Қазтұтынуодағы

Экономика және басқару факультеті

Экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасы

Барлығы 3 несие (Еңбек сыйымдылығы 135 сағат) Дәріс 15 сағат Семинарлық сабақ 30 сағат
СӨЖ 60 сағат СӨЖО 30 сағат

Қарағанды 2008

Силлабус 050510 «Мемлекеттік жергілікті басқару» мамандығының ҚР МЕММ, осы мамандықтың жұмыс оқу жоспары, «Мемлекеттік сектордағы менеджмент» пәнінің типтік бағдарламасы және пәннің КЭУК МИ-85.04.01.07. оқу әдістемелік кешенінің құрылымына қойылған талаптар негізінде Ж.Р. Аркеновамен құралған.

Экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасының оқу-әдістеме семинарының мәжілісінде қаралды
«13» желтоқсан 2007 ж. Хаттама № 4
Кафедра меңгерушісі Жетпісбаева М. Қ.

Оқытушы туралы мәліметтер:

Экономикалық теория және халықаралық экономика кафедрасының оқытушысы Аркенова Ж.Р. «Микроэкономика», «Макроэкономика», «Әлеуметтік-экономикалық жоспарлау», «Мемлекеттік сектордағы менеджмент», «Мемлекеттің инвестициялық стратегиясы» пәндерінен дәріс оқып, семинарлық сабақтар жүргізеді.
Офисі: Экономикалық теория және ХЭ кафедрасы аудитория №266

Қарағанды қаласы, Академиялық көшесі 9

Тел: 44 16 24 (143)

Консультациялық сағаттар (office hour): СӨЖО графигі бойынша

Уақыты: сабақтар келісімді бекітілген кесте бойынша жүргізіледі.


Үлгі 1
Пәннің сипаттамасы

Пәнді оқытудың мақсаты: Бүгінгі күні экономикалық әдебиет пен статистикалық материалдарды талдау негізінде қазіргі таңдағы қоғамдық-экономикалық жүйе аралас сипатқа ие деген қорытынды жасауға болады, онда қоғамдық мүдделердің орындалуы мемлекеттік меншік, мемлекеттік кәсіпорындар, мемлекеттік реттеу спектрі арқылы жүзеге асырылады. Аралас экономиканың әрбір ұлттық және аймақтық үлгісінде мемлекетік сектордың үлесі әртүрлі болып келеді де, көптеген факторлардан тәуелді болады: тарихи, экономикалық, саяси, әлеуметтік және т.б.

Мемлекеттік сектордағы реформалар – бұл жоспарлап, айтарлықтай күш салуды талап ететін кешенді мәселе. Көптеген елдер қазіргі кезде салық төлеушілерден талап етілетін ресурстар мен тауарлар мен қызметтер деңгейі (сандық және сапалық) арасындағы қоғамдық теңсіздіктің ұлғаюына байланысты қоғамдық секторды реформалауда.

Экономика мен өзге де өмірлік секторларда мемлекеттік сектор жалғыз болып қана қоймай, жеке (мемлекеттік емес) секторға деген қажеттілік туындаған жағдайда, азаматтық қоғам институттары біртіндеп нығая түскенде (өзін-өзі басқару) мемлекеттік басқарудағы тиімділік мәселесі ең өзекті мәселеге айналып отыр. Бұл, негізінен, оның бәсекеқаблеттігінің мәселесі.

Қазақстан дамыған елдердің стандартты сызбасына шығуда: жеке сектор іс-әрекетін экономикалық реформалау, жеке капиталмен бірлескен кәсіпкерлік, мемлекеттік секторды басқару. Дәл осы мемлекеттік және муниципалды басқару тиімділігін арттыруға қазіргі таңда Қазақстанда жүзеге асырылып отырған әкімшілік реформа, мемлекетік қызмет реформасы, жергілікті өзін-өзі басқару реформалары бағытталып отыр.

«Мемлекеттік сектордағы менеджмент» курсының мақсаты:

- экономиканың мемлекеттік секторын басқарудың қызметтері мен әдістері туралы теориялық, тәжірибелік және ғылыми білімдерді жалпылау;

- студенттерге үкімет пен бизнес арасындағы ара-қатынас бір жағынан, жеке кәсіпкерлердің стратегиясы мен тактикасына, ал екінші жағынан, мемлекеттік экономикалық саясат процесіне қалайша ықпал ететінін түсінуге мүмкіндік беру.

Курсты оқытудың объектісі – аралас экономиканың әрекет етуі жағдайындағы экономикадағы мемлекеттік сектор.

Оқыту пәні мемлекеттік секторды басқаруды жүзеге асырудың теориялық және әдістемелік негіздері болып табылады.

Пәнді оқытудың мәселелері:

- студенттердің аралас экономиканың үш негізгі әрекет етуші тұлғалардың әрекет ету логикасын түсінуге ықпал ету: үкімет, бизнес, ұйымдастырушы топ, осы қатынастарға кешенді талдау жасауға көмектесу, студенттерде аталмыш қатынастарды тиімді басқаруға қатысты профессионализмді өңдеп, дамыту;

- аталмыш курсты оқыту нәтижесінде студенттер аралас экономиканың қызмет етуі жағдайындағы басқару объектісі ретіндегі экономиканың мемлекеттік секторы туралы тұтас көрініске ие болу керек;

- мемлекеттік кәсіпкерлік мәнін түсініп, ұлттық компаниялар іс-әрекеті туралы кешенді көрініске ие болу;

- мемлекетік меншікті басқару механизмін білу;

- экономиканың мемлекеттік секторын реттеудің негізгі әдістерін қолдана білу;

- мемлекеттік секторды стратегиялық басқарудың негізгі құралдарымен жұмыс жасай білу ептілігіне ие болу.

Пререквизиттер: экономикалық теория, макроэкономика, микроэкономика, менеджмент

Постреквизиттер: муниципалды менеджмент, экономиканы мемлекеттік реттеу

«Мемлекеттік сектордағы менеджмент» пәнінің әдістемесі оның ерекшеліктерімен және оқыту мақсаттырмен анықталады. Осыған байланысты оқу процесінде арнайы білімдер, ептіліктер мен дағдыларды қалыптастыруға бағытталған білім беру әдістерін қолданған жөн. Оларға жағдайлық есептерді, кейс-әдістерді, тесттерді, іскерлік ойындарды, интерактивті дәрістерді жатқызуға болады.

Үлгі 2

Студенттердің білімін бағалау жүйесі

Пәнді оқыту жазбаша емтихан алу арқылы қорытындыланады. Емтиханға жіберудің негізгі түйіні барлық бағдарламада көрсетілген жұмыстарды орындау.

Жетілік және қорытынды бақылауға 40 % беріледі, қорытынды бақылауға 60 %.

Қорытынды балл пән бойынша пайыздық қатынаста анықталады:

мұнда: Р1 – бірінші рейтингтік бағалаудың пайыздық мазмұны;

Р2 – екінші рейтингтік бағалаудың пайыздық мазмұны;

Э – емтихандық бағалаудың пайыздық мазмұны.

Білім алушылардың білімдерін тексеру үшін түрлі бақылаулар формалары мен аттестация ұйымдастырылады.

Қорытынды баға төмендегі кестеге қарап қойылады.

Студенттің білімі, игеруі, дағдысы келесі жүйе бойынша бағаланады:

Әріптік жүйе бойынша баға	Балдардың сандық эквиваленті	Пайыздық құрамы	Дәстүрлі жүйе бойынша баға
А	4.0	95-100	Өте жақсы
А-	3.67	90-94
В+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
В-	2.67	75-79
С+	2.33	70-74	Қанағат
C	2.0	65-69
С-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
F	0	0-49	қанағат емес

Ағымдық бақылау – бұл ағымдық сабақтарда өткізілетін білім алушылардың білімін жүйелік тексеру.

Пәнді оқу барысында білім алушылар білімін ағымдық бақылаудың көптеген түрлері қарастырылуы мүмкін: ауызша сұрау, жазбаша сұрау; үй тапсырмаларын қорғау және презентациялау, пікір талас, дөңгелек үстелдер, кейс-стадиялар, тестер.

Қорытынды бақылау оқытушының жүргізуіне байланысты – жазбаша бақылау және лабораториялық жұмыстар, тестілер немесе ауызша тыңдау - коллоквиум, конференцияларға қатысу.

Күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер үшін қорытынды бақылау үш рет өткізіледі.

Егер студент емтиханда «қанағат емес» баға алса, F баға қойылады, оның жиынтық балы тізімдемеге қойылмайды, тек F баға қойылады.

13/б.4-12/,10 /б.6-10/

1. Мемлекеттік сектордағы менеджмент, басқа ғылымдар мен білім салалары

2. Мемлекеттік сектор менеджментін оқудың әдістемесі мен әдістері

3. Бюрократиялық қағидалар негізінде қоғамдық секторды ұйымдастыру

4. Мемлекеттік сектор менеджментінің қағидалары
Семинар жоспары (2 сағат)

Сабақ 1:

2. Мемлекеттік сектор менеджментін оқудың әдістемесі мен әдістері

Әдебиет:3,4,5,7,9,10,13
Сабақ 2:

1. Бюрократиялық қағидалар негізінде қоғамдық секторды ұйымдастыру

2. М. Файоль, Ж. Линдблом және Р. Минцберг, М. Итами тұжырымдамалары

3. Қоғамдық мүдде

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13
Тақырып 2. Мемлекеттің реттеушілік қызметі және қоғамдық мүдде

13/б.14-62/,б.100-117 /,10/б.6-32/, 5/б.31-113/, 11/ б. 50-89/

Сабақ 1:

2. Нарықтың кемшіліктері және мемлекеттің «кемшіліктері»

3. Күштеу мүмкіндіктері және күшті үкімет пен күшті экономикалық саясат түсініктері

4. Саяси цикл және экономикалық шешімдер

5.Азаматтық қоғам, құқықтық мемлект және нарық
Сабақ 2:

1. Экстернилии немесе сыртқы әсер

2. Қоғамдық игіліктер мен қызметтер

3. Ақпараттың жеткіліксіздігі

4. Теңдік және әділеттілік мәселелері
Сабақ 3:

1. Нарықтық қатынастар жағдайындағы мемлекеттік меншік

2. Экономиканың мемлекеттік секторын либерализациялаудағы Еуропалық қауымдастықтың тәжірибесі.
Семинар жоспары (6 сағат)

Сабақ 1:

2. Нарықтың кемшіліктері және мемлекеттің «кемшіліктері»

3.Әлеуметтік-экономикалық жүйедегі мемлекеттің функциялары: «ойын ережесін» құру, ресурстар мен игіліктерді бөлу және қайта бөлу.

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13

1. Экономиканың тұрақтылығы мен теңгермешілігін қамтамасыз ету

2. Күштеу мүмкіндіктері және күшті үкімет пен күшті экономикалық саясат түсініктері

3. Саяси цикл және экономикалық шешімдер

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13
Сабақ 3:

1. Басқару деңгейлері бойынша экономикалық функцияларды бөлу

2. Мемлекеттік-монополиялық саясаттың мәні, оның салдарлары

3. Меншік және нарықтық қатынастар жүйесіндегі экономикалық мүдделер

Әдебиет:6,9,11,13,14
Сабақ 4:

1. Азаматтық қоғам, құқықтық мемлекет және нарық.

2.Экономиканың мемлекеттік секторын либерализациялаудағы Еуропалық Қауымдастықтың тәжірибесі

Әдебиет: 6,9,11,13,14

Сабақ 5:

1. Монополия мәселесі

2. Экстерналии немесе сыртқы әсер

3.Қоғамдық игіліктер мен қызметтер.

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13
Сабақ 6:

1. Ақпараттың жетікіліксіздігі

2. Теңдік және әділеттілік мәселелері

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13

3/б.6-21/,4/б.6-18/,13/б. 65-90/,13/б.124-178/,13/б.182-198/

Сабақ 1:

2. Бәсекелестік ортаны қолдау. Классикалық американдық тәсілдеме

3.Қазақстан Республикасындағы нарық құрылымының қалыптасуы.
Сабақ 2:

1. 
   Саяси нарық және қоғамдық таңдау теориясы
   
2. 
   Монополия мәселесі
   
3. 
   Терстке қарсы заңнамасынң эволюциясы
   

Сабақ 3:

2. ҚР-дағы монополияға қарсы орган және оның қызметі

3. Монополиялық бірлестіктердің мәні

4. Монополиялық баға белгілеу және монополияға қарсы заңдарды тәжірибе жүзінде қолдану

Сабақ 1:

2. Бәсекелестік ортаны қолдау. Классикалық американдық тәсілдеме

3. Қазақстан Республикасындағы нарық құрылымының қалыптасуы.

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13

1. 
   Саяси нарық
   
2. 
   Қоғамдық таңдау ториясы
   

1. 
   Саяси партиялар және Қазақстан Республикасындағы қозғалыстар
   
2. 
   Мемлекет және дін
   

1. Монополия мәселесі. Трестке қарсы заңнаманың эволюциясы

2. Қазақстан Республикасында бәсекеге қабілетті нарықты құрудағы монополияға қарсы заңнама және оның орындалуын бақылау

3. Қазақстан Республикасыдағы монополияға қарсы орган және оның қызметі

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13
Сабақ 5:

1. Монополиялық бірлестіктердің мәні

2. Монополиялық баға белгілеу және монополияға қарсы заңдарды тәжірибе жүзінде қолдану

Әдебиет: 3,4,5,7,9,10,13

Сабақ 1:

1. 
   Олигополия теориясы
   
2. 
   Ойындар теориясы және олигополия. Олигополия мен келісімге қатысты қоғамдық саясат.
   
3. 
   Қосылу және алу себептері
   
4. 
   Компанияларды конгломеративті және агрессивті жаулап алу
   

Сабақ 2:

1. 
   Бағалық алалаушылық экономикасы. Жетілген бағалық алалаушылық
   
2. 
   Көпсатылы баға белгілеу. Бағалық алалаушылықтың жағымды әсерлері
   
3. 
   Нарықтың сегменттелуі
   
4. 
   Жарнама және оны мемлекеттік реттеу. Патенттер
   
5. 
   ҚР-ның патенттік жүйесі
   

Сабақ 1:

1. 
   Олиполия теориясы
   
2. 
   Ойындар теориясы және олигополия
   
3. 
   Олигополия мен келісімге қатысты қоғамдық саясат
   

1. 
   Қосылу және алу себептері
   
2. 
   Компанияларды конгломеративті және агрессивті жаулап алу
   

1. 
   Бағалық алаушылық экономикасы (дискриминация)
   
2. 
   Жетілген бағалық алалаушылық
   
3. 
   Көпсатылы баға белгілеу
   

1. 
   Нарықтың сегменттелуі
   
2. 
   Бағалық алалаушылықтың жағымды әсерлері
   
3. 
   Жарнама және оны мемлекеттік реттеу
   
4. 
   Патенттер және ҚР-ғы патенттік жүйе
   

1. 
   Табиғи монополиялар теориясы
   
2. 
   Экономикалық реттеудің басқа түсініктері
   
3. 
   Реттеуші органдар үшін дилеммалар
   
4. 
   Реттеуге қатысты баламалар
   

Сабақ 1:

1. 
   Табиғи монополиялар теориясы
   
2. 
   Экономикалық реттеудің басқа түсініктері
   
3. 
   Реттеуші органдар үшін дилеммалар
   

1. 
   Баға белгілеу дилеммасы: мүмкін шешімдер
   
2. 
   Теория мен тәжірибеде өтімділік нормасын реттеу
   
3. 
   Экономикалық реттеумен бірге ынталандыру
   
4. 
   Реттеуге қатысты баламалар
   

1. 
   Мемлекеттік кәсіпкерлік табиғаты туралы Батыстық ғалым-экономистердің ойлары
   
2. 
   Шығыс Еуропа елдері мен ТМД ғалымдарының мемлекеттік кәсіпкерлік теориялары
   
3. 
   Мемлекеттік кәсіпкерліктің мақсаты мен міндеттері
   

Сабақ 1:

1. 
   Мемлекеттік кәсіпкерлік табиғаты туралы Батыстық ғалым-экономистердің ойлары
   
2. 
   Шығыс Еуропа елдері мен ТМД ғалымдарының мемлекеттік кәсіпкерлік теориялары
   
3. 
   Мемлекеттік кәсіпкерліктің мақсаты мен міндеттері
   

1. 
   Экономикасы дамыған елдердегі мемлекеттік кәсіпкерліктің ролі
   
2. 
   Қазақстандағы мемлекеттік кәсіпкерліктің маңызы
   
3. 
   Мемлекеттік кәсіпкерліктің ұйымдастырушылық-экономикалық нысандары