандпрын тексереміз }
if a[i] > a[iMax] then {жаңа максималды табылды}
begin
iMax := i; {есте сақта i}
end;
Тізімдер және тіркелген тізімдер құру компоненттері Нөмірленген қайталану операторлары берілген. Батырманы басқанда керекті команданың номерін таңдауға арналған сұқбат терезе ашылу қажет. Қайталану операторының нөмері енгізілгеннен кейін,сол оператордың жазылу форматын шығаратын программа құрайық.
2) Форма бетіне Label 1 Label2 Label 3 Label 4 компоненттерін орналастырайық. Бұл компоненттердің Caption қасиетін бос қалдырамыз.
3) Мәліметтерді енгізу шығару үшін, компоненттеррді өзге функцияларды пайлануға болады. Мәліметтерді енгізу үшін InputBox функциясын пайдануға болады. Оның жазылу форматы
InputBox нұсқау: енгізілетін мәндер.
Мұндағы - терезе тақырыбы - сұқбат терезенің тақырыбы нұсқау-пайдаланушы енгізген түсіндірме , ал,енгізілетін мәндер - енгізу өрісіне енгізуге болатын мәндер тізімі. Бұл функцияның орындалу нәтижесінде экранда енгізу өрісі бар сұқбат терезесі пайда болады.
4) Есептеу операциясын жүргізу үшін Button1компоненттін орналастырамыз және Caption қасиетіне Орында сөзін жазамыз және Орында батырмасына Button1 Click процедурасына төменгі программа мәтінін енгіземіз.
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var n:integer; n1:string;
begin
Label1.Caption:='1. Шартты алдын ала тексеретин кайталау операторы';
Label2.Caption:='2. Келеси шарт бойынша кайталар операторы';
Label3.Caption:='3. Параметрди кайталау операторы';
n1:=inputBox(' командалар, керекти команда номерин танданыз:1,2,3-?','');
n:=StrToint(n1);
case n of
1:Label4.Caption:='while wart do begin ...end';
2:label4.Caption:='Repeat ... Until';
3:label4.Caption:='for i:=1 to n do begin ... end;
end;
end.
Жауабы :
Нөмірленген қайталану операторлары тізімі программасы
Тапсырма Б
Берілген төрт орынды санның цифрларының көбейтіндісін табатын программа құру.
Шешімі:
1) ол үшін форма бетіне төмендегідей компоненттер орналастырамыз:
компоненттер
Обьектілер инспекторы терезесіне
Енгізілетін өзгертулер
Label1:TLabel
Caption:сан енгіз
Font: шрифты және түс таңдау
Edit1:Tedit
Text: бос қалдыру
Memo1:Tmemo
Lines: босату
Button1:Tbutton
Caption: орында
Label1:Tlabel
Caption:жауабы
Font: шрифты және түс таңдау
2) Memo компонентінен өзге компоненттерді форма бетіне орналастыруды және олардың қасиеттеріне өзгертулерді енгізуді, біз қарастырдық.
3) Есептелген нәтижені экранға шығару үшін Memo компоненттін пайдаланамыз. Ол үшін Standard қосымшасында орналасқан Memo компоненттін таңдаймыз. Бұл компонентті форма терезесіне орналастырғаннан кейін, обьектілер инспекторы терезесіне өтіп,Lines қасиетінің (Tstrings) сөзінің қасындағы пиктограмманы басамыз. Нәтиженінде жолдар тізімі редакторы сұқбат терезесі ашылады, осы терезесіндегі Memo сөзін өшіріп, ОК батырмасын басамыз.
Мұндағы Edit1 компонентті аргументті енгізуге, ал Button1 компонентті негізгі есептеу операциясын орындауға арналған.
4) Форма бетіне компоненттерді орналастырып болғаннан кейін, орында батырмасының ButtonClick оқиға өңдеушісіне төмендегідей мәліметтерді енгіземіз:
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var x,y,p:integer;
begin
edit1.SetFocus;
p:=1;
x:=strtoint(edit1.Text);
y:=x div 1000; p:=p*y;
y:=(x div 100) mod 10; P:=p*y;
y:=(x mod 100) div 10; p:=p*y;
y:=x mod 10; p:=p*y;
memo1.Clear;
memo1.Lines.Add(inttostr(p));
end;
end:
