Қазақстанның қазіргі заманғы тарихы курсы бойынша мемлекеттік
Қазақстандағы жер-су реформасының мақсаты
жүктеу/скачать 228,74 Kb.
|
2 5357346311572035582-1
- Бұл бет үшін навигация:
- 33. Қазақстандағы жаңа экономикалық саясат (ЖЭС). ЖЭС-ке көшудің әлеуметтік-экономикалық және саяси негіздері.
| 32. Қазақстандағы жер-су реформасының мақсаты
Жер мәселесіндегі патша өкіметінің отаршылдық саясатының ауыр зардаптарын жою шаралары іске асырылды. 1921 жылғы сәуір – патша өкіметі кезінде Сібір және Орал казак әскерлеріне берілген жерлерді қазақтарға қайтару туралы декрет шығарылды. Нәтижесінде: · Ертіс өңіріндегі 177 мың десятина жер қайтарылды. · Оралдың сол жағалауынан 208 мың десятина жер қазақтарға берілді. 1921 жыл – Жетісуда жер реформасы жүргізілді. · Қазақ, қырғыз, ұйғыр еңбекшілеріне 460 мың десятина жер қайтарылды. · 1 млн. десятинадан астам жер қоры құрылды. 1921–1922 жылдары аграрлық қайта құрулар нәтижесінде 300 мың адам Қытайдан Қазақстанға оралды. Реформаны жүзеге асыруда қателіктер мен асыра сілтеулерге жол берілді. Қай жағдайда қоныс аударушы кедейлер жерден айрылды. Қоныс аударушылар негізінен отаршы-кулактар қатарына жатқызылып, қазақтар мен қоныстанушылар арасында ұлт араздығы туындады. 1921 жыл — «Қосшы одағы» құрылды. 1930 жылдан — «Кедей одағы» атанды. Жетекшілері: А. Асылбеков, Ә. Жангелдин, Г. Коростылев, С. Меңдешев, С. Сейфуллин, Ж. Бөрібаев, А. Розыбакиев т. б. 1921 жылғы наурызда Жетісуда «Қосшы» одағының 17 мыңнан астам мүшесі болды. Міндеттері: · Еңбек артельдерін құру. · Кедейлерге жер беру. · Еңбекшілердің саяси сана-сезімі мен мәдени деңгейін көтеру. 1921–1922 жылғы жүргізілген жер реформасының маңызы: Еңбекшілерді социалистік құрылысқа тартуда үлкен рөл атқарды. Отаршылдық аграрлық саясатқа соққы берді. Қазақ ауылындағы патриархаттық-феодалдық негізді әлсіретті. Ұлттық келісімнің орнығуына жағдай жасады. 33. Қазақстандағы жаңа экономикалық саясат (ЖЭС). ЖЭС-ке көшудің әлеуметтік-экономикалық және саяси негіздері.Жаңа экономикалық саясат — 20 ғасырдың 20-жылдарындағы КСРО-да Азамат соғысы салдарынан қираған ел экономикасына жеке меншік иелерін тартып, адамдардың өз еңбегіне мүдделілігін орнықтыруға бағытталған әрекет. 1921 жылы көктемде РКП (б) 10-съезінде “әскери коммунизм” саясатынан Жаңа экономикалық саясатқа(ЖЭС) көшу туралы шешім қабылданды. Жаңа экономикалық саясат шеңберінде қираған халық шаруашылығын қалпына келтіріп, социализмге өту көзделді. Оның мәнісі азық-түлік салғыртын азық-түлік салығымен алмастырып, жеке меншіктің түрлі формаларын пайдалануға жол ашу болды. Жаңа экономикалық саясаттың енгізілуіне байланысты сырттан шет ел капиталы (концессиялар) тартылып, ақша реформасы (1922 — 1924) жүргізілді. И.В. Сталин мен оның маңындағылардың ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастыру, басқару кадрларына қарсы жаппай жазалау әрекеттерін қолдануы салдарынан 20 ғасырдың 30-жылдарының басында жаңа экономикалық саясат іс жүзінде тоқтатылды. Жаңа экономикалық саясаттың жалпы қорытындысы: Жаңа экономикалық саясат кезінде нарық енгізілді. Ауыл шаруашылығы дамымай қалды. Бұл саясат аяғына дейін жеткізілмеді. Өнеркәсіп артта қалды, дамымады. Жаңа экономикалық саясат бұрмаланды. Саяси өмірде демократия бұрмаланды. Еркіндік мүлде болмады. 1921-1922 жылдардағы ашаршылық жүктеу/скачать 228,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|