Б а л а ш т ү с І п қ а л и е в дерматовенерология ОҚулық
Этиологиясы және патогенезі
жүктеу/скачать 7,25 Mb. Pdf көрінісі
|
Дерматовенерология
| Этиологиясы және патогенезі
. Себебі белгісіз. Күйзеліс, жедел және созылмалы инфекциялық аурулар, физикалық тітіркендіргіштер (салқындау, инсоляция, вибрация, иондық сәулелену), химиялық заттар, вакциналар, сарысу аурудың дамуына себепші болуы мүмкін. Склеродермияның патогенезі күрделі, кешенді, әлі толық HLA генотиптері анықталмаған тұқым қуалауға бейімділігі мүмкін ауру. Цитогенетикалық зерттеу жүргізгенде жүйелі склеродермиямен ауыратын ауруларда хромосомдық және аберрацияның хроматидті түрін, гиперплоидты жасушалардың ұлғаюын және эндомитозды қамтитын хромосомдық аномалияның көп болатынын анықтаған. Дегенмен, склеродермияның отбасылық түрлері, қызыл жегінің отбасылық түрлерінен сирек кездеседі. Склеродермия полигенді тұқым қуалайтын мультифакториальды ауру болуы мүмкін деген болжам бар табылады. Патогенезіндегі басты рольді фибробласттар мен басқа да коллаген түзуші клеткалардың функциялық бұзылысы атқарады. Дерматоздың дамуында антигендік «коллагендік» стимуляцияның деңгейнің жоғары болуына байланысты коллагенге аутоиммундық реакциясының маңызы ерекше. Коллаген – терінің құрғақ салмағының 70% құрайтын, организмде кең байқалатын белок. Коллаген иілгіш ерімейтін фибриллдер қалыптастыруға қабілетті. Склеродермиямен ауыратын науқастарда α-тізбектерімен еритін амин- қышқылдармен арасында көлденең байланыстың пайда болуына әкелетін және коллаген алмасуын бұзатын оксилизин және лизилоксидаза ферменттерінің мөлшері жоғары болып келеді. Соңғы кезде склеродермиямен ауыратын науқастардың қан сарысуының фибробластарға цитотоксикалық активтілігінің, антинуклеарлы антиденелердің титрінің артуы, гуморальды және жасушалық иммунитеттің қорының өзгеруі туралы мәліметтер алынған. Склеродермияның эндокрин жүйесінің жағдайымен байланысында сөз жоқ, оның дәлелі ретінде әйелдердің ауыршаңдығының жоғары болуы және әйелдер босанғаннан, жасанды түсіктен кейін, климактериялық кезеңде склеродермиямен жиі ауруы келтіріледі. Жанжақты эндокриндік, заттек алмасу, неврологиялық және генетикалық патологиялық әсерлердің экзогендік зақымдаушы факторлармен (жарақаттар, салқындау, сәулелік әсерлер) қосарланып, тек қана терінің және тамырлардың дәнекер тіндерінде ғана емес, барлық ішкі мүшелер дәнекер тіндер жүйесінде терең диспротеинемиялық және аутоиммундық процесстердің қалыптасуына әкеледі. Жіктелісі. Әруақытта ажырату мүмкін болмаса да, склеродермияны шектелген және жайылған түрлерге бөледі. Көптеген ғұлама оқымыстылар (Н.С. Смелов, Е.М. Тареев, А.И. Струков, Ю.К. Скрипкин, Н.Г. Гусева, S. Jablonska, N. Sonnichsen және басқалар) бұл түрлерін бір процесстің білінуі деп қарастырады. Н.Г. Гусева терінің зақымдалуының бір типтес болуына байланысты жүйелі және ошақты склеродермияның және осы клиникалық түрлеріндегі басқа жалпы патофизиологиялық ығысулардың негізінде бір немесе өте ұқсас патологиялық процесс жатыр деп есептейді. Ошақты склеродермияда ол терідегі жекелеген ошақтармен шектелген, ал жүйелі склеродермияда ол жайылған (генерализацияланған). Осы екі негізгі түрлерін өз кезегінде клиникалық нұсқаларға бөледі. Шектелген склеродермияны – қатпарлық, сызықтық, дақтық (ақ дақ ауруы), атрофодермиялық және Ромберг бет атрофиясы байқалатын идиопатиялық склеродермияға; жүйелі склеродермияны акросклеротикалық және диффуздық деп бөледі. жүктеу/скачать 7,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|