1-ші этап Нарықты зерттеу және ақпаратты жинау Нарықты зерттеу және ақпаратты жинау мәні бойынша сәйкес нарықта жылжымайтын мүліктің салыстырылатын обьектілерінің жақын арадағы сатуларын анықтау болып табылады.
Әдетте, салыстырылатын сату неғұрлым өзекті болған сайын және ол неғұрлым бағаланатын жылжымайтын мүлікке ұқсас болған сайын, ол бағаланатын жылжымайтын мүлік құнының көрсеткіші ретінде соғұрлым жақсы қызмет етеді.
Құнды бағалаудың дәлді едәуір мөлшерде жинақталған ақпараттың сапасы мен санына байланысты.
Ақпараттар жеткілікті болған жағдайда, сатылған объектілер өз функциалары мен параметірлері бойынша бағаланатын мүлікпен шынымен салыстыруға келетініне көз жеткізу керек. Осылай жылжымайтын мүлік объектілерінің жақын арадағы сатуларын талдау кезінде салыстырылатын объект бойынша жер теліміне, мәмілелердің қаржылық шарттарына және т.б. куәлану керек. Әдетте, бағалауды пайдаланатын соңғы таңдалған ұқсастықтар санына қарағанда, едәуір көп сатулар(және ұсыныстар) талданады.
Тек факторлық сатулар есебі ғана емес, листингтер (сатуға ұсыныстар) есебінің қажеттігін негіздей отырып, кәдімгі сатып алушымен төленген баға әдетте сауда саттық процесі нәтижесі болып табылатынын көрсетеді, мұнда сауда-саттыққа ұсынылған жылжымайтын мүлік объектілері зерттелген және бағаланған болуы керек. Сатушылар өздерінің құн туралы қорытындыларын бірінші кезекте сатылуға қойылған объектілер бойынша жиі негіздейді. Өз кезегінде бағалаушылар сатылған және жалданған объектілер туралы ақпаратты қосып, бұл ақпаратты да пайдаланады.
Салыстырылатын объектілердің жақын арадағы сатулары туралы ақпарат көздері келесідей:
бағалаушы экспертінің өзіндік архиві;
риэлторлық фирмалардың банктік мәліметтер;
мемлекеттік мүліктің территориалды комитеттері мен нотариалды кеңселер мәліметтерінің банкілері, мұнда сату – сатып алу мәмілелерінің тіркелімі және жылжымайтын мүлік объектілері иелерінің тірелуі жүргізіледі;
жылжымайтын мүлікті сату- сатып алудың жасалған мәмілелері туралы мерзімді баспа басылымдары.
Бағалаушы өзіндік мәліметтер базасы тұрақты негізде жаңартылып отыратын ақпараттың ең жақсы көзі. Қазақстандық жағдайларда өзіндік мәліметтер базасы барлық мүмкіндік көздерінен құралады.
Жиналған мәліметтер салыстырылатын объектінің таңдауын тиімді жүргізу үшін, дұрыс жүйеленген болуы қажет және жұмыс үшін ыңғайлы түрде сақталуы қажет. Әдетте бағалаудың әр нақты жағдайларда мәліметтердің тек бір бөлігі қажет болады.