сарамандық сабақ. Мектеп үлескісіндегі топырақ, құрлық-ауа, су тіршілік ортасына бақылау жасау. Бірнеше жерден алынған топырақ үлгісін лабораториялық жағдайда тәжірибелік електен ӛткізіп, ондағы ағзаларды анықтау. Ағзалардың рӛліне баға беру (мұғалімнің кӛмегімен).
сарамандық сабақ. Ауладағы кӛлшік суы мен үйдегі су кӛздерінен сынама (проба) алып, оны микроскоп арқылы қарау. Олардағы ағзалардың кӛптүрлілігі жӛнінде мәлімет беріп, айырмашылығын экологиялық тұрғыдан дәлелдеу.
ІІІ Биосфера және оның қҧрамдас бӛлімдері (6 сағат) Атмосфера ауасы. Ауаның газдық құрамы. Ауаның ластану кӛздері. Ауаның шаң-тозаң, химиялық, ӛндірістік және т.б заттармен ластануы. Ауаның ластануының ӛсімдікке, жануарлар мен адамдарға әсері. Оттектің тіршіліктегі рӛлі. Фотосинтез кезіндегі құбылыстар. Ауа тазалығын қоғау мәселелері.
Су-тіршілік кӛзі. Судың бисферадағы рӛлі. Судың табиғаттағы айналымы. Ауыз су. Ӛндірістік, тұрмыстық сулар. Техникалық сулардың зияны. Судың химиялық заттармен ластануы. Су байлығын сақтау жолдары. Суды қорғау.
Топырақ-тіршілік нәрі. Топырақтың түзілуі және құрамы. Топырақтың беткі қабатының бүлінуі. Топырақтың ластануы. Химиялық заттардың топыраққа әсері. Топырақты қорғау жолдары.
